Tiền lẻ hay tiền chẵn chỉ là cách gọi dân giã trong cuộc sống hàng ngày. Trong các quy định chính thức, không có khái niệm này. Tiền chẵn hay tiền lẻ cũng đều là đồng tiền pháp định của Việt Nam, điểm khác nhau là về kích thước, hình thức và mệnh giá. Trong bối cảnh vật giá leo thang, để mua một món hàng sẽ cần các đồng tiền mệnh giá lớn, chưa kể tới các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt hiện nay. Những đồng tiền lẻ được hiểu là những đồng tiền có mệnh giá thấp, ngày càng ít được sử dụng. Và dường như với nhiều người, tiền lẻ không còn được coi trọng hay được để ý tới nữa.
Coi thường tiền mệnh giá thấp là biểu hiện của sự lãng phí nhưng không phải ai cũng nhận ra. Trong gia đình hiện đại, giữa các thế hệ có quan điểm khác nhau về ứng xử với tiền có mệnh giá thấp. Những người lớn tuổi trải qua khó khăn thì quý trọng đồng tiền dù là nhỏ nhất. Còn người trẻ có điều kiện sống dễ dàng hơn thì khác.
Theo các chuyên gia, dù mệnh giá thấp nhưng tiền lẻ vẫn có những giá trị của nó, đặc biệt trong việc giáo dục cho thế hệ sau biết quý trọng giá trị của đồng tiền, của sức lao động. “Đôi khi với đồng tiền lẻ, cách ứng xử, tương tác và tôn trọng chúng sẽ không khác gì như một cách thức chúng ta dạy con trẻ về tiết kiệm, quý trọng đồng tiền. Trong giáo dục, cả gia đình cùng hướng đến sự quý trọng đồng tiền thì có nghĩa là chúng ta thành công trong việc dạy các con tiết kiệm, tôn trọng lao động”, ThS Vũ Thu Hà - Viện Nghiên cứu đào tạo và can thiệp tâm lý Việt Nam cho hay.
Tiền mệnh giá nhỏ có thể làm nên những điều ý nghĩa lớn lao. Tiền lẻ được nhiều người sử dụng như một khoản “tips”, tức là thưởng cho người cung cấp dịch vụ sau khi hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Nhiều cửa hàng và đơn vị cung cấp dịch vụ đã không sử dụng số tiền đó cho mình mà tích góp lại vì mục đích thiện nguyện. Bài học về tiết kiệm, quý trọng đồng tiền, không lãng phí xuất hiện nhiều lần trong các bài học chương trình phổ thông. Ý nghĩa và thông điệp từ bài học này lại được bổ trợ bởi các hoạt động thiết thực được tổ chức ở nhiều nhà trường. Ở đó, các đồng tiền lẻ đã khẳng định được giá trị của mình. Quá trình tích góp các đồng tiền lẻ mệnh giá nhỏ thành số tiền lớn cũng là quá trình tích lũy kinh nghiệm làm việc từ đơn giản đến phức tạp. Quý trọng mỗi đồng tiền dù là mệnh giá thấp cũng thể hiện sự quý trọng thành quả lao động của mình và người khác.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!