Hòn đảo của vạn ngôi đền
Chúng tôi quyết định thuê một chiếc xe 7 chỗ có lái xe và dành trọn một ngày để khám phá nét văn hóa, tâm linh độc đáo này của đảo Bali. Anh lái xe còn khá trẻ nhưng đã có nhiều năm kinh nghiệm lái xe chở khách du lịch và sử dụng tiếng Anh thành thạo. Quãng đường từ khách sạn nơi chúng tôi ở tới địa điểm đầu tiên mất 1 tiếng lái xe. Trên cả chặng đường đi, anh lái xe kiêm hướng dẫn viên say sưa chia sẻ về những nét độc đáo của văn hóa Hindu pha trộn Phật giáo và đảo Bali xinh đẹp.
Tôn giáo đóng vai trò quan trọng đối với người Indonesia và Bali. Phần đông dân số của Indonesia theo đạo Hồi, nhưng Hindu lại là tôn giáo chính ở Bali với hơn 70% dân số theo đạo Hindu. Chúng tôi thực sự ngạc nhiên khi được người hướng dẫn viên chia sẻ về thông tin này. Trước khi đặt chân tới Bali, chúng tôi vẫn luôn hình dung hòn đảo này là một hòn đảo du lịch ở một trong những cường quốc thế giới về đạo Hồi. Trên thực tế, nếu Indonesia là xứ sở vạn đảo thì Bali lại được gọi là xứ sở của vạn ngôi đền, với hơn 20.000 ngôi đền trải dài khắp đảo. Đây cũng là một điểm độc đáo của Bali so với các đảo khác tại Indonesia và giải thích lý do vì sao Bali lại là một trong những địa điểm du lịch yêu thích của người dân Ấn Độ nơi được coi là quê hương của đạo Hindu. Chính sự phát triển mạnh mẽ của tôn giáo Hindu ở Bali đã biến vùng đất này được mệnh danh là hòn đảo của vạn ngôi đền.
Cánh cổng đền cổ kính dẫn vào khu vực cúng tế tôn nghiêm nhất tại đền Taman Ayun. (Ảnh: Trường Hải / VTV Times)
Điểm dừng chân đầu tiên của chúng tôi là ngôi đền Taman Ayun nổi tiếng. Taman Ayun trong tiếng địa phương có nghĩa là "khu vườn xinh đẹp" và là ngôi đền lớn thứ hai tại Bali với diện tích rộng tới 6.9 hecta. Bầu trời Bali vào buổi sáng trong vắt, nhiều đám mây lang thang lững lỡ trôi che bước chúng tôi dạo quanh khu đền nổi tiếng đã được UNESCO công nhận là một trong những di sản thế giới. Ngôi đền được chăm sóc kỹ lưỡng tới mức chúng tôi không bắt gặp cho dù một chiếc lá khô rơi trên lối đi tản bộ dành cho du khách và tín đồ thập phương.
Cảm giác bình yên khi xung quanh khuôn viên của ngôi đền rộng lớn phủ màu xanh mướt của cây lá, dưới bầu trời trong vắt xen lẫn những đám mây lững lờ trôi. (Ảnh: Trường Hải / VTV Times)
Đền Taman Ayun được chia thành 3 khu vực chính: khu đền ngoài, khu đền giữa và khu vực cúng tế ở trong cùng. Ngôi đền trải rộng gần 7 hecta này được bao bọc bởi các con kênh đào. Đền Taman Ayun còn có tên gọi thứ 2 là ngôi đền nước. Toàn bộ đền Taman Ayun được bao bọc bởi kênh lớn và mỗi khu đền bên trong cũng đều nằm trọn và được bao quanh bởi những con rạch nhỏ hơn. Đối với người dân Bali, những ngôi đền là một phần thân thuộc với cuộc sống hàng ngày của họ. Ở xứ sở vạn đảo bao bọc xung quanh là đại dương và những kênh rạch trong đất liền, nước đóng vai trò quan trọng đối với sinh kế và văn hóa của người dân bản địa.
Đền Taman Ayun được bao bọc bởi kênh lớn và mỗi khu đền bên trong lại có những con rạch nhỏ hơn uốn lượn chảy xung quanh. (Ảnh: Trường Hải / VTV Times)
Với anh Raka Widiantara và người dân bản địa, Taman Ayun đóng vị trí quan trọng trong văn hóa tâm linh. Ngôi đền là nơi các tín đồ Hindu thường xuyên lui tới để thực hiện các nghi lễ cúng tế và thể hiện sự tôn kính tới các vị thần. Tại các đền, bên cạnh 3 vị thần chính là Brahma - thần sáng tạo, Vishnu - thần bảo vệ, Shiva - thần hủy diệt, có cả những vị thần của tín ngưỡng bản địa như thần núi lửa, thần biển, đặc biệt là nữ thần lúa.
Mỗi gia đình tại Bali có khu vực thờ cúng tổ tiên và thần linh trong khuôn viên nhà. Cứ mỗi ngôi làng của người dân theo đạo Hindu lại có một ngôi đền chung để cả làng tới thờ cúng thần linh và tổ tiên. (Ảnh: Trường Hải / VTV Times)
Tạm biệt ngôi đền xinh đẹp Taman Ayun chúng tôi tiếp tục hành trình tới thăm một địa điểm tâm linh độc đáo khác trên đảo Bali. Với những kiến thức mới mẻ thu thập được từ những câu chuyện mà Raka kể và trải nghiệm văn hóa Hindu tại đền Taman Ayun, trong chặng đường hơn 45 phút trên xe tới địa điểm tiếp theo, chúng tôi như được hòa mình vào một thế giới văn hóa Hindu thể hiện rõ nét qua các cung đường. Dọc đường đi các ngôi nhà dân ẩn hiện hai bên đường với những ngôi đền tại tư gia nổi bật. Raka cho biết người dân bản địa Bali rất tự hào khi xây dựng những ngôi đền tại nhà. Kích thước của ngôi đền tại tư gia cũng là niềm kiêu hãnh riêng của mỗi gia đình tại Bali.
Đảo của các vị thần
Điểm tới tiếp theo của chúng tôi là khu đền Ulun Danu, một trong những điểm đến ưa thích nhất của người dân Bali và du khách thập phương. Háo hức để có trải nghiệm thú vị và có những bức ảnh đẹp nhưng vừa đặt chân tới nơi thì trời đổ mưa to. Chúng tôi tỏ ra lo lắng, nhưng Raka lại chúc mừng chúng tôi vì theo văn hóa của người Bali, bạn sẽ gặp nhiều may mắn khi tới thăm đền Ulun Danu mà trời đổ mưa.
Đền Ulun Danu cổ kính, lung linh nằm kiêu hãnh bên mặt hồ trên núi Beratan cao 1,300m so với mực nước biển. (Ảnh: Trường Hải / VTV Times)
Đền Ulun Danu là ngôi đền thờ Nữ thần nước Danu. Danu, theo tiếng địa phương nghĩa là hồ và nữ thần Danu là biểu tượng của nước, sông và hồ. Khu đền bao gồm bốn khu tòa tháp. Tháp Linga Pura cao ba tầng và là nơi thờ thần Shiva. Tháp Puncak Mangu cao 11 tầng, thờ thần Vishnu. Tháp Teratai Bang là tòa tháp chính còn lại tháp Dalem Purwa thờ thần Sang Hyang Widhi. Đây cũng là nơi người dân và tín đồ thập phương tới cầu con, sự thịnh vượng và sức khỏe.
Phương tiện di chuyển ra đền là thuyền. Trong dịp lễ, Tết cổ truyền sẽ có cây cầu nhỏ được bắc qua để thuận tiện cho việc thực hiện các nghi lễ và tín đồ, khách thập phương cúng tế. (Ảnh: Trường Hải / VTV Times)
Đền Ulun Danu nằm ngay hồ Beratan trên đỉnh núi Bedugul huyền thoại của Bali. Hồ trên núi Beratan là hồ lớn thứ 2 tại Bali, mặt hồ tĩnh lặng quanh năm và thi thoảng gợn lên những cơn sóng nhỏ theo chiều gió từ đại dương thổi tới. Dù trời đổ mưa nhưng vẫn có rất đông du khách thập phương tới vãn cảnh đền. Ngôi đền linh thiêng ẩn hiện dưới màn mây và sương mù trên đỉnh núi Bedugul thấp thoảng phía xa khiến du khách thập phương không muốn rời bước.
Nhiều cặp đôi tới từ khắp nơi trên thế giới tới thăm đền thờ thần nước Danu để cầu con, hạnh phúc và thịnh vượng cho gia đình. (Ảnh: Trường Hải / VTV Times)
Ngôi nhà của các vị thần
Cơn mưa to bất chợt và trời chiều hửng nắng. Sau hai giờ vãn cảnh tại khu hồ trên núi Beratan lung linh, chúng tôi tiếp tục di chuyển bằng xe để kịp tới điểm đến cuối cùng trong hành trình trước khi hoàng hôn xuống. Đồng hồ lúc này đã điểm 5h chiều, Raka chạy đua với thời gian để kịp đưa chúng tôi từ vùng núi cao tới với đại dương.
Sau 30 phút lái xe, chúng tôi cuối cùng cũng tới được với ngôi đền huyền thoại Tanah Lot, một trong những điểm đến tâm linh và du lịch nổi tiếng nhất tại đảo Bali. Tanah Lot theo tiếng địa phương nghĩa là "Vùng Đất Nằm Trên Biển Cả". Bước qua cánh cổng lớn rực rỡ sắc màu văn hóa Hindu, cả đoàn và du khách thập phương như vỡ òa khi trước mắt mở ra khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ của đại dương bao la. Chỉ cách đây ít phút là cảm giác nhẹ nhàng, yên bình bên hồ trên núi. Giờ đây chúng tôi lại lạc lối vào hoàng hôn nơi xa xa mặt trời hửng đỏ vẫy chào lần cuối những vị khách thập phương trước khi nhường chỗ cho vị thần mặt trăng ở trên cao.
Một ngôi đền trong quần thể đền Tanah Lot nằm trên mỏm núi đá cao 300m so với mực nước biển, dưới chân là những cơn sóng vỗ dập dìu, xa xa mặt trời dần lặn sau những đám mây. (Ảnh: Trường Hải / VTV Times)
Đền Tanah Lot thờ vị thần Bhatara Segara, hay còn gọi là vị Thần biển cả. Để bảo vệ ngôi đền, bằng pháp thuật siêu nhiên của mình, thần biển cả đã dùng dải khăn choàng ở ngực để tạo ra một con rắn độc. Dân gian tương truyền con rắn biển này sống ngay ở phía dưới khu đảo đá này và bảo vệ ngôi đền và dân làng trước quỷ dữ.
Đền Tanah Lot được coi là ngôi nhà của thần Biển bảo vệ người dân khỏi những hiểm nguy và mang lại bình yên cho ngư dân khi đánh bắt trên biển cả. (Ảnh: Trường Hải / VTV Times)
Trời đã tối muộn chúng tôi vẫn đắm chìm vào khung cảnh thiên nhiên hung vĩ của biển cả. Với người dân đảo Bali, cuộc sống bao đời này cũng gắn liền với biển. Những ngôi đền thiêng liêng nằm sát bên biển cũng thể hiện những mong cầu của người dân nơi đây có sức khỏe, bình an, thịnh vượng và được sinh sống hòa thuận với thiên nhiên, với đại dương bao la.
Tới thăm đền Tanah Lot và ngắm hoàng hôn là một trong những trải nghiệm được đông đảo du khách lựa chọn khi ghé thăm đảo Bali. (Ảnh: Trường Hải / VTV Times)
Chúng tôi nối đuôi nhau đi qua những mỏm đá gập gềnh và cùng nhiều du khách thập phương tiến về ngôi đền nằm trên mỏm đá sát nhất với bờ biển. Dưới chân ngôi đền là một hang đá nơi có rất nhiều những người gác đền mặc trang phục truyền thống của Indonesia. Mọi người kiên nhẫn xếp hàng dài để được ghé vào hang để xin nước thánh từ khe núi đá và được các tu sĩ gác đền thực hiện nghi lễ truyền thống của đạo Hindu đeo hoa lên tai và đính các hạt gạo lên trán, một nghi lễ xua đuổi tà ma và cầu bình an, thịnh vượng cho mỗi người.
Ngôi đền như cánh cổng vững chải bảo vệ những ngôi đền chính điện trước những cơn sóng dữ hay những vị khách không mời nào đó tới từ một thế giới tâm linh thần bí. (Ảnh: Trường Hải / VTV Times)
Trời đã tối, chúng tôi và nhiều vị khách thập phương ra về cảm giác bình yên và nhẹ nhàng dù trải qua một ngày du hành dài với nhiều điểm đến tại đảo Bali. Người dân đảo Bali nổi tiếng thân thiện, hiền lành và chăm chỉ. Họ cũng là những tín đồ sùng đạo, cần mẫn đan sợi dây kết nối với các vị thần và tổ tiên mỗi ngày. Người dân Bali có phong cách thư thái, điềm đạm, bình yên bởi bên họ là sức mạnh tinh thần tới từ hàng vạn ngôi đền và các vị thần luôn ở cạnh bên.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!