Trong dự thảo Luật Lao động, nội dung Mở rộng khung thỏa thuận về giờ làm thêm tối đa được lấy ý kiến Quốc hội với 2 phương án:
- Phương án 1: Đề nghị không tăng giờ làm thêm.
- Phương án 2: Tán thành với đề xuất mở rộng khung thỏa thuận về giờ làm thêm tối đa lên 400 giờ/năm.
"Trước hết chúng ta phải thấy rằng làm thêm giờ xuất phát từ nhu cầu gì?", đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm bắt đầu phần phát biểu của mình tại buổi thảo luật về dự thảo Luật Lao động
Theo bà Tâm, xét về bản chất vấn đề và sự tiến bộ của xã hội, rõ ràng, nếu chúng ta đặt ra vấn đề tăng làm thêm giờ thì nó có vẻ đang đi ngược lại sự tiến bộ của xã hội.
"Chúng ta cứ thử tính một năm người lao động làm bao nhiêu giờ và có bao nhiêu thời gian để nghỉ ngơi, phục vụ cho các nhu cầu khác như giải trí, xây dựng gia đình, chăm sóc con cái...", bà Tâm cho biết.
Đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm (đoàn TP.HCM)
Theo đại biểu TP.HCM, công nhân cần làm thêm thay vì có nhu cầu làm thêm.
"Cần đề làm gì? Để tăng thu nhập bởi đồng lương hiện nay so với trang trải nhu cầu cuộc sống còn quá khó khăn, eo hẹp. Cho nên, người công nhân cần có thu nhập thêm để trang trải cuộc sống. Như vâỵ, đó có phải là nhu cầu của người công nhân không, tôi nghĩ rằng không!", bà Tâm nhấn mạnh.
"Xét ở trên góc độ đó, tôi nghĩ rằng Quốc hội phải đưa ra một chính sách làm sao, người công nhân làm ít giờ nhưng lương và thu nhập tăng lên", bà Tâm cho biết thêm.
Về phía người sử dụng lao động, theo bà Tâm, người sử dụng có một công nhân đầy đủ sức khỏe, tinh thần sảng khoái sẽ giúp năng suất lao động, chất lượng làm việc, chứ không phải nghĩ rằng vắt kiệt sức lao động mới là tốt.
"Có rất nhiều công nhân hàng chục năm không về thăm gia đình. Con cái phải gửi về quê để ông bà chăm sóc. Có chuyện gì mà xót xa hơn vậy không?", bà Tâm khẳng định.
Tiền rất quan trọng!
Sau phần phát biểu của đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm, đại biểu Nguyễn Quang Tuấn (đoàn Hà Nội) đã giơ phiếu tranh luận. Theo đại biểu Thuấn, trong dự thảo Luật Lao động, việc làm thêm giờ là người lao động tự nguyên tham gia, chứ hoàn toàn không bắt buộc làm thêm giờ.
Đại biểu Nguyễn Quang Tuấn (đoàn Hà Nội)
"Con người ai cũng có nhu cầu hạnh phúc, hạnh phúc đó không phải bằng tiền, nhưng tiền rất quan trọng. Do vậy, bất kỳ người lao động nào cũng có quyền làm thêm giờ thêm việc để có thêm thu nhập, xây dựng xã hội tốt hơn. Đây là điều rất quan trọng", đại biểu đoàn Hà Nội nhấn mạnh.
Nhu cầu làm thêm giờ có ở cả 2 phía
Là đại biểu của tỉnh có hơn 1,2 triệu lao động, qua quá trình tiếp xúc lấy ý kiến, bà Trương Thị Bích Hạnh (đoàn Bình Dương) khẳng định tăng giờ làm thêm là nhu cầu có thực từ cả 2 phía: người lao động và người sử dụng lao động trong các doanh nghiệp thông dụng lao động như giầy da, may mặc, chế biến gỗ....
Về phía người sử dụng lao động, đây là các đơn vị xuất khẩu phụ thuộc vào sản xuất, vì vậy, cần có sự linh hoạt trong bố trí sản xuất, dẫn tới sự thiếu hụt tạm thời về lao động.
Với phía người lao động, đây là khu vực có mức tiền lương thấp do chủ yếu sử dụng lao động phổ thông. Mức lương ở các doanh nghiệp này chỉ cao hơn mức lương tối thiểu vùng không đáng kể. Trong khi đó, mức lương tối thiểu vùng chưa đáp ứng nhu cầu tổi thiểu của người lao động và gia đình.
"Tiền lương không đủ sống là nguyên nhân dẫn đến người lao động muốn làm và phải làm thêm giờ để đảm bảo cuộc cống và tích lũy", bà Hạnh khẳng định.
Đại biểuTrương Thị Bích Hạnh (đoàn Bình Dương)
Theo bà Hạnh, nếu không mở rộng khung giờ làm thêm, các doanh nghiệp vẫn tổ chức làm điều này. Điều này dẫn tới việc người lao động là người bị thiệt thòi khi phần lớn hưởng chế độ từ làm thêm thấp hơn quy định.
Đại biểu Hạnh đã đề xuất 3 giải pháp để dung hòa quyền lợi của người lao động cũng như người sử dụng lao động trong nội dung tăng khung giờ làm thêm.
- Thứ nhất, luật cần quy dịnh thời gian làm việc tối đa không quá 44 giờ với người lao động trong khu vực doanh nghiệp.
- Thứ hai, tăng tiền lương làm thêm giờ so với quy định hiện hành. Tăng thời gian làm thêm phải đi cùng vói tăng lũy tiến với tiền lương với thời gian làm việc tăng thêm. Điều này khiến các doanh nghiệp hạn chế làm thêm giờ quá nhiều. Người lao động thì tăng thu nhập có tích lũy sẽ có thời gian nghỉ ngơi, tái tạo sức lao động chăm sóc gia đình, chứ không vắt kiệt sức lao động để lo cho cuộc sống hiện nay.
- Cuối cùng và cần phải làm ngay là nâng tiền lương tối thiểu, lương phải đáp ứng nhu cầu sống tối thiểu của người lao động và gia đình họ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!