Năm 2015, Studio Ghibli kỷ niệm 30 năm ngày thành lập. Tuy hiện giờ chỉ tập trung vào mảng phim ngắn 5 phút nhưng vị thế của Studio Ghibli trong nền công nghiệp phim hoạt hình và trong lòng khán giả vẫn luôn được giữ vững. Tại lễ kỷ niệm 20 năm của LHP Busan, hãng phim hoạt hình đình đám này đã được xướng tên là Hãng làm phim châu Á của năm.
Được thành lập vào năm 1985, Studio Ghibli là công ty thành công nhất trong lịch sử nền công nghiệp phim hoạt hình của Nhật Bản, đó là nếu sự thành công được đo đếm bằng doanh thu phòng vé và các giải thưởng. Phần lớn các giải thưởng và doanh thu đó đều thuộc về người đồng sáng lập studio – ông Hayao Miyazaki. Ông cũng chính là người đã lấy cái tên Ghibli – trong tiếng Arab là “ngọn gió nóng thổi trên sa mạc Sahara” - để đặt cho hãng phim của mình. Hayao Miyazaki và hai người đồng sáng lập – họa sĩ phim hoạt hình Isao Takahata cùng nhà sản xuất Toshio Suzuki – mong muốn thổi một làn gió mới trong nền công nghiệp phim hoạt hình Nhật Bản bằng cách tập trung sản xuất những bộ phim được đầu tư với kinh phí thấp nhưng vẫn nhanh chóng thu về lợi nhuận.
Hayao Miyazaki - huyền thoại của nền công nghiệp phim hoạt hình Nhật Bản
Ngay từ thuở ban đầu, Ghibli đã hướng tới mục tiêu sản xuất những bộ phim điện ảnh hoạt hình thể hiện được trí tưởng tượng không giới hạn của Miyazaki trong khi vẫn bị gò bó bởi kỹ thuật vẽ tay thủ công. Đặt kỳ vọng cao cho mỗi tác phẩm của mình nhưng những ngày đầu, phim của Studio Ghibli không được khán giả đón nhận nồng nhiệt. Nhà sản xuất Toshio Suzuki tiết lộ: “Chúng tôi đã đặt cược vận mệnh của Studio Ghibli với mỗi tác phẩm”.
Thế rồi, sau nhiều thất bại, hãng phim hoạt hình nhỏ ấy đã đạt được thành công đầu tiên với Kiki’s Delivery Service. Tác phẩm này đã trở thành bộ phim có doanh thu cao nhất Nhật Bản năm 1989. Thành công này cũng mở ra một kỷ nguyên vàng cho Miyazaki và những người cộng sự cho tới năm 2013 khi ông tuyên bố chính thức nghỉ hưu.
Một hình ảnh trong Princess Mononoke
Nối tiếp Kiki’s Delivery Service, Studio Ghibli đã cho ra mắt Princess Mononoke – bộ phim hoạt hình giả tưởng có doanh thu cao nhất tại thị trường Nhật Bản với 150 triệu USD ở thời điểm phát hành. Thế nhưng, kỷ lục đó đã nhanh chóng bị phá vỡ bởi một tác phẩm khác cũng của Studio Ghibli – Spirited Away. Bom tấn đình đám này đã thu về tới 253 triệu USD – doanh thu cao nhất mọi thời đại đối với một bộ phim ra mắt tại Nhật Bản.
Không chỉ bỏ túi doanh thu ấn tượng, Spirited Away còn nhận được một cơn mưa giải thưởng, bao gồm cả giải Oscar dành cho bộ phim hoạt hình xuất sắc nhất. Tổng cộng, với Spirited Away, Studio Ghibli đã nhận được 4 đề cử Oscars và vô số những giải thưởng danh giá khác.
Với sự dẫn dắt của Hayao Miyazaki, hãng phim Ghibli đã tạo nên một cơn sốt hoạt hình Nhật Bản trên toàn thế giới. Tuy nhiên, trải nghiệm lần đầu hợp tác của Ghibli với một nhà phát hành phim quốc tế lại không mấy thú vị. Được biết, khi chủ tịch của Miramax – hãng mua bản quyền phát hành Princess Mononoke tại thị trường Bắc Mỹ - yêu cầu giảm bớt thời lượng của phim, Toshio Suzuki đã gửi tới ông này một thanh kiếm Nhật với dòng ghi chú “không được cắt”.
Sau đó, Studio Ghibli đã tạo dựng mối quan hệ thân thiết với các nhà phát hành trên toàn thế giới, trong đó có Disney, dù Hayao Miyazaki không bao giờ thích hãng phim của mình được gọi là “Walt Disney của Nhật Bản”.
Có thể nói, với những thành công Studio Ghibli đã gặt hái được, Hayao Miyazaki đã “bỏ túi” được một lượng fan không nhỏ, rất nhiều trong số đó là các đạo diễn nổi tiếng thế giới. John Lasseter – Giám đốc sáng tạo của hãng Pixar là một điển hình. Trong một cuộc phỏng vấn, John Lasster từng miêu tả Miyazaki là “một trong những nhà làm phim vĩ đại nhất trong thời đại của chúng ta”.
Một fan nổi tiếng khác của Hayao Miyazaki là Guillermo del Toro – đạo diễn của Pacific Rim. Ông từng dành nhiều lời khen ngợi cho thần tượng của mình, ví dụ như một câu nói kinh điển tại LHP Toronto 2013: “Có dấu chân của Studio Ghibli và Miyazaki ở mọi nơi. Nó giống như những mẩu vụn bánh mì rải rác trong phong cách làm phim hoạt hình ở thời đại này”.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam tại TV Online!