Nhà báo Đức Đệ: Hạnh phúc với 2 giải vàng tại Liên hoan Truyền hình toàn quốc lần thứ 42

Những tác phẩm phóng sự và phim tài liệu không chỉ ghi lại hình ảnh chân thực của đời sống mà còn thể hiện sâu sắc vai trò, trách nhiệm của báo chí cách mạng, phản ánh sự thật, đấu tranh với cái xấu, truyền tải những thông điệp mạnh mẽ, tích cực đến với cộng đồng. Những năm qua, vượt lên nhiều thử thách, nhà báo Nguyễn Đức Đệ cùng với các đồng nghiệp đã không ngừng tìm kiếm, thử thách bản thân để phản ánh những câu chuyện nhức nhối trong xã hội, và tìm kiếm các khoảnh khắc đẹp đẽ bình dị giữa đời thường.

Cảm xúc của anh khi nhận được cú đúp giải vàng năm nay?

Bản thân tôi cảm thấy vô cùng vui mừng và may mắn khi nhận được giải Vàng ở cả hai thể loại chính luận quan trọng của lĩnh vực truyền hình. Nhưng tôi luôn tin rằng, phim tài liệu hay phóng sự không phải là sản phẩm của riêng một cá nhân, mà là kết tinh của rất nhiều tâm huyết từ tập thể. Thành quả này có được là nhờ công sức của tất cả anh chị em trong ekip, những người đã làm việc không mệt mỏi, từ tổ chức sản xuất, kỹ thuật đến hậu kỳ. Tôi cũng biết ơn sự hỗ trợ của Ban Giám đốc Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại TP Hồ Chí Minh và những đồng nghiệp thầm lặng góp phần tạo nên tác phẩm này. Tôi xin dành tặng giải thưởng này cho tất cả họ, vì tôi tin rằng, không có sự đồng lòng, sẽ không có thành công.

Nhà báo Nguyễn Đức Đệ trong buổi bế mạc Liên hoan Truyền hình toàn quốc lần thứ 42. (Ảnh: NVCC)

Việc chinh phục hai thể loại phim tài liệu và phóng sự với anh có gì khó khăn, thuận lợi?

Mỗi thể loại truyền hình đều có một thế mạnh riêng, một cách kể riêng, nhưng điểm chung là chúng đều đòi hỏi sự đầu tư nghiêm túc về phương pháp, tư duy và cảm xúc. Với tôi, để làm tốt cả phim tài liệu và phóng sự, đặc biệt là phóng sự điều tra, tôi luôn đặt mình vào vai trò một người học hỏi không ngừng. Tôi đã học rất nhiều từ những người đi trước, từ những thầy cô, anh chị đồng nghiệp. Mỗi tác phẩm là một hành trình khám phá cách kể chuyện mới, tìm ra dấu ấn riêng. Và hành trình đó chưa bao giờ dừng lại.

Phim tài liệu “Người ơi đừng khóc cuối đường” đã đoạt rất nhiều giải thưởng trong và ngoài nước. Theo anh, sức hút của tác phẩm là gì?

Tôi nghĩ bộ phim chạm đến cảm xúc của nhiều người vì nó kể về một điều rất cơ bản: quyền được sống và được yêu thương. Nhân vật trong phim là những con người đã bị đẩy ra bên lề xã hội, những bệnh nhân phong tại Trại phong Bến Sắn, tỉnh Bình Dương. Họ đã từng chịu sự kỳ thị, cô lập, nhưng chính tại nơi tưởng chừng là cuối con đường, họ lại tìm thấy một khởi đầu khác - một cuộc sống đầy tình yêu thương và gắn bó.

Những câu chuyện về họ không chỉ là những câu chuyện buồn, mà còn là sự tỏa sáng của nghị lực và lòng chung thủy. Trong tận cùng của sự cô đơn, họ đã tìm thấy nhau, đã xây dựng nên những mối tình đẹp giữa nghịch cảnh. Tôi tin rằng, khi khán giả nhìn vào họ, họ sẽ thấy một phần của chính mình trong đó những giấc mơ chưa trọn vẹn, những nỗi đau giấu kín, và cả những khoảnh khắc lặng lẽ đẹp đẽ giữa đời thường. Với tôi, phim tài liệu không chỉ là ghi chép, mà là sự lắng nghe. Khi ta lắng nghe đủ lâu, ta sẽ thấy trong những hoàn cảnh khắc nghiệt nhất, con người vẫn có thể tìm thấy những điều đẹp đẽ nhất.

Nhà báo Nguyễn Đức Đệ và nhân vật trong phim tài liệu "Người ơi đừng khóc cuối đường".

Lợi dụng trẻ em để trục lợi lòng tốt của cộng đồng từ lâu đã là vấn nạn ở nhiều nơi, đặc biệt là TP Hồ Chí Minh. Khi quyết định làm phóng sự "Khi trẻ em trở thành công cụ để kiếm tiền" , anh và ekip đã gặp những khó khăn gì?

Lợi dụng trẻ em để trục lợi là một thực trạng nhức nhối, và để phơi bày được sự thật đó không hề dễ dàng. Khi quyết định thực hiện phóng sự này, chúng tôi nhận được sự hỗ trợ tối đa từ Ban Giám đốc, nhưng bản thân ekip phải đối diện với rất nhiều thách thức. Các đối tượng hoạt động theo nhóm, có sự cảnh giác cao độ, khiến chúng tôi không thể dễ dàng ghi hình trực diện. Dù đã thử nhiều phương án tiếp cận, nhưng chỉ khi tôi và một nữ đồng nghiệp quyết định giả làm vợ chồng, sống ngay trong xóm trọ của các đối tượng này, chúng tôi mới có thể ghi lại được những bằng chứng quan trọng. Đó là một trải nghiệm không hề dễ dàng, nhưng với sự hỗ trợ từ tổ chức sản xuất, lãnh đạo cơ quan và Công an TP Hồ Chí Minh, cuối cùng guồng máy lợi dụng trẻ em để kiếm tiền đã bị triệt phá. Tôi hy vọng rằng, phóng sự này không chỉ dừng lại ở việc vạch trần sự thật, mà còn góp phần cảnh tỉnh cộng đồng về vấn nạn này.

Đại diện Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại TP Hồ Chí Minh nhận 2 giải vàng cho các thể loại phóng sự, phim tài liệu. (Ảnh: Thời báo VTV)

Từng tham dự và đoạt giải nhiều kỳ Liên hoan truyền hình toàn quốc, anh thấy năm nay Liên hoan có gì đặc biệt hơn?

Đây là kỳ Liên hoan truyền hình mà tôi thấy đặc biệt ý nghĩa. Số lượng tác phẩm tăng mạnh, nhưng điều đáng nói hơn là chất lượng nội dung và cách thể hiện cũng được đầu tư bài bản, cho thấy sự chuyên nghiệp và sáng tạo ngày càng cao. Tôi cảm nhận được rằng, đây không chỉ là một kỳ Liên hoan để trao giải, mà còn là nơi để mỗi đơn vị thể hiện dấu ấn của mình trước khi bước vào một giai đoạn mới, với nhiều thay đổi lớn sắp tới.

Hiện nay việc sử dụng AI để thực hiện các tác phẩm truyền hình đang là xu thế và được khuyến khích ứng dụng trong thực tiễn. Anh có quan tâm đến vấn đề này? Anh đã và sẽ áp dụng như thế nào cho các phóng sự, phim tài liệu mình thực hiện?

Tôi nghĩ AI là một công cụ hỗ trợ đắc lực cho người làm truyền hình trong thời đại số, giúp tiết kiệm chi phí và nâng cao chất lượng sản phẩm. Nhưng quan trọng là chúng ta sử dụng AI như thế nào để bổ trợ thay vì thay thế tư duy sáng tạo của con người. Cá nhân tôi đang sử dụng AI trong việc thẩm định nguồn thông tin, hỗ trợ phân tích dữ liệu và xử lý hậu kỳ. Bên cạnh đó, tôi đang huấn luyện AI để học phong cách viết của mình, nhằm tối ưu thời gian trong khâu xây dựng kịch bản. Nhưng dù AI có phát triển đến đâu, tôi vẫn tin rằng, cảm xúc và góc nhìn của con người mới là linh hồn của một tác phẩm. Công nghệ có thể giúp chúng ta kể chuyện tốt hơn, nhưng điều làm nên một câu chuyện hay, vẫn là trái tim và sự chân thật của người kể chuyện. 

Cám ơn những chia sẻ của anh!

Ông Từ Lương - Giám đốc Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại TP Hồ Chí Minh đại diện nhận giải vàng phóng sự điều tra.

Người ơi đừng khóc cuối đường đoạt giải Liên hoan phim tài liệu Không biên giới VTV.vn - Ngày 13/4, phim tài liệu về những người lớn tuổi ở Trại phong Bến Sắn đã vinh dự giành giải xuất sắc tại Liên hoan phim tài liệu quốc tế DWBIFF.

"Người ơi, đừng khóc cuối đường" - Đẹp và... Đau lòng VTV.vn - "Tất cả chúng ta đều là những thiên thần chỉ có một cánh, và chúng ta chỉ có thể bay nhờ ôm lẫn nhau" - nhà văn Luciano De Cresehenzo.

Đạo diễn Nguyễn Đức Đệ: "Còn rất nhiều câu chuyện đáng kể ngoài kia" VTV.vn - Đạo diễn Nguyễn Đức Đệ tự nhận mình là tuýp người dễ xúc động, nhiều cảm xúc và điều đó cũng ảnh hưởng phần nào đến cách anh làm phim.

     

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!