Ngày 5/6/2018 tại Singapore đã diễn ra Hội nghị Quan chức cao cấp ASEAN (SOM ASEAN) với sự tham dự của Thứ trưởng /Bí thư thường trực Bộ Ngoại giao 10 nước ASEAN và Ban thư ký ASEAN. Đoàn Việt Nam do Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng dẫn đầu đã tham dự Hội nghị. Hội nghị đã trao đổi về tình hình hợp tác ASEAN, quan hệ giữa ASEAN với các đối tác, cũng như rà soát công tác chuẩn bị cho các Hội nghị sắp tới, trong đó có Hội nghị Bộ trưởng Bộ Ngoại giao (AMM) đầu tháng 08/2018.
Đây là hoạt động mở đầu cho chuỗi Hội nghị Quan chức cao cấp trong khuôn khổ ASEAN, ASEAN+3, Cấp cao Đông Á (EAS) và Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) diễn ra từ ngày 5-7/6/2018.
Về hợp tác ASEAN, Hội nghị ghi nhận việc thực hiện những trọng tâm, ưu tiên đề ra cho năm 2018 tiếp tục đạt nhiều tiến triển, trong đó có việc triển khai sáng kiến thành lập Mạng lưới thành phố thông minh ASEAN (ASCN), thực hiện chương trình đào tạo Học viện Luật ASEAN nhằm nâng cao năng lực và hướng tới hài hoà hoá hệ thống pháp luật các nước, ứng phó với các thách thức như khủng bố, tuyên truyền tư tưởng và bạo lực cực đoan…
Bên cạnh đó, ASEAN sẽ tiếp tục nỗ lực thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc (SDGs), lồng ghép vào các chương trình, kế hoạch phát triển của ASEAN. Ngoài ra, với mục tiêu đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân, Hội nghị cũng nhất trí với đề xuất cần triển khai hiệu quả quy tắc hỗ trợ lãnh sự cho công dân ASEAN ở nước thứ ba và thành lập giải thưởng ASEAN nhằm vinh danh cá nhân, tổ chức có đóng góp to lớn cho sự nghiệp ASEAN. Nhân dịp này, Hội nghị đã xem xét đề nghị của một số nước muốn được tham gia Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC).
Trong quan hệ đối ngoại, các nước nhất trí cần tiếp tục đẩy mạnh quan hệ hợp tác với các đối tác; trong đó cần bảo đảm triển khai hiệu quả những chương trình, kế hoạch hành động hiện có, tranh thủ các đối tác đóng góp vào hoà bình, ổn định khu vực cũng như gia tăng hỗ trợ công cuộc xây dựng Cộng đồng ASEAN, đi đôi với các biện pháp cải tiến quy trình, thể thức hợp tác.
Trước mắt, các nước nhất trí tiếp tục áp dụng thể thức cải tiến cho các Hội nghị Cấp cao và cấp Bộ trưởng Ngoại giao giữa ASEAN với đối tác (ASEAN+1) trong năm nay, qua đó giúp tối ưu hóa thời gian và nâng cao hiệu quả họp. Hội nghị cũng trao đổi về khả năng tổ chức họp Cấp cao giữa ASEAN với các đối tác liên quan, trong đó có Cấp cao kỷ niệm; xem xét đề xuất thiết lập quan hệ đối tác với ASEAN của một số nước ngoài khu vực; cũng như thảo luận các sáng kiến nhằm củng cố Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS).
Hội nghị cũng trao đổi về công tác chuẩn bị cho Hội nghị Tham vấn Quan chức cao cấp ASEAN-Trung Quốc lần thứ 24 sẽ diễn ra vào ngày 8/6/2018 và Hội nghị lần thứ 15 của các Quan chức cao cấp ASEAN-Trung Quốc về triển khai Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (SOM-DOC) dự kiến tổ chức vào 27/6/2018 tại Hồ Nam, Trung Quốc. Các nước nhất trí tiếp tục khẳng định lại những nguyên tắc đã nhất trí của ASEAN trong vấn đề Biển Đông; trong đó, ASEAN và Trung Quốc cần nỗ lực bảo đảm thực hiện đầy đủ, hiệu quả DOC và sớm đạt được một Bộ Quy tắc ứng xử (COC).
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng đánh giá cao những kết quả đã đạt trong hợp tác ASEAN và giữa ASEAN với đối tác từ đầu năm 2018 đến nay; khẳng định Việt Nam tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các nước ASEAN triển khai thành công những ưu tiên, trọng tâm đề ra cho năm 2018 nhằm hướng tới xây dựng một ASEAN tự cường và sáng tạo; chia sẻ ý kiến về những biện pháp cải tiến và thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa ASEAN với các đối tác.
Về tình hình thực hiện DOC và xây dựng COC, Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng lưu ý về những diễn biến đáng lo ngại gần đây ở Biển Đông đã vi phạm DOC và tác động tiêu cực tới tiến trình xây dựng COC; kêu gọi ASEAN đoàn kết và tiếp tục đóng góp vào việc duy trì hoà bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông; kiên trì các nguyên tắc đã nhất trí, trong đó có phi quân sự hoá; tiếp tục cùng Trung Quốc thực hiện đầy đủ, hiệu quả DOC và xây dựng COC toàn diện, hữu hiệu và phù hợp với luật pháp quốc tế.
Bên lề Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng đã có các cuộc tiếp xúc song phương với Thứ trưởng Ngoại giao các nước Hàn Quốc, Australia và New Zealand để trao đổi về các vấn đề cùng quan tâm.
Theo chương trình làm việc, ngày 6/6/2018 sẽ diễn ra các Hội nghị Quan chức cao cấp trong khuôn khổ ASEAN+3 và Cấp cao Đông Á (EAS).
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam TV Online.