Mặc dù những tiêu chuẩn đoạt giải Oscar đã được Viện Hàn lâm thông báo từ rất lâu nhưng phải tới khi Richard Dreyfuss - người vừa giành giải Oscar 2023 - nhắc lại, những người yêu điện ảnh mới thực sự quan tâm đến. Thậm chí, nhiều nhà làm phim mới còn không biết rằng những bộ phim của mình có đáp ứng được tiêu chí mà Viện Hàn lâm đưa ra hay không.
Theo trang web chính thức của Viện Hàn lâm, có 4 tiêu chí để đánh giá về một tác phẩm điện ảnh cho hạng mục quan trọng này. Một bộ jphim buộc phải đáp ứng ít nhất 2/4 tiêu chuẩn để có thể lọt vào danh sách. Đây cũng là những tiêu chuẩn mới được thay đổi trong vài năm trở lại đây.
Tiêu chuẩn A tập trung vào cách thể hiện chủ đề và câu chuyện trên màn ảnh. Điều này có nghĩa là bộ phim có thể tập trung vào nhóm thiểu số hoặc một mức độ đa dạng sắc tộc nhất định trong dàn diễn viên.
Tiêu chuẩn B đánh giá khả năng lãnh đạo, sáng tạo của cả ê-kíp.
Tiêu chuẩn C xem xét khả năng tiếp cận và những cơ hội. Vì vậy, nếu công ty sản xuất hoặc nhà phân phối có chương trình "đa dạng, công bằng, hòa nhập" như Universal Director Initiative thì bộ phim sẽ được đánh giá cao.
Tiêu chuẩn D tập trung vào sự phát triển khán giả.
Một lưu ý quan trọng cần nhắc lại, đó chính là bộ phim chỉ cần đáp ứng 2 trong số 4 tiêu chuẩn trên là đã đủ điều kiện để được đánh giá trong danh sách hạng mục Phim xuất sắc nhất. Vì vậy, nếu một bộ phim được phân phối bởi tập đoàn lớn như Warner Bros. Discovery và có một số sáng kiến đa dạng, công bằng, hòa nhập thì đã đủ điều kiện để thông qua hai tiêu chuẩn C và D.
Đoàn làm phim "Everything Everywhere All At Once" đại thắng tại lễ trao giải Oscar 2023. (Ảnh: Getty Images)
Khi một bộ phim chuẩn bị được đưa vào danh sách đánh giá Phim xuất sắc nhất, công ty sản xuất và hãng phim cần điền vào tờ đơn đăng ký trên nền tảng RAISE của Việt Hàn lâm. Tờ đơn đăng ký này cũng cho phép các nhà làm phim giải thích lí do bộ phim của mình nên được lựa chọn. Đây là tờ đơn đặc biệt hữu ích cho các nhà làm phim quốc tế khi cần phải giải thích nhiều tầng lớp nghĩa trong khuôn khổ quốc gia của mình - điều mà có thể không phải kiến thức phổ biến cho các thành viên trong Viện Hàn lâm.
Vào tháng 8/2022, Giám đốc điều hành của Viện Hàn lâm - Bill Kramer - cũng nói về những tiêu chuẩn Oscar này: "Chúng tôi muốn điều này mang tính cộng tác. Với các đề cử Phim xuất sắc nhất vượt qua vòng loại, chúng tôi hi vọng quan hệ đối tác của chúng tôi với các hãng phim, nhà phân phối và nhà làm phim tiếp tục hiệu quả và không tạo ra thách thức".
Mặc dù thay đổi thường sẽ vấp phải sự phản đối nhưng kết quả chung lại khả quan hơn tại lễ trao giải Oscar trong hai năm qua. Nhiều bộ phim quốc tế đủ điều kiện tranh giải hơn, do đó tính đa dạng tại Oscar cũng được cải thiện đáng kể và nhận được khá nhiều sự ủng hộ của khán giả trên toàn thế giới.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!