Đây là món quà của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh gửi tặng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thủ đô Hà Nội nhân dịp Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long-Hà Nội.
Thay mặt Lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã tới dự lễ khánh thành. Cùng dự buổi lễ có nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Huỳnh Đảm, Chủ tịch Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam Đặng Ngọc Tùng, Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Lê Thanh Hải, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Lê Hoàng Quân; đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành Trung ương, thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh.
Tượng đài Bác Hồ-Bác Tôn có chiều cao 5,4 m, được đúc bằng chất liệu hợp kim đồng, nặng khoảng 20 tấn. Đây là tác phẩm của tác giả Lâm Quang Nới (hội viên Hội Mỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh), thể hiện tư thế Bác Hồ bắt tay chúc mừng Bác Tôn sau khi Bác Tôn được Quốc hội khóa 2/1960 bầu làm Phó Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa.
Khu vực đặt tượng đài là đảo Thống Nhất, trong khuôn viên Công viên Thống Nhất, với diện tích hơn 6.000 m2, được bao quanh bằng hồ nước và cây xanh.
Tượng đài Bác Hồ-Bác Tôn đã phác họa nổi bật phong thái của hai vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc Việt Nam, từ trang phục, ánh mắt, thế đứng, đến tư thế bắt tay, qua đó thể hiện tinh thần đoàn kết, tình cảm ruột thịt Bắc-Nam, như Bác Hồ kính yêu đã khẳng định “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một. Sông có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lý ấy không bao giờ thay đổi.”
Tượng đài Bác Hồ-Bác Tôn mang một ý nghĩa đặc biệt khi đặt tại công viên Thống Nhất - biểu tượng của niềm khao khát non sông nối liền một dải từ những năm kháng chiến chống kẻ thù xâm lược.
Phát biểu tại lễ khánh thành, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết thay mặt nhân dân cả nước bày tỏ lòng biết ơn vô hạn đối với hai vị Lãnh tụ kính yêu của dân tộc, người bạn thân thiết của cộng đồng quốc tế. Bác Hồ - người thầy vĩ đại của Cách mạng Việt Nam, người đã lãnh đạo toàn Đảng, toàn quân, toàn dân vượt mọi khó khăn gian khổ, đưa con thuyền Cách mạng Việt Nam đi đến thắng lợi. Bác Tôn - người bạn gần gũi, thân thiết của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người đã suốt đời phấn đấu vì nền độc lập Tổ quốc, hạnh phúc của nhân dân.
Chủ tịch nước khẳng định, Bác Hồ và Bác Tôn là biểu tượng sáng ngời về lòng yêu nước, thương dân sâu sắc, lý tưởng cách mạng, ý chí tiến công, đấu tranh thống nhất đất nước, xây dựng nước Việt Nam theo định hướng xã hội chủ nghĩa giàu mạnh, sánh vai với các cường quốc năm châu. Bác Hồ và Bác Tôn là biểu tượng của đạo đức, tác phong “cần, kiệm, liêm chính, chí công vô tư” mà chúng ta mãi mãi học tập, noi theo.
Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết kêu gọi mỗi người dân Việt Nam phải không ngừng góp phần củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đẩy mạnh đoàn kết quốc tế, vì đây chính là sức mạnh đã đưa nhân dân Việt Nam đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc trước đây, xây dựng và phát triển đất nước ngày nay.
Chủ tịch nước nhấn mạnh: “Đứng trước Tượng đài Bác Hồ-Bác Tôn, chúng ta nhớ công lao to lớn của hai vị lãnh tụ kính yêu, đồng thời chúng ta cũng hứa với Bác Hồ và Bác Tôn rằng phải giữ gìn, bảo vệ nền độc lập, tự do của Tổ quốc, giữ gìn những thành quả cách mạng to lớn mà nhân dân ta đã giành được. Đồng thời, chúng ta quyết tâm xây dựng đất nước giàu hơn, mạnh hơn theo định hướng xã hội chủ nghĩa, sánh vai cùng các cường quốc năm châu.”
Tại buổi lễ, Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị thay mặt Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thủ đô đã trao quyết định công nhận công trình Kỷ niệm 1000 Thăng Long-Hà Nội cho công trình Tượng đài Bác Hồ-Bác Tôn.