Báo cáo của Bộ Tư pháp cho thấy đến hết tháng 9/2018 cả nước còn trên 64.000 vụ việc thi hành án dân sự còn tồn đọng, hầu như không có điều kiện thi hành với giá trị lên tới trên 12.000 tỷ đồng. Thực tế cho thấy, nhiều bản án dân sự dù đã có hiệu lực pháp luật nhưng do chậm trễ thi hành án đã gây thiệt thòi cho các bên liên quan. Câu hỏi đặt ra lúc này là làm thế nào để triển khai các giải pháp thi hành án, đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật.
Tại khu đất được Ủy ban Nhân dân huyện Phú Quốc giao cho Công ty cổ phần 99 núi làm chủ đầu tư dự án Khu du lịch dân cư Bắc Bãi Trường, một phần đất của dự án lại nằm trên thửa đất hơn 16.000 m2 thuộc quyền sở hữu hợp pháp của người dân chưa được bồi thường giải phóng mặt bằng. Xác định việc làm này là sai luật, Tòa án Nhân dân huyện Phú Quốc đã tuyên hủy các quyết định thu hồi đất.
Tuy nhiên, trên thực tế ngay sau phán quyết của tòa án, 2 năm nay, chủ đầu tư vẫn tiếp tục thi công trên phần đất bị tuyên hủy quyết định thu hồi. Đáng nói là thay vì phải thi hành bản án theo quyết định của tòa, huyện Phú Quốc lại cưỡng chế công trình xây dựng của người dân trên phần đất sở hữu hợp pháp.
Còn tại căn nhà được Tòa án Nhân dân quận 9, TP.HCM phát mãi để thu hồi nợ, dù người trúng đấu giá đã thực hiện nghĩa vụ nộp tiền nhưng 2 năm qua, cơ quan thi hành án vẫn chưa bàn giao nhà dẫn đến thiệt hại cho người mua.
Thực tiễn thi hành án dân sự cho thấy, bên cạnh nguyên nhân khách quan, quy định về thi hành án dân sự vẫn còn một số bất hợp lý. Theo quy định, người dân thua kiện nếu không chấp hành sẽ bị cưỡng chế, tuy nhiên nếu bên thua hiện là UBND các cấp thì chỉ tự nguyện thi hành.
Được biết, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đã kiến nghị sửa đổi một số quy định để phù hợp thực tiễn thi hành án. Nhiều sự việc cho thấy, nếu các bản án sớm được thi hành sẽ giải quyết được tình trạng khiếu kiện vượt cấp kéo dài, đồng thời thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!