Đây là sự kiện mở đầu trang sử chiến đấu và chiến thắng hào hùng của quân chủng hải quân nói riêng và quân đội ta nói chung. Đó cũng là tiêu biểu cho trí tuệ cũng như nghệ thuật quân sự Việt Nam "lấy nhỏ đánh lớn, lấy ít địch nhiều". Những bài học lịch sử từ trận chiến này vẫn được học tập, nghiên cứu hơn 50 năm qua và được quân chủng hải quân phát huy lên một tầm cao mới trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Việc xâm lăng của quân đội Mỹ vào miền Bắc được đánh dấu bằng những trận oanh tạc trong những ngày đầu tháng 8 năm 1964. Tối 1 tháng 8, Bộ tổng tham mưu điện Bộ tư lệnh Hải quân sử dựng tàu phóng lôi đánh địch, nếu chúng tiếp tục xâm phạm vùng biển nước ta. 3 tàu của ta đã rời căn cứ làm nhiệm vụ, mục tiêu là tàu khu trục Madox, lúc này đã xâm phạm vùng biển Thanh Hóa. Trận hải chiến diễn ra ác liệt vào ngày 2 tháng 8 .
Ta bị hỏng 2 tàu, hy sinh 4 cán bộ chiến sỹ nhưng phía địch cũng phải trả giá, một máy bay bị bắn hạ và tàu Madox đã phải bỏ chạy khỏi Vịnh Bắc Bộ .
Trận Hải chiến của Hải quân nhân dân Việt Nam với đế quốc Mỹ đánh dấu nhiều điểm mốc. Đó là tinh thần quyết chiến quyết thắng, đó là sau 10 năm xây dựng trong hòa bình, quân đội ta đã lớn mạnh về mọi mặt, đủ sức đương đầu với mọi kẻ thù, dù là hùng mạnh đến đâu.
Qua hơn 50 năm, kể từ ngày đánh thắng trận đầu, Quân chủng hải quân hôm nay đã trở thành một quân chủng lớn mạnh, được đầu tư chính quy, hiện đại. Lực lượng tàu mặt nước, tàu ngầm, pháo bờ biển, hải quân đánh bộ và gần đây nhất lực lượng không quân của hải quân cũng được triển khai hoạt động. Tất cả đang mang lại cho quân chủng Hải quân sức mạnh tổng hợp để đảm bảo thực hiện các nhiệm vụ được giao.
Với sự đầu tư của Đảng và Quân đội, Quân chủng hải quân đã hội tụ các điều kiện phát triển để nhanh chóng tiến lên chính quy, hiện đại, đủ sức là lực lượng nòng cốt trong cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc và một lần nữa những bài học từ đánh thắng trận đầu vẫn còn nguyên giá trị đang tiếp tục được vận dụng sáng tạo vào thực tiễn xây dựng, chiến đấu của Quân chủng Hải quân.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam tại TV Online!