Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Phu nhân vừa kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức Romania và Czech. Chuyến thăm đã đạt được mục tiêu kép đó là vừa mở rộng không gian hợp tác giữa Việt Nam với hai đối tác truyền thống, vừa thúc đẩy để Hiệp định Thương mại tự do và Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa Liên minh châu Âu và Việt Nam sớm được ký chính thức và phê chuẩn.
Cả Romania và Czech đều là những nước đầu tiên trên thế giới thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam từ năm 1950. Sau khi thay đổi về thể chế chính trị vào cuối thập niên 80, mối quan hệ giữa Việt Nam và hai quốc gia này vẫn vẹn nguyên. Vì thế cả Romania và Czech đều rất coi trọng chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Rumani.
Với Romania hiện đang là Chủ tịch luân phiên của Hội đồng châu Âu, nước có tiếng nói và vai trò rất quan trọng việc phối hợp với các quốc gia khác khi đưa ra các vấn đề ưu tiên cần giải quyết của cả khối. Vì thế, một trong những nội dung quan trọng nhất trong chuyến thăm này của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đó là khẳng định quyết tâm chính trị của hai nước trong nỗ lực đẩy nhanh tiến trình Hội đồng châu Âu ra quyết định để Cao ủy về Thương mại của EU và đại diện Chính phủ Việt Nam ký Hiệp định Thương mại tự do và Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa EU với Việt Nam, tiếp đó là trình lên Nghị viện châu Âu phê chuẩn.
Mặc dù trong chuyến thăm và làm việc với Hội đồng và Nghị viện châu Âu vào cuối năm ngoái của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, hai bên đã nhất trí sẽ nỗ lực để ký và phê chuẩn hai Hiệp định này vào tháng 5 tới, trước cuộc bầu cử khóa mới của Nghị viện châu Âu, tuy nhiên, do EU đã mất nhiều thời gian cho vấn đề hoàn tất các thủ tục để Anh ra khỏi EU nên tiến trình phê chuẩn hai hiệp định này đang bị chậm lại.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Cộng hoà Czech Andrej Babis.
Còn tại cuộc hội đàm với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Andrej Babis khẳng định là người bạn thân thiết của Việt Nam, đồng thời là thành viên tích cực của Liên minh châu Âu, Czech ủng hộ việc tăng cường quan hệ giữa Việt Nam với EU, đặc biệt là sẽ hối thúc EU sớm hoàn tất các thủ tục để ký và phê chuẩn Hiệp định Thương mại tự do và Hiệp định Bảo hộ đầu tư với Việt Nam.
Trong gần nửa năm qua, cả Việt Nam và các cơ quan của EU đang rất nỗ lực để thúc đẩy EU ký và phê chuẩn hai Hiệp định này, tuy nhiên, ngoài chương trình nghị sự bận rộn vì Brexit, EU còn có vướng mắc về thủ tục với các Hiệp định thương mại tự do với Canada, Nhật Bản và Singapore nên Hiệp định Thương mại tự do EU - Việt Nam giờ phụ thuộc nhiều vào nước giữ trọng trách Chủ tịch luân phiên Hội đồng châu Âu trong phối hợp, đôn đốc các quốc gia thành viên khác hoàn tất việc rà soát các thủ tục pháp lý và dịch nội dung các hiệp định ra 21 ngôn ngữ của các nước thành viên EU.
Không chỉ Việt Nam muốn hai Hiệp định này sớm được ký và phê chuẩn trong nửa đầu năm nay để có hiệu lực từ đầu năm sau, mà Romania và Czech cũng mong muốn không kém. Điều này được thể hiện tại diễn đàn doanh nghiệp ở cả hai nước đều có mặt Phó Thủ tướng Romania và Thủ tướng Czech.
Thủ tướng Andrej Babis còn rất nóng lòng khi các hiệp định này chậm được ký và phê chuẩn bởi cũng giống như Việt Nam, Czech là nền kinh tế dựa vào xuất khẩu. Việt Nam đang là đối tác thương mại lớn thứ 36 của Czech. Khi hai Hiệp định có hiệu lực 99% dòng thuế nhập khẩu giữa hai nước sẽ được bãi bỏ. Ngoài ra, các cam kết đảm bảo môi trường đầu tư và kinh doanh minh bạch sẽ giúp thúc đẩy đầu tư chất lượng cao từ Czech vào Việt Nam.
Bên cạnh thúc đẩy hợp tác về chính trị, kinh tế và quốc phòng, qua chuyến thăm Rumani và Czech của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Việt Nam còn đạt được thỏa thuận với hai nước này là sẽ đẩy mạnh hợp tác về lao động. Vì với dân số khoảng 22 triệu người nhưng có tới gần một nửa sang làm việc ở nước ngoài, Romania đang cần thêm lao động cho ngành công nghiệp. Trong khi mới có khoảng 3.000 lao động Việt Nam đang làm việc ở đây, chủ yếu trong lĩnh vực xây dựng.
Tại cuộc hội đàm và hội kiến với các nhà lãnh đạo Czech, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng đã đề cập đến tồn tại lớn nhất hiện nay giữa hai nước đó là Czech khai thông trở lại việc cấp thị thực nhập cảnh cho người lao động và khách du lịch Việt Nam. Vì nếu không giải quyết được vấn đề này thì hai bên sẽ không thể phát triển được hợp tác về lao động cũng như đường bay thẳng giữa hai nước sẽ không phát huy được tác dụng.
Sau 42 năm, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam mới có chuyến thăm đến Rumani và sau 12 năm tới Cộng hòa Czech. Với tình cảm của một đối tác truyền thống có bề dày 70 năm, Phó Thủ tướng Romania Viorel Stefan đã ra tận sân bay để tiễn Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Phu nhân.
Trong chuyến thăm, các nhà lãnh đạo hai nước đều khẳng định, Việt Nam có vị trí rất quan trọng trong chính sách đối ngoại của mình và cũng là đối tác quan trọng tại khu vực Đông Nam Á. Ngoài việc thúc đẩy để sớm ký và phê chuẩn Hiệp định Thương mại tự do và Hiệp định bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam với EU, trong chuyến thăm 4 ngày tới hai nước với 30 sự kiện này đã mở ra một không gian lớn hơn cho quan hệ hợp tác giữa Việt Nam với hai nước trên nhiều lĩnh vực.
Qua các cuộc gặp thân tình với đại diện của kiều bào tại châu Âu, nhất là tại Czech, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã gửi tới bà con sự sẻ chia cũng như tình cảm ở trong nước. Dù bà con đã là người Czech hay các nước khác có gốc Việt nhưng bà con vẫn luôn là một phần máu thịt, một bộ phận không thể tách rời khỏi dân tộc Việt Nam.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!