Ngày 13/12, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch cùng lãnh đạo 4 tỉnh Điện Biên, Lai Châu, Sơn La và Yên Bái đã tham dự trực tuyến Kỳ họp thứ 16 của Ủy ban Liên chính phủ Công ước 2003 của UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể được tổ chức tại Paris, Pháp. Tại kỳ họp này, hồ sơ Nghệ thuật Xòe Thái của Việt Nam sẽ được xem xét ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Nghệ thuật Xòe Thái được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia từ năm 2013. Đây là loại hình múa truyền thống đặc sắc gắn liền với đời sống của đồng bào Thái vùng Tây Bắc Việt Nam trong các lễ hội cộng đồng, nghi lễ tín ngưỡng và sinh hoạt văn hóa. Xòe Thái đã được trao truyền và bảo tồn khá nguyên vẹn qua hàng trăm năm với nhiều hình thái khác nhau.
Xòe có nghĩa là múa với các động tác tượng trưng cho các hoạt động của con người trong nghi lễ, sinh hoạt văn hóa, cuộc sống, lao động. Xòe có ba loại chính: xòe nghi lễ, xòe vòng, xòe biểu diễn. Các điệu xòe nghi lễ và xòe biểu diễn thường kết hợp với các đạo cụ và được gọi theo tên đạo cụ như xòe khăn, xòe nón, xòe quạt, xòe sạp, xòe nhạc, xòe gậy, xòe hoa… Trong đó, xòe vòng phổ biến nhất, là màn đồng diễn mà người xòe nối thành vòng tròn trong sự hòa đồng với tất cả mọi người.
Những động tác múa uyển chuyển hòa với âm nhạc, bài hát, trang phục áo cóm bó chặt người, âm thanh phát ra từ trang sức bạc đeo quanh thắt lưng của người phụ nữ Thái tạo nên một loại hình nghệ thuật mang đậm bản sắc văn hóa của người Thái ở vùng Tây Bắc. Nếu được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, Việt Nam, đặc biệt là các tỉnh Tây Bắc sẽ có thêm cơ hội bảo tồn, phát huy giá trị của Xòe Thái trong đời sống đương đại. Đến nay, Việt Nam có gần 30 di sản được UNESCO vinh danh ở tầm thế giới.
Ấn tượng còn lại sau màn xòe cổ lớn nhất Việt Nam 2013 nghệ nhân, diễn viên đã trình diễn 6 điệu xòe cổ khởi nguồn của 36 điệu xòe Thái miền Tây Bắc. Những hình ảnh ấn tượng này đã giúp tỉnh Yên Bái xác lập kỷ lục về điệu xòe cổ lớn nhất từ trước đến nay.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!