Nếu bạn là người hâm mộ bóng đá thì hẳn đã nhìn CLB Ajax Amsterdam hàng nghìn lần rồi. Nhưng đã bao giờ bạn nhìn thật kỹ vào biểu tượng của họ và tự hỏi liệu có gì đặc biệt ở đây? Hãy nhìn vào gương mặt được vẽ cách điệu bên dưới cái tên Ajax, anh ta có thật và tên anh ta là Ajax.
Bây giờ, hãy cùng đếm xem có bao nhiêu nét vẽ rời để tạo nên chân dung anh chàng này nhé. Đáp án là 11 - dường như bất kỳ ai cũng có thể hiểu được ý nghĩa của con số này trong bóng đá.
Cách đây 120 năm tại tiệm cà phê Đông Ấn, thành phố Amsterdam, CLB Ajax đã được thành lập cùng với những quyết định quan trọng đi cùng đội bóng suốt hơn một thế kỷ. Một trong số đó là cái tên của đội bóng này. Nhà sáng lập Floris Stempel đã quyết định Amsterdamsche Football Club Ajax sẽ là tên chính thức cho đội bóng của ông. Đa số mọi người sẽ hiểu ý nghĩa của 3 từ "Amsterdamsche Football Club", nhưng tại sao lại là "Ajax"? Câu trả lời cách rất xa Amsterdam, nó nằm ở Hy Lạp, hàng nghìn năm trước.
Logo CLB Ajax Amsterdam qua các thời kỳ
Ajax là một anh hùng trong thần thoại Hy Lạp, được mô tả với lòng can đảm, sức mạnh vô song và trí thông minh tuyệt đỉnh. Ajax lãnh đạo những người Athens, tham gia vô số những trận chiến, trong đó có cả trận chiến thành Troy nổi tiếng và chưa bao giờ thất bại. Chuỗi chiến công bất tận này của Ajax đã cuốn hút Stempel. Không giống như phần đông những nhân vật khác trong thần thoại Hy Lạp, Ajax không chịu ràng buộc, không có điểm yếu và không biết đến thất bại.
Một trong những quyết định quan trọng khác được đưa ra trong tiệm cà phê ngày đó là màu áo của câu lạc bộ. Bộ đồng phục lấy cảm hứng từ lá cờ của thành phố Amsterdam – đỏ, trắng và đen. Bộ đồng phục đầu tiên trong lịch sử câu lạc bộ ra đời với áo đỏ sọc trắng, quần đùi và tất màu đen. Logo đầu tiên của Ajax Amsterdam là hình ảnh một cầu thủ trong bộ đồng phục này.
Năm 1911, Ajax vươn lên hạng đấu cao nhất của Hà Lan, và đồng phục của họ đã có một thay đổi mang tính lịch sử, khi thiết kế này tồn tại đến tận ngày nay. Áo mới của Ajax có tông chủ đạo là màu trắng với một sọc đỏ khá lớn nằm ở giữa, lý do là Ajax không được phép có thiết kế giống với Sparta Rotterdam, đội đã ở hạng đấu này từ trước. Cùng với đó, biểu tượng cầu thủ trên logo cũng được "thay áo".
Sự thay đổi về áo đấu dẫn đến thay đổi logo
Năm 1928, khi những chiếc cúp nhanh chóng xuất hiện trong phòng truyền thống, Ajax một lần nữa thay đổi logo đại diện của mình nhận dịp kỷ niệm 25 năm thành lập. Lần này họ sử dụng chân dung người anh hùng của mình, oai vệ và sắc nét. Những từ "Amsterdamsche", "Football" và "Club" được lược bỏ vì người thiết kế muốn làm nổi bật cái tên Ajax ngay cạnh chân dung của anh. Phía dưới bên phải là tấm khiên 2 màu đặc trưng của Amsterdam với 2 màu đỏ và trắng.
Nhìn kỹ vào chiếc mũ của Ajax trong logo mới này, có thể thấy hình ảnh của 2 nhân vật khác. Người có thân hình của một chú ngựa được cho là Chiron, người thầy của Ajax. Người còn lại thì nổi tiếng hơn, Achilles. Trong thần thoại Hy Lạp, Achilles là anh em họ của Ajax, cũng là đồng môn với anh dưới tay ông thầy Chiron.
Sau khi logo này ra đời, hình ảnh của Ajax và bộ râu đặc trưng đã vượt qua cả biểu tượng của 1 đội bóng, trở thành biểu tượng của cả thành phố Amsterdam từ đó cho đến nay.
Logo này hiện vẫn đang là logo được sử dụng lâu nhất của câu lạc bộ. Khi Johan Cruyff đến với Ajax, ông cũng mang logo này trên ngực và mang về Amsterdam vô số vinh quang.
Những năm 80-90 của thập kỷ trước, thế giới bóng đá bước những bước chân đầu tiên vào kỷ nguyên đương đại. Giống như nhiều câu lạc bộ khác trên lục địa già thời điểm đó, Ajax cũng tinh giản logo của đội bóng bằng những thay đổi vô cùng tinh tế. Vào năm 1991, một bản vẽ chì của người hùng Ajax được trình làng, tối giản và trừu tượng. Bức chân dung trên logo được tạo bởi 11 nét vẽ - tương ứng với 11 cầu thủ trong đội hình thi đấu.
Tấm khiên đỏ trắng được gỡ khỏi logo, thay vào đó là 2 đường màu đó bao quanh chân dung của Ajax. Tên thành phố Amsterdam cũng được đưa trở lại trong lần làm mới này. Tuy nhiên, logo này của Ajax đã bị phản đối khá gay gắt bởi một số hội cổ động viên trong suốt 1 năm sau đó. Mọi thứ dịu đi vào năm 1992, khi Ajax giành Cúp C3 cùng Louis van Gaal.
Gần đây, một số cổ động viên thậm chí kêu gọi cả 1 chiến dịch "đòi lại" gương mặt hoàn chỉnh cho Ajax. Những người này in hình của Ajax lên biểu ngữ và giăng trên khán đài cùng dòng chữ "Geef Ajax z’n Terug" (tạm dịch: Trả lại gương mặt cho Ajax). Nhưng chiến dịch này có vẻ không tạo được hiệu ứng gì nhiều.
Ngày nay, chân dung của Ajax vẫn nằm gọn trong logo của câu lạc bộ Ajax Amsterdam, tạo nên bởi 11 nét vẽ, như 11 cầu thủ làm nên đội quân của Ajax – người anh hùng bất bại. Một biểu tượng tuyệt vời cho một đội bóng, một biểu tượng tuyệt vời của bóng đá thế giới.