Các nước láng giềng của Triều Tiên có thể gặp nguy cơ nhiễm phóng xạ một phần do các sản phẩm nông nghiệp nhập lậu từ nước này. (Ảnh: Reuters)
Lượng phóng xạ này lan ra từ một bãi thử hạt nhân dưới lòng đất ở Triều Tiên, một nhóm nhân quyền có trụ sở tại Seoul (Hàn Quốc) cho biết trong một báo cáo hôm 21/2.
Triều Tiên đã bí mật tiến hành sáu vụ thử vũ khí hạt nhân tại bãi thử hạt nhân Punggye-ri ở tỉnh miền núi phía Bắc Hamgyong từ năm 2006 đến năm 2017, theo Chính phủ Mỹ và Hàn Quốc.
Nghiên cứu của Nhóm Công tác công lý chuyển tiếp cho biết, các chất phóng xạ có thể đã lan rộng khắp 8 thành phố và quận gần địa điểm bãi thử, nơi có hơn 1 triệu người Triều Tiên sinh sống và nước ngầm được sử dụng trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, bao gồm cả nước uống.
Theo nghiên cứu, các nước láng giềng gồm Hàn Quốc, Trung Quốc và Nhật Bản cũng có thể hứng chịu một phần rủi ro do các sản phẩm nông nghiệp và thủy sản được nhập lậu từ Triều Tiên.
Hubert Young-hwan Lee, thành viên của Nhóm Công tác công lý chuyển tiếp và là đồng tác giả của báo cáo, cho biết: "Báo cáo này có ý nghĩa quan trọng khi chỉ ra rằng các vụ thử hạt nhân của Triều Tiên có thể đe dọa quyền sống và sức khỏe của không chỉ người dân Triều Tiên mà còn của những người ở Hàn Quốc và các nước láng giềng khác".
Nỗ lực yêu cầu bình luận từ phái đoàn ngoại giao của Triều Tiên tại Liên hợp quốc ở New York (Mỹ) qua điện thoại đã không được hồi đáp.
Người dân ở Seoul, Hàn Quốc xem bản tin về việc dỡ bỏ bãi thử hạt nhân Punggye-ri, ngày 24/5/2018. (Ảnh: Reuters)
Vào năm 2015, Cơ quan An toàn thực phẩm của Hàn Quốc đã phát hiện mức độ đồng vị phóng xạ Caesium cao gấp 9 lần tiêu chuẩn trong nấm nhím nhập khẩu được bán dưới dạng sản phẩm của Trung Quốc, mặc dù nguồn gốc thực tế của chúng là từ Triều Tiên.
Trung Quốc và Nhật Bản đã tăng cường giám sát phóng xạ và bày tỏ lo ngại về khả năng phơi nhiễm sau các vụ thử hạt nhân trước đó của Triều Tiên, nhưng không công khai cung cấp thông tin về việc thực phẩm bị nhiễm phóng xạ.
Nhiều chuyên gia đã bày tỏ lo ngại về nguy cơ sức khỏe tiềm ẩn từ nước bị ô nhiễm. Tuy nhiên, Triều Tiên đã bác bỏ những lo ngại đó, nói rằng không có chuyện rò rỉ phóng xạ sau các vụ thử hạt nhân trước đây mà không cung cấp bằng chứng.
Khi Triều Tiên mời các nhà báo nước ngoài chứng kiến việc phá hủy một số đường hầm tại bãi thử hạt nhân Punggye-ri vào năm 2018, các thiết bị dò phóng xạ đã bị tịch thu.
Bộ Thống nhất Hàn Quốc, cơ quan xử lý các vấn đề liên Triều, đã ngừng kiểm tra mức độ phơi nhiễm phóng xạ của những người đào tẩu từ Triều Tiên kể từ năm 2018 trong bối cảnh quan hệ xuyên biên giới tan băng. Tuy nhiên, trong số 40 người đào thoát khỏi các khu vực gần Punggye-ri đã được kiểm tra phóng xạ vào năm 2017 và 2018, ít nhất 9 người có biểu hiện bất thường. Tuy nhiên, Bộ Thống nhất Hàn Quốc cho biết, họ không thể thiết lập mỗi liên hệ trực tiếp với cơ sở hạt nhân Punggye-ri.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!