Chương trình Con đường âm nhạc tháng 10 – Thương nhớ Ví giặm đã diễn ra tại Cung văn hóa hữu nghị Hà Nội vào tối 30/9, mang đến cho khán giả câu chuyện về 30 năm hoạt động nghệ thuật của NSƯT Tố Nga. Nữ nghệ sĩ được vinh danh bởi những cống hiến không ngừng của chị trong sự nghiệp, cũng như những chia sẻ của chị với những hoàn cảnh khó khăn, số phận yếm thế.
NSƯT Tố Nga sinh ra tại dải đất miền Trung nắng gió, lớn lên bằng những điệu dân ca, Ví giặm. Âm nhạc của NSƯT Tố Nga mang đậm chất Nghệ An – Hà Tĩnh. Năm 1993, cô theo học tại trường Trung cấp Văn hóa nghệ thuật Hà Tĩnh. NSƯT Tố Nga hồi trẻ đạt được nhiều giải thưởng cao trong các kỳ liên hoan ca nhạc. Năm 1995, cô được giới thiệu theo học thanh nhạc tại Nhạc viện Hà Nội, sau đó thi tuyển vào Cao đẳng Văn hóa – Nghệ thuật quân đội.
Tố Nga kể về nơi mình sinh ra và lớn lên - Hà Tĩnh, về câu Ví giặm thân thương đã nuôi dưỡng tâm hồn, cho chị giọng hát đằm đượm tình cảm sâu nặng của người miền Trung. Và khi trưởng thành, bôn ba cuộc sống nơi xứ người, trải qua mọi giông gió nhưng cuối cùng dù ở đâu, làm gì thì quê hương và câu hò điệu Ví giặm vẫn luôn ôm chị vào lòng, bao dung chở che, cho chị nơi an trú bất biến để có được bình an của hiện tại.
"Khi bắt đầu cất câu hát đầu tiên, tôi rất bồi hồi hồi tưởng câu chuyện từ tấm bé của mình bên bữa cơm gia đình, gió Lào, mưa lũ… Đó chính là những điều nuôi dưỡng tâm hồn tôi" – NSƯT Tố Nga tâm sự - "Tôi yêu hát từ tấm bé dù gia đình không ai theo nghệ thuật. Hồi nhỏ tôi thường trốn mẹ, xách ghế ra rạp xem những đêm nhạc có những nghệ sĩ tên tuổi như Trung Đức, Thu Hiền về biểu diễn, rồi mơ ước mình lớn lên được đứng trên sân khấu".
Con đường âm nhạc của NSƯT Tố Nga có dấu ấn lớn lao của nhạc sĩ An Thuyên. "Tôi mang ơn nhạc sĩ An Thuyên vì đã hướng dẫn đi theo con đường hát dân ca", nữ nghệ sĩ khẳng định.
Trước khi gặp thầy An Thuyên, nghệ sĩ Tố Nga hát nhạc nhẹ và khi được thầy An Thuyên được định hướng, chị đã thăng hoa trở thành một NSƯT hàng đầu về dòng dân ca. Để tưởng nhớ người thầy, Tố Nga đã hát lại Hà Tĩnh mình thương - ca khúc nổi tiếng của An Thuyên và gắn với dấu ấn của Tố Nga, giúp Tố Nga đoạt Huy chương vàng hội diễn và được trao danh hiệu NSƯT. Dù có nhiều bản phối mới nhưng nghệ sĩ Tố Nga đã lựa chọn hát lại bản phối cách đây hơn 20 năm chị từng hát. Những da diết yêu thương miền quê Hà Tĩnh như dòng sông chảy tràn trong lời hát.
"Tôi nhớ như in cái duyên giưa mình và nhạc sĩ An Thuyên, khi thầy nghe tôi hát vài bài và bảo – Giọng của con là phải hát dân ca. bây giờ người ta hát dân ca giọng cao nhiều nhưng giọng trầm như con hát dân ca mới lạ, trong con có những điều mộc mạc, rất xứ Nghệ nên con phải hát dân ca. Sau dấu ấn đó, tôi chuyển bước", NSƯT Tố Nga kể lại.
Trong 30 năm ca hát, NSƯT Tố Nga có gia tài với 14 album được phát hành và nhiều MV đơn lẻ. Trong đó, liveshow Dòng sông đa tình là điểm nhấn đánh dấu chặng đường 30 năm ca hát của nữ nghệ sĩ. Trong phần thứ 2 của Con đường âm nhạc, NSƯT Tố Nga đã chọn những những bài hát về tình mẹ, về những nỗi niềm của đời sống như một lời kể nhẹ nhàng về một Tố Nga trong cuộc sống, luôn tìm niềm vui và chỗ dựa ở gia đình, con cái.
Khi Tố Nga chuyển sáng hát dân ca, cô không gặp khó khăn gì vì dân ca đã ngấm vào cô từ nhỏ. Năm 1997, NSƯT Tố Nga ra Hà Nội học. Nữ nghệ sĩ kể, lúc ấy một cô bé nhà quê mới mười mấy tuổi rời nhà ra Thủ đô học, hành trang trong chiếc vali sắt có trái tim yêu âm nhạc, bỡ ngỡ nhưng thầm nghĩ "mình đã có một giấc mơ trong trái tim của Thủ đô".
Hà Nội đã thành quê hương thứ hai của chị, vì thế Tố Nga chọn Mùa Xuân làng lúa làng hoa để ca ngợi mảnh đất này. Ngay sau đó, Hoài cảm tiếp tục là một ca khúc dạt dào về Hà Nội. Ca khúc nổi tiếng của nhạc sĩ Cung Tiến với lời ca tuyệt mỹ cho thấy Tố Nga không chỉ là giọng ca hàng đầu về dân ca, hát hay nhạc trẻ mà còn dễ dàng chinh phục nhạc xưa. Đây cũng là ca khúc nhiều tâm sự u hoài nhất trong chương trình, mang lại một mảng màu khác, một thanh âm khác giữa những ngọt ngào êm ái của tổng thể chương trình. Đây là sự cố tình của Giám đốc âm nhạc Quang Vinh, mang khán giả rời những sông xanh, lúa ngát để đến với không gian hoài cổ trước khi trả khán giả lại mảng đất dân ca, để người nghe không bị chán, đồng thời như một lời kể nhẹ nhàng của Tố Nga về một đoạn sống trầm, nhiều nỗi niềm của chị.
"Hà Nội không sinh ra tôi nhưng đây là nơi chứng kiến những thăng trầm cuộc sống, những vui buồn, khổ đau và hoan ca của tôi. Hà Nội chính là nơi cho tôi rất nhiều cảm xúc, là nơi tôi nhớ nhất khi đi xa", Tố Nga tâm sự.
NSƯT Tố Nga nói Hà Nội đã cho chị những người thân như ruột thịt, trong đó có NSƯT Phạm Phương Thảo. Chọn sáng tác Thương ơi lòng mẹ của người em thân thiết, Tố Nga làm người nghe xúc động bởi giọng hát quá truyền cảm, nặng tình.
Điểm nhấn của chương trình là màn song ca rất tình của Tố Nga và đàn anh - NSND Quang Vinh, với màn hỗ trợ của các giọng ca trẻ kết hợp rap đầy trẻ trung ấn tượng cho một ca khúc đậm màu sắc dân ca Đưa anh về Hà Tĩnh. Không chỉ vậy, NSND Quang Vinh cũng lần đầu chia sẻ về tình cảm đặc biệt anh dành cho NSƯT Tố Nga. Anh đã đảm nhận hai chương trình rất quan trọng trong sự nghiệp của Tố Nga, đó là liveshow kỷ niệm 30 năm ca hát năm 2022 và Con đường âm nhạc 2023.
Khi được MC Mỹ Vân hỏi điều gì khiến NSND Quang Vinh dành tình cảm đặc biệt cho Tố Nga, NSND Quang Vinh hóm hỉnh trả lời: "Đặc biệt là không bình thường. Tố Nga xứng đáng được tôi dành cho tình cảm đặc biệt. Tố Nga cũng nhận được những tình cảm đặc biệt từ công chúng thì không có lý do gì một người gần gũi như tôi không quý, không thương".
Nếu nhạc sĩ An Thuyên đặt nền móng cho sự nghiệp của Tố Nga thì NSND Quang Vinh là người hỗ trợ chấp cánh, một người anh thân thiết như gia đình. "Anh Vinh dành cho tôi một chữ rất bình thường nhưng khiến tôi phải ghi tâm, đó là chữ thương", NSƯT Tố Nga bộc bạch.
Từ tình thương và sự đồng cảm sâu sắc ấy, NSND Quang Vinh đã giúp Tố Nga thực hiện thành công rực rỡ hai dấu mốc quan trọng trong sự nghiệp. Anh hiểu những ưu điểm của Tố Nga để thực hiện một chương trình mộc mạc, lắng đọng, nghiêng sâu về phần nghe đúng với cả tinh thần chương trình cũng như tính cách Tố Nga. Kết thúc phần chia sẻ của mình, nữ nghệ sĩ đã gửi tới NSND Quang Vinh hai chữ "biết ơn".
Tuy thời lượng ngắn với 10 ca khúc nhưng Tố Nga cho biết chị còn lo lắng hơn cả khi làm liveshow vì đây là chương trình trực tiếp. Tuy nhiên những tràng vỗ tay vang vọng khán phòng đã chứng tỏ những món ăn âm nhạc quen mà lạ mà Tố Nga mang đến Con đường âm nhạc đủ thấy những người thưởng thức hứng khởi thế nào. Khán giả đến chật khán phòng và ở lại đến khi chương trình kết thúc để chúc mừng NSƯT Tố Nga.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!