Riccardo Calafiori là một trong những cái tên gây ấn tượng mạnh trong giai đoạn vòng bảng của Euro 2024 trong màu áo Italy. Tuy đội bóng áo thiên thanh đã bị loại sớm, nhưng những gì trung vệ 22 tuổi thể hiện vẫn được giới chuyên môn lẫn người hâm mộ đánh giá rất cao.
Không chỉ chơi tốt ở Euro 2024, Calafiori còn góp công lớn trong hành trình giành vé dự Champions League lần đầu tiên trong lịch sử Bologna. Rất nhiều đội bóng đã tiếp cận Calafiori, và Arsenal là đội bóng đã đánh bại tất cả để có được chữ ký của trung vệ 23 tuổi. Pháo thủ phải chi đến 45 triệu euro cho Bologna.
Tuy có sở trường đá trung vệ, nhưng tại Emirates, Calafiori có thể được sử dụng như một hậu vệ cánh trái. Thậm chí sự xuất hiện của hậu vệ người Italy có thể là chìa khóa để Arsenal đánh bại Man City ở mùa giải 2024/25. Bởi anh có thể là mảnh ghép còn thiếu trong hệ thống mà Mikel Arteta xây dựng cho Arsenal.
Calafiori là mảnh ghép mà Arsenal đang tìm kiếm. Ảnh: AP
Cách Arsenal triển khai chiến thuật
Xuất thân là trợ lý của Pep Guardiola ở Man City, Arteta thầm nhuần triết lý kiểm soát và thống trị đối thủ. HLV người Tây Ban Nha luôn muốn đội bóng của mình duy trì quyền kiểm soát bóng trong mọi tình huống.
Arsenal xuất phát trong sơ đồ 4-3-3. Khi phòng ngự, khối đội hình chuyển thành 4-4-2 bó hẹp. Còn khi tấn công, đội hình chuyển sang sơ đồ 3-2-5. 2 tiền vệ trung tâm trong đội hình Arsenal sẽ dâng cao, chơi như những tiền vệ tấn công, trong khi một hậu vệ cánh sẽ bó vào trong để đá cặp với tiền vệ phòng ngự của đội.
Hậu vệ cánh bó vào trong hay hậu vệ biên ảo còn được gọi là Inverted Fullback. Đây là phát kiến của Johan Cruyff và được Pep Guardiola nâng tầm đỉnh cao. Là học trò của Guardiola, Arteta cũng ưa thích việc sử dụng hậu vệ cánh bó trong.
Arsenal chơi thế nào trước khi có Calafiori?
Mục đích sử dụng Inverted Fullback là nhằm quá tải khu vực trung tuyến. Với việc có thêm nhân sự ở khu vực trung tâm, đối thủ sẽ không thể pressing một kèm một, từ đó xuất hiện khoảng trống để chuyền bóng. Các hậu vệ cánh bó trong với kỹ năng chuyền và xử lý bóng tốt sẽ chơi như một tiền vệ, từ đó tăng khả năng kiểm soát và đưa bóng lên.
Ở mùa giải 2021/22, Arsenal từng rất thành công nhờ Zinchenko đá Inverted Fullback. Tuy nhiên bước sang mùa giải 2022/23, Zinchenko không còn chơi tốt ở vai trò đó. Không phải vì hậu vệ người Ukraina thi đấu kém đi, mà bởi nhân sự và chiến thuật của Arsenal đã thay đổi.
Sự xuất hiện của Rice khiến Arsenal phải thay đổi lối chơi. Ảnh: AP
Ở mùa giải 2021/22, Arsenal sử dụng Thomas Partey đá thấp nhất hàng tiền vệ. Cầu thủ người Ghana sở hữu nền tảng thể chất lý tưởng và khả năng tranh chấp bóng mạnh mẽ. Anh đảm nhận nhiệm vụ thu hồi bóng và Zinchenko dâng cao, liên kết lối chơi cho Arsenal.
Nhưng bước sang mùa giải 2022/23, Arsenal mang về Declan Rice và HLV Arteta thay đổi đội hình chiến thuật nhằm tối ưu hóa khả năng của cựu sao West Ham. Với Rice ở giữa sân, anh có xu hướng dâng cao và liên kết lối chơi, đúng vai trò mà Zinchenko đảm nhận mùa giải trước.
Khi này Inverted Fullback cần có xu hướng giữ vị trí và đảm nhận nhiệm vụ thu hồi bóng, thay vì dâng cao và phối hợp như trước. Nhưng Zinchenko với thể hình nhỏ con, không thể đảm nhận nhiệm vụ này. Trong khi những Tomiyasu hay Kiwior chỉ là giải pháp tình thế, vì họ không có tư duy đá như vậy.
Do đó ưu tiên của Arsenal trong mùa hè năm nay là tìm kiếm một hậu vệ cánh trái có thể chơi Inverted Fullback nhưng có xu hướng phòng ngự nhiều hơn. Và họ đã tìm ra Calafiori.
Calafiori sẽ chơi thế nào tại Arsenal?
Calafiori sẽ không mất nhiều thời gian để làm quen với hệ thống của Arsenal. Bởi tại Bologna những mùa giải trước, Thiago Motta cũng xây dựng đội bóng theo trường phái kiểm soát. Khi này Calafiori ra sân trong vai trò trung vệ lệch trái, nhưng thường xuyên dâng cao đá bên cạnh tiền vệ phòng ngự của đội khi Bologna kiểm soát bóng.
Có thể nói Calafiori là mảnh ghép hoàn hảo mà Arsenal đang tìm kiếm. Anh sẽ kết hợp cùng Gabriel, William Saliba và Ben White tạo nên cặp tứ vệ hàng đầu giải đấu. Với việc cả White và Calafiori đều có thể thi đấu Inverted Fullback lẫn trung vệ, Arsenal có thể linh hoạt trong việc sử dụng chiến thuật quá tải giữa sân.
Khi White đá Inverted Fullback, Calafiori sẽ giữ vị trí và chơi như một trong 3 trung vệ hoặc ngược lại. Điều này khiến các đối thủ rất khó trong việc pressing và cướp bóng của Arsenal.
Calafiori là lời giải cho bài toán hậu vệ trái của Arsenal. Ảnh: AP
Tuy là hậu vệ, nhưng Calafiori có khả năng chuyền và xử lý bóng rất tốt. Anh thậm chí có thể tự mình kéo bóng nếu đồng đội bị kèm chặt. Ví dụ điển hình là trong trận hòa 1-1 của Italy với Croatia ở vòng bảng Euro 2024. Trung vệ 22 tuổi khiến đội hình Croatia bất ngờ khi tự mình rê bóng từ giữa sân đến gần vùng cấm đối thủ. Sau khi thu hút toàn bộ hàng thủ Croatia, anh chuyền bóng cho Mattia Zaccagni ghi bàn gỡ hòa ở phút cuối, giúp Italy vượt qua vòng bảng.
Mùa giải trước, Arsenal là đội bóng có hàng thủ tốt nhất giải Ngoại hạng Anh. Với việc bổ sung thêm một trung vệ tài năng và phù hợp với hệ thống như Calafiori, Pháo thủ gần như đã hoàn thiện hệ thống build up từ tuyến dưới.
Như HLV Sir Alex Ferguson từng nói: "Tấn công giúp bạn chiến thắng, còn phòng ngự giúp bạn vô địch", Arsenal đang có trong tay hàng thủ xuất sắc nhất Ngoại hạng Anh hiện tại. Đây là nền tảng để Arsenal tin vào chức vô địch Ngoại hạng Anh mùa giải 2024/25, chức vô địch mà họ đã chờ đợi hơn 20 năm.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!