Tổng thống Nga Putin đã từ chối lời đề nghị của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan tổ chức cuộc gặp mặt bên lề Hội thượng đỉnh LHQ về biến đổi khí hậu (COP21) tại Paris với lý do Thổ Nhĩ Kỳ đã không xin lỗi vì vụ bắn rơi máy bay của Nga.
Nga cũng bắt đầu các biện pháp trừng phạt Thổ Nhĩ Kỳ. Mới nhất là tuyên bố ngừng chế độ miễn thị thực cho công dân Thổ Nhĩ Kỳ kể từ đầu năm tới và thắt chặt lệnh nhập khẩu thực phẩm từ Thổ Nhĩ Kỳ.
Tuy nhiên, liệu những biện pháp này có dẫn đến cuộc chiến thương mại khi hai bên từng có mục tiêu đạt 100 tỷ USD thương mại trong 5 năm tới?
Trả lời báo giới sau cuộc hội đàm với người đồng cấp Syria Walid Muallem tại Moscow, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết, quyết định ngừng chế độ miễn thị thực cho Thổ Nhĩ Kỳ đã được đưa ra và sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2016. Ông Lavrov cho rằng, quyết định này của Nga xuất phát từ nguy cơ khủng bố ngày càng tăng tại Thổ Nhĩ Kỳ và điều này trực tiếp đe doạ đến an ninh quốc gia Nga.
Sau lời khuyến cáo của Chính phủ Nga về việc công dân Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ trở về nước và hạn chế đi tới Thổ Nhĩ Kỳ, nhiều hãng du lịch Nga đã ngừng bán các tua du lịch đến Thổ Nhĩ Kỳ. Hiện du khách Nga chiếm 12% số du khách nước ngoài đến Thổ Nhĩ Kỳ, với 4,5 triệu người Nga du lịch đến Thổ Nhĩ Kỳ năm 2014, mang lại nguồn thu 4 tỷ USD cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Về mặt thương mại, căng thẳng quan hệ hai bên thể hiện rõ khi Nga bắt đầu áp dụng biện pháp kiểm tra kiểm dịch thực phẩm và nông sản nhập khẩu từ Thổ Nhĩ Kỳ. Quyết định này được cho là sẽ ảnh hưởng đáng kể đến hoạt động xuất khẩu nông sản của Thổ Nhĩ Kỳ, khi có tới 20% số rau và thực phẩm nhập khẩu của Nga đến từ Thổ Nhĩ Kỳ, với giá trị nhập khẩu trên 1 tỷ USD.
Các nhà phân tích hiện lo ngại những động thái mới nhất sẽ tác động bất lợi đến cả Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng nhận định khó có khả năng cuộc khẩu chiến hiện nay chuyển thành cuộc chiến thương mại. Thổ Nhĩ Kỳ hiện vẫn là địa bàn chiến lược nhập khẩu dầu khí và lúa mì của Nga.
Một cuộc chiến thương mại và căng thẳng quân sự, nếu xảy ra, là điều không ai muốn. Và đó cũng chính là lời giải thích cho việc tại sao Nga đến giờ phút này vẫn giữ thái độ "mềm dẻo". Nga vẫn chờ đợi lời giải thích và xin lỗi về vụ việc này đồng thời trừng phạt những kẻ gây ra vụ việc làm chiếc Su 24 của Nga bị bắn rơi.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trênTV Online!