Review đang trở thành xu hướng sản xuất nội dung số nổi bật. Trong đó, các nhà sáng tạo nội dung số sẽ thực hiện đánh giá những trải nghiệm về sản phẩm, dịch vụ hay chỉ đơn giản như món ăn ngon, địa điểm du lịch. Các bài viết, video hay phát thanh khai thác nội dung với tính chân thực, gần gũi đã trở thành một kênh tham khảo hữu ích dành cho mọi người. Từ tự phát đến chuyên nghiệp, ngày nay xuất hiện một đội ngũ khá hùng hậu các reviewer thường được gọi là người chia sẻ, đánh giá nhận xét sản phẩm, dịch vụ. Đi đâu, ăn gì, dùng sản phẩm nào không còn là câu hỏi đau đầu khi có sự đồng hành của những reviewer.
Một reviewer chuyên nghiệp, nghiêm túc sẽ mang lại những đánh giá trải nghiệm có giá trị hữu ích. Tuy nhiên, bởi vì bất kỳ ai cũng có thể làm reviewer nên những giá trị tốt đẹp ban đầu này phân nào đã bị làm xấu đi. Những đánh giá tùy tiện, thiếu trải nghiệm thực tế và thiếu hiểu biết đã gây ra những ảnh hưởng khó lường. Mới đây, Ủy ban nhân dân huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương đã có văn bản đề nghị Công an tỉnh và Sở Thông tin Truyền thông xử lý nghiêm một tài khoản Tiktok, do nhà sáng tạo nội dung này đã nhận định sai lệch về di tích lịch sử tại địa phương.
Câu chuyện của Đền Tranh tại Hải Dương cho thấy sự thiếu hiểu biết, bất cẩn trong quy trình sản xuất đã dẫn tới việc thông tin sai lệch. Tuy nhiên, trên thực tế việc review sai sự thật còn đến từ nhiều động cơ khác như là câu view, câu like kiếm tiền bất chấp. Hiện nay, pháp luật chưa có quy định cụ thể nào cấm các hành vi đánh giá hay chia sẻ những trải nghiệm của bản thân về một sản phẩm hay một dịch vụ, điểm đến nào đó. Do vậy. việc nhận xét đánh giá sản phẩm, dịch vụ, chia sẻ thông tin trải nghiệm không phải là hành vi trái pháp luật. Tuy vậy, nếu cố tình review sai sự thật, gây thiệt hại cho người khác thì có thể được xem là hành vi vi phạm pháp luật.
Hành vi review sai sự thật và gây thiệt hại là hành vi xâm phạm tới quyền và lợi ích hợp pháp của người khác, có thể chịu cách chế tài theo quy định pháp luật. Để tránh rơi vào cảnh phạm luật vì thiếu hiểu biết, những nhà sáng tạo nội dung trên nền tảng số cần phải tìm hiểu rõ các quy định pháp luật, cũng như các quy tắc ứng xử trên không gian mạng. Bởi thực tế, thời gian qua nhiều người dùng mạng xã hội đã rơi vào cảnh thất vọng vì tiêu dùng hay là du lịch theo chỉ dẫn của những người làm nội dung đánh giá và bình luận.
Để tạo nên sức ép buộc những người làm công việc review có trách nhiệm, là người dùng thì phải tỉnh táo để không bị thao túng tâm lý. Các chỉ số lượt xem, tương tác của các kênh phải tương đồng với chất lượng và giá trị thông tin mà họ chia sẻ, đánh giá, đòi hỏi reviewer phải có kiến thức về nội dung mình làm, đưa ra một trải nghiệm trung thực, thật tâm và chính xác nhất có thể. Bởi những kiến thức sai lệch, thiếu chân thực sẽ ảnh hưởng tới trải nghiệm thực tế của người xem và dễ làm mất uy tín trong công việc, thậm chí gặp rắc rối về pháp lý.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!