Hội nghị là dịp để các chuyên gia, học giả hàng đầu thế giới về khu vực Đông Nam Á gặp gỡ, đánh giá, phân tích tình hình Biển Đông và đưa ra những lựa chọn chính sách cho Mỹ và châu Á đối với vấn đề Biển Đông.
Theo đó, 23 diễn giả là các chính khách, học giả có uy tín từ Mỹ, Anh, Australia, Philippines, Singapore, Trung Quốc và Việt Nam đã cùng hơn 300 đại biểu thảo luận về hàng loạt các vấn đề quan trọng liên quan đến tình hình Biển Đông như những diễn biến mới xảy ra trong năm qua, các vấn đề và quan ngại pháp lý ở Biển Đông hay trật tự và cán cân quân sự tại khu vực. Các học giả ghi nhận rằng, hầu hết các nước Đông Nam Á đều quan ngại về hành vi của Trung Quốc ở Biển Đông, đặc biệt là các hoạt động bồi đắp làm thay đổi các cấu trúc địa lý trên biển.
Ông Ernest Bower - Giám đốc Chương trình Nghiên cứu Đông Nam Á, CSIS - cho biết: “Tuyên bố của ASEAN về Biển Đông tại Hội nghị Bộ trưởng ASEAN vừa qua có thể nói là một trong những tiếng nói mạnh mẽ nhất của họ. Như vậy, theo tôi, các nước trong khu vực đã gửi một thông điệp rõ ràng đến cho Trung Quốc rằng: Trung Quốc hãy tôn trọng chủ quyền của các nước láng giềng, Trung Quốc hãy cân nhắc những lợi ích an ninh và kinh tế của chính mình bằng việc trở thành một người láng giềng tốt”.
Phát biểu tại Hội nghị, trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách Đông Á - Thái Bình Dương Daniel Russel nhấn mạnh, hành động bồi đắp các đảo nhân tạo của Trung Quốc trên Biển Đông sẽ chỉ gây thêm căng thẳng và nghi ngại trong khu vực, không có lợi cho Trung Quốc.
"Các bãi cát nhân tạo, dù được đổ cao đến mấy đi nữa cũng không thể có được chủ quyền. Theo Luật Pháp quốc tế, những hòn đảo nhân tạo này sẽ không đem lại lợi ích gì cho Trung Quốc”, ông Daneil Russel nói.
Kết thúc Hội nghị, đa số các học giả cho rằng, thành công lớn nhất của Hội nghị lần này không phải là các bên đã tìm được tiếng nói chung trong xử lý các khác biệt mà đó là các bên đã bắt đầu thảo luận một cách thoải mái về các khác biệt thay vì lảng tránh chúng. Đây sẽ là cơ sở quan trọng để sớm tìm kiếm được một lời giải chung cho tình hình Biển Đông hiện nay.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam TV Online.