Cuộc thi và Triển lãm Mỹ thuật Việt Nam năm 2023 diễn ra từ ngày 6/12 đến hết ngày 20/12 tại Bảo tàng Hà Nội đang nhận được nhiều sự quan tâm của giới mộ điệu và công chúng. Sự kiện do Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm đã phối hợp với Sở Văn hóa và Thể thao thành phố Hà Nội, Hội Mỹ thuật Việt Nam cùng các đơn vị phối hợp tổ chức.
Đây là sự kiện quan trọng của giới mỹ thuật cả nước nhằm tổng kết, đánh giá những thành quả lao động sáng tạo nghệ thuật, giới thiệu đến công chúng trong nước và quốc tế các tác phẩm mỹ thuật xuất sắc của các họa sĩ, nghệ sĩ, nhà điêu khắc Việt Nam trong 3 năm (2020 - 2023). Cuộc thi đã tôn vinh, ghi nhận những thành tựu nghệ thuật, khuyến khích các họa sĩ, nghệ sĩ, nhà điêu khắc sáng tạo nhiều tác phẩm mới có giá trị về nội dung và nghệ thuật phục vụ đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân và góp phần thúc đẩy thị trường mỹ thuật Việt Nam, phát triển công nghiệp văn hóa.
Có dịp gặp gỡ họa sỹ Phùng Dzi Thuần – người đã gắn bó hơn 60 năm với tranh sơn mài truyền thống tại Triển lãm mỹ thuật Việt Nam năm 2023, phóng viên Báo điện tử VTV News đã có dịp trò chuyện với ông để hiểu hơn về nghệ thuật sơn ta.
Nói về tranh sơn mài, trong mắt họa sỹ Phùng Dzi Thuần ánh lên niềm tự hào đặc biệt. Từ khi còn học tại trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam - tiền thân là trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, ông đã lựa chọn và theo đuổi chất liệu sơn mài sơn ta. Cho đến khi thi đậu vào trường Mỹ thuật Việt Nam (1955) Khoá đầu tiên sau kháng chiến, ông đã được Giáo sư hoạ sĩ Phạm Hậu, Nguyễn Ưng Sao, Trần Dụ Hồng... trực tiếp giảng dạy và bồi đắp thêm kiến thức hội hoạ và kỹ thuật thể hiện sơn mài sơn ta truyền thống. Theo ông, sơn ta chất liệu vừa đỏng đảnh vừa khó tính nhưng chinh phục được thì đó là một sự thành công hơn cả mong đợi. Chất liệu sơn mài sơn ta thường được kết hợp cùng với son thần, vàng, bạc, vỏ trai, vỏ trứng, màu tự nhiên, cùng với kỹ thuật thể hiện đã tạo ra vẻ đẹp huyền bí cho các tác phẩm hội hoạ Việt Nam.
Đến với Triển lãm mỹ thuật Việt Nam năm 2023, họa sỹ Phùng Dzi Thuần cũng tham gia một tác phẩm tranh sơn mài. Chia sẻ về tác phẩm của mình, họa sỹ Phùng Dzi Thuần cho biết: "Là người gốc Hà Nội nên tôi thường chọn đề tài về con người và phong cảnh Thủ đô ngàn năm văn hiến. Trong tác phẩm trưng bày tại triển lãm lần này, tôi đã đặt tâm huyết diễn tả vẻ đẹp của người con gái Hà Nội bằng chất liệu sơn mài sơn ta".
Tác phẩm tranh sơn mài truyền thống họa sỹ Phùng Dzi Thuần mang đến triển lãm.
Chia sẻ về Cuộc thi và Triển lãm mỹ thuật Việt Nam năm 2023 tại Bảo tàng Hà Nội, họa sỹ Phùng Dzi Thuần cho biết ông rất hào hứng khi đến với sự kiện quan trọng này của giới mỹ thuật cả nước. Trong đó, rất vui khi một trong hai giải nhất thuộc về tác phẩm tranh sơn mài truyền thống - "Dáng hồng thơm hương" của tác giả Lê Nguyên Chính (TP Hồ Chí Minh).
Cuộc thi và Triển lãm mỹ thuật Việt Nam năm 2023 đã phản ánh tương đối trung thực đời sống mỹ thuật Việt Nam hiện nay, trong đó, có những suy tư, trăn trở và chiêm nghiệm của nghệ sĩ về cuộc sống đương đại; những chuyển biến về quan niệm nghệ thuật; sự tiếp nối giữa các thế hệ nghệ sĩ... Các tác phẩm chọn triển lãm có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật; chuyển tải những thông điệp mang tính xã hội, thời cuộc rõ nét; có sự mở rộng, phong phú về tư duy sáng tác, ngôn ngữ tạo hình với nhiều phong cách; sự đa dạng trong hình thức biểu đạt, kỹ thuật thể hiện tác phẩm; đa dạng trong chất liệu với những tìm tòi thể nghiệm mới...
"Tôi mong rằng với triển lãm này, các nghệ sĩ cũng như khán giả có thể thưởng thức được nhiều tác phẩm có giá trị, được tìm tòi và có tính sáng tạo. Đặc biệt là sự tiếp nối và phát triển chất liệu truyền thống như sơn mài sơn ta", họa sỹ Phùng Dzi Thuần cho biết.
Là người gắn bó lâu năm với nghệ thuật tranh sơn mài truyền thống, họa sỹ Phùng Dzi Thuần rất vui khi thấy sự tiến bộ trong các tác phẩm sử dụng chất liệu sơn ta trong Triển lãm mỹ thuật Việt Nam năm nay. Đặc biệt, giải nhất năm nay lại thuộc về một tác phẩm tranh sơn mài truyền thống.
"Tôi là một trong số rất ít những họa sỹ thế hệ trước còn lại theo đuổi nghệ thuật tranh sơn mài truyền thống. Chính vì thế tôi rất muốn tiếp tục giữ gìn và phát triển nghệ thuật hội hoạ sơn mài rất đặc sắc của Việt Nam. Đồng thời sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm với các hoạ sỹ trẻ có đam mê với chất liệu này. Thông qua các tác phẩm hội họa để giới thiệu ra thế giới nét đặc sắc của tranh sơn mài Việt Nam", họa sỹ Phùng Dzi Thuần trải lòng.
Với con mắt nhiều năm trong nghề, họa sỹ Phùng Dzi Thuần đánh giá cao các tác phẩm tranh sơn mài dự thi năm nay. Trong đó tác phẩm đạt giải nhất có trình độ hội hoạ tốt, kỹ thuật thể hiện phát huy được truyền thống và kết nối tính hiện đại.
Giải nhất Cuộc thi và Triển lãm mỹ thuật Việt Nam năm 2023 thuộc về tác giả Lê Nguyên Chính (TP Hồ Chí Minh) với tác phẩm tranh sơn mài "Dáng hồng thơm hương".
Họa sỹ Phùng Dzi Thuần cho biết tranh sơn mài là miền đất màu mỡ nhưng cũng đầy thử thách cho những ai quyết tâm chinh phục. Ông tin trong tương lai, tranh sơn mài sẽ còn phát triển mạnh mẽ hơn nữa và các tác giả sẽ có nhiều cơ hội sáng tạo, tìm tòi, đa dạng và phong phú hơn trong cách thể hiện với nghệ thuật vẽ tranh truyền thống này.
Họa sỹ Phùng Dzi Thuần luôn mong muốn có thể tiếp lửa cho thế hệ trẻ bảo tồn và phát triển được nghệ thuật sơn ta. Bởi sơn mài - sơn ta truyền thống - là vốn tinh hoa của dân tộc nhưng hiện nay nền kinh tế thị trường, nhịp sống gấp gáp, chúng ta đang dần đánh mất nó.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!