Tổng thống Trump nêu lý do Mỹ không tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Nam Phi

Tổng thống Mỹ Trump tiếpTổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa tại Nhà Trắng, ngày 21/5/2025 (Ảnh: AFP)

Mỹ sẽ không cử đại diện tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) tổ chức tại Nam Phi vào cuối tháng này, với lý do nước này đang xảy ra các "vi phạm nhân quyền nghiêm trọng".

Trong thông điệp đăng trên nền tảng Truth Social, Tổng thống Trump viết: "Thật là một điều đáng hổ thẹn khi Hội nghị G20 được tổ chức tại Nam Phi. Người Afrikaner - hậu duệ của những người định cư gốc Hà Lan, Pháp và Đức - đang bị giết hại và tước đoạt đất đai một cách bất hợp pháp. Không một quan chức nào của Chính phủ Mỹ sẽ tham dự chừng nào những hành vi vi phạm nhân quyền này còn tiếp diễn. Tôi mong chờ được tổ chức Hội nghị G20 năm 2026 tại Miami, bang Florida".

Trước đó, Phó Tổng thống J.D. Vance được cho là sẽ đại diện Mỹ tham dự Hội nghị G20 dự kiến diễn ra trong hai ngày 22 - 23/11 tại Johannesburg, song một nguồn tin thân cận xác nhận ông Vance cũng sẽ không tới Nam Phi.

Phản ứng trước tuyên bố của Tổng thống Trump, Bộ Ngoại giao Nam Phi gọi đây là "quyết định đáng tiếc", đồng thời bác bỏ cáo buộc rằng cộng đồng người Afrikaner đang bị đàn áp vì lý do sắc tộc. "Những tuyên bố cho rằng nhóm cộng đồng này bị ngược đãi không dựa trên sự thật" - Bộ Ngoại giao Nam Phi khẳng định, nhấn mạnh rằng quốc gia này với lịch sử bất bình đẳng chủng tộc trong quá khứ - hiểu rõ hơn ai hết tầm quan trọng của sự đoàn kết và bình đẳng.

Bộ Ngoại giao Nam Phi cho biết chủ đề của Hội nghị G20 năm nay là "Đoàn kết - Bình đẳng - Phát triển bền vững" và bày tỏ hy vọng sẽ tổ chức thành công sự kiện này bất chấp căng thẳng ngoại giao với Mỹ.

Tổng thống Trump trong thời gian qua nhiều lần chỉ trích các chính sách đối nội và đối ngoại của Nam Phi, từ chương trình cải cách đất đai cho đến việc Pretoria đệ đơn kiện Israel tại Tòa án Công lý quốc tế (ICJ) với cáo buộc diệt chủng tại Dải Gaza. Tháng trước, chính quyền Mỹ cũng đưa ra mức trần tiếp nhận người tị nạn thấp nhất trong lịch sử và cho biết phần lớn trong số này sẽ là người gốc Afrikaner da trắng.

Theo truyền thông địa phương, Nam Phi tỏ ra "ngạc nhiên" trước những cáo buộc từ phía Washington, nhấn mạnh rằng người da trắng ở nước này nhìn chung vẫn có mức sống cao hơn so với phần lớn dân số da màu, gần 30 năm sau khi chế độ phân biệt chủng tộc Apartheid chấm dứt.

Trước đó, hồi đầu năm, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cũng đã tẩy chay cuộc họp Bộ trưởng Ngoại giao G20 tại Nam Phi do bất đồng về chương trình nghị sự liên quan đến biến đổi khí hậu và thúc đẩy đa dạng, hòa nhập.

Nam Phi hiện đảm nhiệm chức Chủ tịch luân phiên G20 từ tháng 12/2024 đến tháng 11/2025, trước khi bàn giao cho Mỹ trong năm 2026. Quyết định tẩy chay hội nghị lần này được giới quan sát đánh giá là dấu hiệu cho thấy căng thẳng trong quan hệ giữa Washington và Pretoria tiếp tục leo thang, trong bối cảnh Mỹ ngày càng chỉ trích mạnh mẽ chính sách đối ngoại độc lập của Nam Phi.