Trung Quốc đang đối mặt với tình trạng già hóa dân số. (Ảnh: Getty Images)
Tân Hoa Xã ngày 13/9 đưa tin phiên họp thường kỳ của Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc Trung Quốc đã biểu quyết thông qua quyết định về việc tăng tuổi nghỉ hưu lên tới thêm 5 năm. Cụ thể, nam giới sẽ nghỉ hưu ở tuổi 63 thay vì 60. Phụ nữ sẽ nghỉ hưu ở tuổi 55 thay vì 50 đối với những người lao động bình thường và 58 thay vì 55 đối với những người giữ chức vụ quản lý.
Từ năm 2030, số năm đóng bảo hiểm hưu trí tối thiểu để đủ điều kiện nhận lương hưu hằng tháng sẽ tăng dần từ 15 lên 20 năm.
Các quy định mới cũng cho phép người lao động hoãn thời điểm nghỉ hưu nếu đạt được thỏa thuận với người sử dụng lao động. Động thái này được tiến hành dựa trên đánh giá toàn diện về tuổi thọ trung bình, điều kiện sức khỏe, cơ cấu dân số, trình độ học vấn và thị trường lao động ở Trung Quốc.
Lộ trình chuyển đổi diễn ra trong 15 năm bắt đầu từ tháng 1/2025, sẽ cho phép kéo dài thời gian làm việc của người lao động. Điều này được cho là có thể thúc đẩy năng suất lao động trong nỗ lực giải quyết những thách thức của tình trạng dân số già, mặc dù nó có nguy cơ làm tăng thêm sự bất mãn của công chúng với nền kinh tế đang tăng trưởng với tốc độ tồi tệ nhất trong 5 quý vừa qua.
Ông Michelle Lam - nhà kinh tế học về Trung Quốc tại Societe Generale SA - cho rằng: "Lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu được thực hiện một cách từ từ. Có thể thấy các nhà hoạch định chính sách đã tính đến tác động tiêu cực tiềm ẩn và hiệu chỉnh cẩn thận".
Năm 2024, dân số Trung Quốc sụt giảm năm thứ 2 liên tiếp khi tỷ lệ sinh thấp kỷ lục, tiềm ẩn thách thức lớn về nhân khẩu học (Ảnh: AP)
Trung Quốc là một trong số quốc gia có tuổi nghỉ hưu thấp nhất thế giới mặc dù tuổi thọ trung bình tại đây đã tăng đáng kể trong nhiều thập kỷ.
Với việc tăng tuổi hưu, thời gian nộp thuế thu nhập của người lao động sẽ kéo dài và việc tiếp cận các chế độ phúc lợi chậm trễ hơn, góp phần làm giảm áp lực cho chính phủ Trung Quốc trong việc cấp quỹ lương hưu khi số lượng người cao tuổi đang tăng nhanh.
Động thái này diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc đang có nguy cơ đối mặt với khủng hoảng nhân khẩu học và tình trạng già hóa dân số. Nước này sẽ có thêm hàng trăm triệu người cao tuổi trong những năm tiếp theo, trong khi tỷ lệ sinh giảm mạnh. Năm 2023 là năm thứ 2 liên tiếp dân số Trung Quốc sụt giảm.
Tuy nhiên, cũng có những luồng ý kiến trái chiều xung quanh quyết định của các nhà lập pháp khi một số người tức giận vì phải làm việc đến già cũng như lo sợ sự cạnh tranh lớn hơn trên thị trường việc làm. Một số người lại phàn nàn về sự phân biệt đối xử của người sử dụng lao động đối với các nhân viên lớn tuổi, một vấn đề mà chính phủ Trung Quốc đã cam kết giải quyết từ lâu.
Khi tuổi thọ trung bình của Trung Quốc tăng lên, việc trì hoãn nghỉ hưu trở nên quan trọng hơn để bù đắp cho những thách thức về nhân khẩu học từ việc thực thi chính sách một con kéo dài hàng thập kỷ, khiến một thế hệ phải nuôi sống một bộ phận lớn người già. Ngày nay, tuổi thọ trung bình của người Trung Quốc là 78 tuổi, so với 66 tuổi của 4 thập kỷ trước.
Theo báo cáo của đài truyền hình nhà nước CCTV tuần qua, những người từ 65 tuổi trở lên dự kiến sẽ chiếm 30% dân số vào khoảng năm 2035 so với 14,2% vào năm 2021. Những nỗ lực của chính quyền Trung Quốc nhằm khuyến khích sinh thêm con cho đến nay vẫn chưa có tác dụng đảo ngược sự thay đổi về nhân khẩu học, với tỷ lệ sinh giảm xuống mức kỷ lục vào năm 2023.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!