Đây là phát biểu của đại biểu Vũ Tiến Lộc (đoàn Thái Bình) tại phiên thảo luận của Quốc hội vào sáng nay (29/10).
Thu ngân sách nhà nước cơ bản mới chỉ đáp ứng cho mục đích tiêu dùng và trả nợ
Đề cập đến vấn đề cân đối ngân sách, ông Vũ Tiến Lộc cho biết, nguồn thu chính trong nền kinh tế, điển hình là thuế thu nhập doanh nghiệp có dấu hiệu thiếu ổn định, không đạt được dự toán, thậm chí sụt giảm.
Trong khi đó, tỷ lệ chi thường xuyên so với tổng ngân sách luôn ở mức cao trên 60% và chưa có chuyển biến gì trong nhiều năm qua, dẫn tới thu ngân sách nhà nước về cơ bản mới chỉ đáp ứng cho mục đích tiêu dùng và trả nợ.
"Cân đối ngân sách do đó phụ thuộc nhiều vào việc bán đất, bán tài nguyên, bán tài sản hữu hình… tức là phụ thuộc vào các khoản thu một lần và thiếu tính bền vững. Với tình trạng ngân sách còn khó khăn, tôi đề nghị nên sử dụng các khoản vượt thu ngân sách nhà nước theo dự toán hàng năm để giảm nợ công, giảm áp lực trả nợ chứ không dùng để tăng chi như hiện nay", ông Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh.
Theo ông Vũ Tiến Lộc, thu ngân sách nhà nước cơ bản mới chỉ đáp ứng cho mục đích tiêu dùng và trả nợ
Ông Vũ Tiến Lộc cho biết về tổng thể cân đối ngân sách nhà nước áp lực hiện nay đã không còn lớn như vài năm trước, nhưng tập trung vào dài hạn, chúng ta vẫn chưa thể yên tâm.
Theo ông Vũ Tiến Lộc, giải pháp căn cơ để đạt được cân đối tài chính quốc gia trong trung và dài hạn, bên cạnh việc tăng sản xuất kinh doanh, cần kiên quyết cắt giảm bộ máy nhà nước ở mức hợp lý, từ đó có thể giảm được chi tiêu thường xuyên ở mức dưới 50% theo đúng tinh thần của các nghị quyết của Đảng và Quốc hội.
Chi tới 6 đồng đầu tư, mới có 1 đồng tăng trưởng
Theo ông Vũ Tiến Lộc, đầu tư kém hiệu quả là vấn đề tồn đọng dai dẳng trong nhiều năm nay, nhưng vẫn chưa được cải thiện.
"Việc phải tốn 6 đồng đầu tư mới có 1 đồng tăng trưởng cho thấy hiệu quả sử dụng vốn vẫn còn thấp. Trên thực tế vẫn còn nhiều dự án chưa có tính cấp thiết, hay tính sử dụng không cao như tượng đài, quảng trường vẫn đang được xây dựng.
Chúng ta vẫn phân bổ nguồn vốn đầu tư theo nguyên tắc bình quân chủ nghĩa, mỗi địa phương, mỗi bộ ngành một ít chứ chưa dựa trên cơ sở hiệu quả tổng thể của nền kinh tế quốc dân", ông Vũ Tiến Lộc nhận định.
Ông Vũ Tiến Lộc cho biết, tình trạng đầu tư dàn trải, manh mún kém hiệu quả vì vậy vẫn còn phổ biến. Số lượng các dự án đầu tư bị đội vốn, chậm tiến độ còn nhiều.
"Tôi đề nghị cần ưu tiên trả nợ đọng trước khi bố trí vốn cho các dự án đầu tư mới", ông Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh.
Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi trị giá 34.000 tỷ đồng vừa hoàn thành đã phải sửa chữa. (Ảnh: Dân trí)
Theo ông Vũ Tiến Lộc, đầu tư kém hiệu quả, lãng phí còn được thể hiện ở rất nhiều các dự án không đảm bảo chất lượng, vừa hoàn thành xong đã phải sửa chữa. Ví dụ gần đây nhất là dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi với trị giá 34.000 tỷ đồng.
"Để nâng cao hiệu quả đầu tư công tôi đề nghị cần nghiên cứu tổng kết và nhân rộng các mô hình "đầu tư tư - sử dụng công", "đầu tư công - quản trị tư". Thực hiện phương pháp công tư trong việc xây dựng vận hành các lĩnh vực phát triển xã hội, chứ không phải riêng trong lĩnh vực phát triển hạ tầng", ông Vũ Tiến Lộc phân tích.
Để thúc đẩy xu hướng này, ông Vũ Tiến Lộc đề nghị, Chính phủ sớm trình Quốc hội ban hành Luật về đối tác công tư, xây dựng quan hệ về đối tác công tư minh bạch, hài hòa, hiệu quả sẽ là lời giải quan trọng bậc nhất cho việc huy động không chỉ nguồn lực tài chính mà còn cả trí tuệ của các nhà đầu tư trong và ngoài nước, toàn dân cho sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội thời gian tới.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!