Ngày 4/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về các báo cáo công tác của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; công tác phòng ngừa, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án; công tác phòng, chống tham nhũng năm 2019.
Phát biểu về công tác phòng, chống tội phạm, đại biểu Nguyễn Mạnh Cường (Đoàn ĐBQH Quảng Bình) cho hay, cả thế giới bàng hoàng trước vụ việc 39 người bị chết trong một chiếc container ở Anh. Chia buồn cùng gia đình các nạn nhân, đại biểu Cường thừa nhận: "Nạn buôn người hay đưa lậu người qua biên giới các nước là vấn nạn của thế giới và là vấn đề không dễ giải quyết".
Đại biểu Nguyễn Mạnh Cường (Đoàn ĐBQH Quảng Bình)
"Vụ việc nêu trên xảy ra có nguyên nhân chủ yếu từ hành vi tổ chức, lôi kéo, dụ dỗ của những kẻ phạm tội, từ nhận thức không đúng đắn của các nạn nhân nhưng không thể không nói đến nguyên nhân từ những hạn chế trong thực hiện vai trò, trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước. Vụ việc này gióng lên hồi chuông cảnh báo về công tác quản lý nhà nước. Chúng ta trong một số trường hợp còn chưa theo kịp, đi sau thực tiễn và chỉ khi tiêu cực xảy ra thì chúng ta mới bắt đầu tập trung, quan tâm hơn tới việc rà soát, kiểm tra, thanh tra, điều tra, chấn chỉnh tình hình", đại biểu Cường cho hay.
Trước phần phát biểu của mình, đại biểu Nguyễn Hữu Cầu (Đoàn ĐBQH Nghệ An) trao đổi lại với đại biểu Nguyễn Mạnh Cường về sự việc 39 người chết trong xe container ở Anh. Đại biểu Cầu nhấn mạnh, đây không phải là hành vi buôn người mà là hành vi tổ chức, môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép.
"Đây là một sự việc rất đau lòng, là một thảm họa nhân đạo gây chấn động dư luận quốc tế và trong nước trong thời gian vừa qua. Tôi chia buồn sâu sắc đến các gia đình bị nạn. Theo tôi, vụ việc này xảy ra tại Anh, nên kết luận về tội danh gì sẽ do phía Anh kết luận. Xét về mặt pháp luật Việt Nam, hành vi này không phải là hành vi buôn người mà hành vi này là hành vi tổ chức, môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép được quy định tại Điều 349 của Bộ luật Hình sự.
Đại biểu Nguyễn Hữu Cầu (Đoàn ĐBQH Nghệ An)
Hiện nay, Bộ Công an đã chỉ đạo Công an tỉnh Nghệ An tiến hành khởi tố vụ án và đến ngày hôm qua (ngày 3/11 – PV), chúng tôi đã bắt giữ 8 đối tượng có liên quan đến đường dây này. Chúng tôi sẽ làm nghiêm và thực hiện theo đúng ý kiến chỉ đạo của Chính phủ và Quốc hội", Thiếu tướng Nguyễn Hữu Cầu - Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An cho hay.
Trong khi đó, theo quan điểm cá nhân, đại biểu Nguyễn Văn Chiến (Đoàn ĐBQH Hà Nội) khẳng định cả hai đại biểu trên đặt vấn đề đều phù hợp: "Đại biểu Cường có đề cập đến nhóm tội buôn người là một tình hình chung, trong đó có những băng nhóm tội phạm quốc tế có thể liên quan đến 39 nạn nhân trong vụ việc vừa qua. Đại biểu Cầu đề cập đến trực tiếp những tội phạm trong quốc gia là tội đưa người ra nước ngoài một cách trái phép. Trong vấn đề 2 đại biểu đặt ra cũng hoàn toàn phù hợp, bởi vì đối với cả loại tội phạm này trong nước có những hành vi của những tổ chức đưa người ra nước ngoài trái phép, có thể nhằm mục đích cung cấp những người này cho những nhóm buôn người theo đặt hàng từ trước.
Nếu như có hành vi móc nối, thông đồng như vậy thì rõ ràng là đã có dấu hiệu của hành vi buôn người. Nếu không có yếu tố về buôn người để thực hiện những loại tội phạm khác như cung cấp cho thị trường lao động bất hợp pháp, thị trường mại dâm, ma túy, mua bán nội tạng thì đó là hành vi tổ chức đưa người ra nước ngoài trái phép".
"Vấn đề đặt ra là cho dù là băng nhóm buôn người hay tổ chức đưa người ra nước ngoài trái phép, vừa qua công an Việt Nam cũng đã có những biện pháp mạnh mẽ để điều tra đối với 8 người có dấu hiệu vi phạm về tổ chức đưa người ra nước ngoài. Đây là một hoạt động rất tích cực của cơ quan công an để ngăn chặn những hành vi có thể là buôn người hoặc là tổ chức đưa người ra nước ngoài.
Bên cạnh đó chúng tôi muốn đề cập đến trách nhiệm của các cơ quan có liên quan đến việc đưa những người này ngoài ra nước ngoài lao động trái phép hoặc rơi vào tay những băng nhóm tội phạm buôn người. Đây là một vấn đề cả xã hội quan tâm và đang đặt ra trách nhiệm của cơ quan công an thế nào, trách nhiệm của cơ quan du lịch như thế nào và đặc biệt là trách nhiệm của chính quyền địa phương, nơi mà những nạn nhân này cư trú, tại sao ra nước ngoài mà không quản lý được. Vấn đề đặt ra là phải tăng cường phối hợp mạnh mẽ hơn đối với những cơ quan chức năng, trong đó có cơ quan công an và đặc biệt là cơ quan du lịch, nếu đưa người ra nước ngoài thì phải quản lý để không gây ra những việc như đã xảy ra", đại biểu Chiến kết lại.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!