Pháp luật tôn trọng quyền trẻ em được sống trong môi trường gia đình gốc.
Tại Trung tâm Bảo trợ xã hội huyện Trực Ninh và Trung tâm trợ giúp nhân đạo và dạy nghề cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định, 2 đối tượng đứng đầu đã bị khởi tố vì tội làm hồ sơ giả để đưa các bé đi làm con nuôi cho người nước ngoài.
Chỉ trong 3 năm, Trung tâm Trực Ninh đã thu gom và làm thủ tục hồ sơ cho làm con nuôi người nước ngoài 222 cháu, trong đó 162 cháu mang hồ sơ giả. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tiêu cực là do các cơ sở nhân đạo đang làm chức năng “Ba trong một”: Vừa tiếp nhận nuôi dạy trẻ mồ côi, vừa nhận hỗ trợ nhân đạo, lại vừa giới thiệu trẻ đi làm con nuôi người nước ngoài.
Ông Nguyễn Công Khanh, Phó Cục trưởng Cục con nuôi (Bộ Tư pháp) cho rằng: "Để khắc phục tình trạng này, theo yêu cầu của quốc tế, đặc biệt là Công ước La Haye mà Việt Nam sẽ tham gia là, phải tách bạch giữa việc tiếp nhận trẻ mồ côi và việc giới thiệu trẻ đi làm con nuôi".
Dự thảo Luật nuôi con nuôi trình Quốc hội kỳ họp này có quy định rõ về cơ chế giới thiệu con nuôi cho người nước ngoài. Theo đó, Sở Tư pháp sẽ đảm nhiệm chức năng này, thay vì trước đây là các cơ sở nuôi dưỡng.
Dự thảo Luật cũng quy định rõ ràng mức lệ phí nhận nuôi con nuôi quốc tế. Đây là các khoản phí mà người nhận con nuôi phải trả cho việc hoàn thiện hồ sơ thủ tục, phí chăm sóc nuôi dưỡng trẻ...
Đối với việc nuôi con nuôi ở khu vực biên giới, Dự thảo luật cũng đề ra phương án giao Chính phủ căn cứ luật để hướng dẫn theo hướng đơn giản hóa thủ tục cho cha mẹ là người Việt Nam muốn nhận nuôi con nuôi ở nước láng giềng.
Điểm đặc biệt nhất của Dự thảo Luật là một quy trình thủ tục cho và nhận con nuôi, cả đối với trong nước và nước ngoài đều có thể thực hiện được ngay mà không cần chờ văn bản hướng dẫn.