Hagait Ni - Tiếng lòng của thế hệ trẻ
"Hagait Ni" trong tiếng Chăm có nghĩa là "Gì đây?", dự án ra đời từ những trăn trở của các nghệ nhân Chăm trẻ về việc gìn giữ và phát triển âm nhạc truyền thống thể hiện sự tự vấn và khao khát tìm tòi của thế hệ trẻ đối với di sản văn hóa dân tộc. Họ không chỉ đơn thuần tái hiện những giá trị xưa cũ, mà còn mạnh dạn kết hợp với những yếu tố đương đại, tạo nên một hơi thở mới cho âm nhạc Chăm.
Kauthara - Nơi quá khứ và hiện tại giao thoa
Kauthara được xây dựng như một lễ hội Rija Nagar truyền thống, với Kajang (Nhà Lễ) là trung tâm, nơi diễn ra các nghi thức và hoạt động văn hóa. Tấm trướng Panil tái hiện cuộc sống sinh hoạt của người Chăm, cỗ bồng trầu Thong Hala và mâm trầu têm mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.
Buổi biểu diễn gồm hai phần: phần tái diễn những điệu múa truyền thống như Tamia Po Teng Ahoak (Múa chèo thuyền), Tamia Biyen, Tioang, Kameng, Mrai, Patra Po (Múa chim công, Gà tây, Điểu cẩm, Gà lôi, Hoàng tử), Tamia Klu Kluk (Múa âm dương); và phần mở rộng với những sáng tác mới như Pachang Tanrak (Tương phản) và Kauthara, thể hiện sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại.
Câu chuyện của những bạn trẻ khởi xướng dự án
Thuận Ngọc Hòa (Jahua Raya) - người khởi xướng dự án, chia sẻ về hành trình tìm kiếm và thể hiện tình yêu với âm nhạc Chăm. Anh mong muốn Hagait Ni sẽ là nơi ươm mầm những tài năng trẻ, là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, đưa âm nhạc Chăm đến gần hơn với công chúng.
“Mình đã có khoảng thời gian rất dài loay hoay với tình yêu âm nhạc dân tộc Chăm. Sau khi tốt nghiệp THPT, mình đã tìm tất cả các trường có khoa nhạc cụ dân tộc nhưng đều không có loại nhạc cụ mà mình muốn học nên chuyển sang học ngành cơ điện tử. Học được một năm thì mình có cơ hội làm việc cùng chú Nguyễn Nhất Lý khi tham gia chơi nhạc cho vở múa đương đại mang màu sắc văn hóa Chăm, sau đó mình may mắn được tham gia nhiều chương trình liên quan đến âm nhạc bản địa khác".
"Với Hagait Ni, mình mong muốn tạo ra một môi trường sáng tạo lấy âm nhạc Chăm làm nền tảng. Đây sẽ là sân chơi cho những bạn tò mò về nhạc cụ Chăm; những bạn trẻ Chăm muốn phát triển tiếp nhạc cụ truyền thống dân tộc mình; là môi trường ứng tác của các nhạc sĩ, nghệ sĩ có sự hứng thú với ngôn ngữ âm nhạc Chăm. Từ đó, Hagait Ni muốn lan tỏa tình yêu văn hoá Chăm, sự khát khao gìn giữ và phát triển văn hoá dân tộc mình và mục tiêu xa hơn là có thể đưa âm nhạc Chăm ra cộng đồng”, Thuận Ngọc Hòa chia sẻ.
Bùi Ngọc Oanh, nghệ sĩ khách mời của chương trình Kauthara, cho biết: “Tôi là người chơi đàn tranh trong một nhóm nhạc của một nhà hát mới mở ở Nha Trang, chạm ngõ với Kauthara trong một buổi sáng đầy nắng và gió biển tại Cá phê Đó cũ. Ban đầu chúng tôi góp vui qua một bài của Kauthara, có vẻ như việc tập luyện hăng say của các anh em khiến tôi không thấy mệt mà còn cảm thấy hào hứng khi mà ai cũng mong đợi có một cái gì đó hay ho sắp ra đời. Việc tập luyện cũng có những khó khăn khi mà chúng tôi nói ngôn ngữ của riêng mình nhưng cũng phải tìm cách đan xen nhau để có một tiếng nói chung. Cảm ơn vì đã cho tôi góp phần nhỏ bé của mình trong Kauthara - Hagait Ni”.
Nguyễn Nữ Huyền Trang - một nghệ nhân, nghệ sĩ người Chăm - chia sẻ: “Lần đầu tiên tôi nghe về dự án, tôi thì chưa hình dung được tôi sẽ làm gì trong dự án này. Tất cả vì mục đích chung nên tôi luôn luôn mở lòng và có tinh thần làm việc thoải mái nhất để cái đích là mang Kauthara tới người xem, người nghe một cách chân thực nhất”.
Lê Thị Hoài Thương, nghệ sĩ ánh sáng của Kauthara chia sẻ, cô tham gia vào giai đoạn khá muộn của dự án nhưng có thể là đúng thời điểm và dần biết vai trò và vị trí mình ở đâu. Thời điểm hiện tại cô vẫn đang quan sát và lắng nghe mọi người và rất cần sự phản hồi về câu chuyện ánh sáng của cô góp mặt trong dự án.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!