Năm 2023 vẫn sẽ là một năm phát triển của mạng xã hội, với sự đầu tư của rất nhiều nhà sáng tạo nội dung để cùng nhau phát triển nền kinh tế sáng tạo. Cơ hội có được thu nhập tốt và ổn định dựa trên những suy nghĩ, kỹ năng và ý tưởng sáng tạo như thế nào? Đây là câu chuyện Tiêu điểm trên Chuyển động 24h trưa nay (02/01/2023).
AI CŨNG CÓ THỂ TRỞ THÀNH NHÀ SÁNG TẠO NỘI DUNG?
Cùng với xu hướng thế giới, 2 năm trở lại đây, bức tranh nghề sáng tạo nội dung mạng xã hội tại Việt Nam đã rõ nét hơn. Thay vì chỉ đăng tải nội dung theo sở thích hoặc tự phát, một lượng lớn nhà sáng tạo đang nghiêm túc coi đây là nghề tay trái, có sự đầu tư kỹ lưỡng để sở hữu thu nhập ổn định. Khách hàng hiện đại ngày nay cũng khó tính hơn và yêu cầu nhiều hơn. Những dòng chữ quảng bá toàn những con số khô khan, hay nội dung dài lằng ngoằng, sẽ khiến họ ngừng đọc và lướt qua. Có một cách khác mà những nhà sáng tạo nội dung đang làm và vô cùng hiệu quả, đó là dùng những câu chuyện để quảng bá sản phẩm của mình.
Chi Thối nổi tiếng chỉ sau một bài đăng trên mạng xã hội tiktok. Đoạn video của cô mèo này nhanh chóng đạt hơn 2 triệu lượt xem sau đó một tháng.
Anh Cù Minh Nam - Chủ nhân kênh Tiktok Chi Thối chia sẻ: "Chi là chú mèo đầu tiên mà mình nuôi, mình khi đấy cũng đang làm trong lĩnh vực truyền thông và quảng cáo nên đã quyết định làm về mảng Tiktok.
Nguồn thu của kênh Chi thối có 2 nguồn chính. Đầu tiên là tiền hoa hồng khi mà mình quảng bá thành công một sản phẩm mà mình sử dụng. Thứ hai là booking, review các sản phẩm dịch vụ do doanh nghiệp nào đó đặt hàng".
Không phải là ca sĩ, diễn viên nổi tiếng hay người mẫu với gương mặt đẹp, tài khoản TikTok của những chú chó, mèo vẫn thu hút hàng trăm ngàn đến cả triệu người theo dõi. Chỉ với mỗi video ngắn khoảng 15-30 giây, chúng đã có thể tạo ra thu nhập cho chủ nhân của mình. Mới đầu, tưởng mình nuôi mèo nhưng hoá ra mèo nuôi lại cả mình.
Anh Cù Minh Nam chia sẻ thêm: "Gần như 50 - 60% thu nhập của mình đến từ kênh Chi Thối. Khi Chi tăng động hay nghịch ngợm gì đó mình sẵn sàng bỏ dở tất cả công việc để sãn sàng bắt được khoảnh khắc ngay lúc ấy. Mình khá phụ thuộc vào con mèo này".
Không có một tài khoản mạng xã hội cho riêng mình như Chi Thối nhưng kể từ khi chú chó này xuất hiện, những video đăng tải của chủ nhân nó tăng đột biến về lượt xem. Và từ đó, nó trở thành diễn viên bất đắc dĩ với những biểu cảm hái ra tiền.
Anh Phùng Việt Anh - Chủ nhân kênh Tiktok Việt Anh Pí Po chia sẻ: "Về nhà thấy bạn ý đang cắn dép thì thường các người chủ khác sẽ ngay lập tức quát mắng nhưng mình thì không mình phải nghĩ ngay lập tức ra một content trong đầu.
Mình nghĩ rằng không phải ai nuôi ai mà đúng là mối quan hệ cộng sinh, 2 người phải sống với nhau".
Cộng sinh để nổi tiếng là cách mà Việt Anh ưu ái đặt tên cho mối quan hệ với chú cún cưng của mình. Bởi khi nội dung là vua thì ai cũng có thể là nhà sáng tạo.
NGHỀ SÁNG TẠO NỘI DUNG: HÀNG HÓA ẢO, TIỀN THẬT
Không còn là thời tranh cãi "sáng tạo nội dung" có phải là "nghề" hay không, giờ đây trên thế giới đã có một thuật ngữ nói về công việc xây dựng dựa trên nền tảng trực tuyến, phát triển bởi những người sáng tạo nội dung, là "nền kinh tế sáng tạo". Con người đang sống trong một nền kinh tế tạo ra hàng hóa ảo, cho phép kiếm tiền từ những suy nghĩ, kỹ năng, ý tưởng của họ.
Chưa bao giờ bà Đỗ Thị Tuyết (tỉnh Thái Nguyên) có thể nghĩ rằng ở độ tuổi này mình có thể nổi tiếng và thay đổi cuộc đời cho các con mình. Nổi tiếng từ những clip hài quay với con trai, bà cảm thấy bất ngờ vì hầu hết những người theo dõi đều nhỏ hơn mình đến 30-40 tuổi.
Bà Đỗ Thị Tuyết chia sẻ: "Tôi đã từng làm đủ nghề từ đồng nát đến quét dọn, nhân viên vệ sinh môi trường đến làm bếp ăn tại một trường học. Chưa bao giờ từng nghĩ có ước mơ gì, tương lai nó mù mịt lắm. Chưa biết bao giờ có thể thoát khỏi cái khổ.
Tôi rất tự ti vì bản thân ngoại hình mình rất quê mùa. Lúc đầu tôi còn không dám cười trên clip. Anh con trai bảo mẹ cười mới là con người thật của mẹ".
Chẳng ai ngờ rằng, chính những người đáng tuổi ông bà lại có khả năng biến những nền tảng kỹ thuật số thành "vàng ròng". Thu nhập đến từ doanh thu của nhãn hàng sau khi bán được nhiều sản phẩm nhờ sử dụng "hàng hóa ảo". Đó chính là những hình ảnh, clip hài hước của cả gia đình.
Anh Nguyễn Minh Trường, tỉnh Thái Nguyên chia sẻ: "Giá booking một quảng cáo cao nhất rơi vào khoảng 60 triệu. Thu nhập không tiện tiết lộ nhưng tiền đóng thuế thu nhập cá nhân của em cũng rơi vào khoảng 200 triệu.
Nghề làm content ai cũng sợ đến thời điểm xuống dốc và hết thời, nên em cũng sợ thời điểm đấy đến với mình nên có chuyển hướng sang kinh doanh. Mình tận dụng tệp khán giả đa phần là nhỏ tuổi tại kênh của mình để kinh doanh đồ ăn vặt. Và điều đó thực sự làm cuộc sống đổi đời và em cũng tạo được nhiều công việc cho bà con quanh xóm. Đó là điều em rất tự hào!".
Theo trang truyền thông Linktree, hiện có khoảng 200 triệu nhà sáng tạo nội dung trên toàn cầu. Cứ 4 người thì sẽ có 1 người đóng góp cho nền kinh tế sáng tạo trên toàn thế giới. Bên cạnh đó, Việt Nam lại là nước có lượng người dùng internet cao thứ 12 trên thế giới, nên chắc chắn cũng không nằm ngoài xu hướng càng ngày càng có nhiều người tham gia vào nền kinh tế sáng tạo. Bởi vậy, nếu có câu hỏi "nghề" nào lên ngôi trong năm qua thì đó chính là nghề sáng tạo nội dung trên mạng xã hội.
KHI MẠNG XÃ HỘI LÀ "MỎ VÀNG" CHO NHIỀU NGÀNH NGHỀ KHÁC
Khi mà một bức ảnh hay một clip nhận được nhiều tương tác trên mạng xã hội, đơn giản là đem lại cho chúng ta niềm vui, cảm giác được mọi người quan tâm, chú ý, có chủ đích hơn một chút là khiến trang cá nhân của mình được nhiều người theo dõi. Và cứ thế, nhu cầu xây dựng hình ảnh cá nhân trên mạng xã hội đang ngày càng trở nên đa dạng hơn, nhất là khi chính từ đây, cũng không ít "nghề" đã được sinh ra.
Là một chuyên gia trang điểm có đối tượng khách hàng ổn định như người mẫu, ca sĩ, diễn viên hay phục vụ những nhu cầu như trang điểm đi sự kiện, lễ hội,… Tuy nhiên, thời gian gần đây khi bắt đầu có những clip làm theo các trào lưu biến hình trên tiktok thì chị Nguyễn Thị Thanh Phương - Chuyên gia trang điểm - lại có thêm những tệp khách hàng mới với những nhu cầu mới.
Chị Nguyễn Thị Thanh Phương chia sẻ: "Người ta muốn book mình, cả ekip của mình làm hẳn cho người ta một clip trend, người ta cũng muốn là cứ có trend gì thì book mình làm luôn cái trend đấy hoặc một số nhãn hàng cũng liên hệ để làm những video tiktok quảng cáo, với mình đó là những tệp khách hàng hoàn toàn mới".
Mỉm cười như thế nào, đặt tay ở đâu hay quay mặt về hướng nào... đang là những khóa học đáp ứng một số những nhu cầu khác của người dùng mạng xã hội. Tại Trung tâm này kể từ lớp học đầu tiên được mở vào đầu năm 2020, đã có khoảng 3.000 học viên tham gia các khóa học.
Chị Vũ Diệu Thúy - Giảng viên đào tạo xây dựng thương hiệu cá nhân cho biết: "Có 2 khóa học được mọi người ủng hộ nhất đó là Tạo dáng chỉnh ảnh bằng smartphone và khóa học hỗ trợ các bạn chỉnh dáng, chỉnh các tư thế xấu như lưng gù, vai úp. Có những bạn phục vụ cho công việc, một số mong muốn cải thiện kỹ năng mềm giúp cho các bạn tự tin hơn.
Không chỉ là một clip bắt theo các trào lưu hay một vài bức ảnh được nhiều lượt yêu thích, mạng xã hội giờ đây đang tạo ra sự bùng nổ từ nhu cầu thể hiện bản thân cho đến nhu cầu sử dụng trang cá nhân của mình một cách có chủ đích hơn khi chính từ đây không ít "nghề" đã được sinh ra.
Chị Dương Hải Linh - Kinh doanh online chia sẻ: "Mình đang nhận các job livestream cho khách, bình thường năng lượng của mình khi nói chuyện với mọi người chỉ cần 1 thôi, nhưng mà khi nói chuyện qua một màn hình điện thoại thì năng lượng của mình phải gấp nhiều lần lên. Nên học khóa này mình đã biết cách nói chuyện năng lượng mà không bị mệt qua nhiều giờ livestream".
Chị Giang Hồng - Giảng viên đào tạo MC, giọng nói, thần thái cho biết: "Nghiên cứu học viên đang cần cái gì, nghiên cứu cộng đồng và xã hội đang thiếu sót điểm gì thì chúng ta sẽ đánh trong ngoặc kép vào cái nỗi đau, cái thiếu sót của họ để có thể đưa ra những nội dung phù hợp. Bây giờ nếu như mà các bạn xây dựng được một kênh mạng xã hội đủ mạnh, đủ uy tín trên mạng xã hội thì không khác gì chúng ta đang sở hữu 1 sổ đỏ online".
Tại Việt Nam với hơn 97% dân số từ 13 tuổi trở lên sử dụng mạng xã hội và lượng người dùng có xu hướng tăng nhanh, việc bùng nổ các nhu cầu, hình thức kinh doanh và cả những định dạng nghề nghiệp mới được cho là tất yếu. Do đó mạng xã hội được cho vùng đất có "mỏ vàng", đặc biệt khi vùng đất này không chỉ có một mà là đa nền tảng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!