Virus hợp bào hô hấp RSV "thầm lặng" gây nguy hiểm cho cả người già và trẻ nhỏ

Các số liệu được chia sẻ tại hội nghị khoa học "Sứ mệnh tiên phong, lặp vòng bảo vệ" do Hội Hô hấp Việt Nam và Pfizer Việt Nam phối hợp tổ chức cho thấy, RSV là nguyên nhân phổ biến gây nhiễm trùng đường hô hấp dưới, ước tính ảnh hưởng khoảng 64 triệu người và gây 160.000 ca tử vong mỗi năm trên toàn cầu.

Trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi chịu ảnh hưởng nặng nề từ RSV, chiếm gần 50% trong 3,6 triệu ca nhập viện và gần 45.700 ca tử vong ở trẻ em dưới 0-6 tháng tuổi trên toàn cầu. Các biến chứng của nhiễm RSV ở trẻ nhũ nhi có thể bao gồm viêm phổi, viêm tiểu phế quản nặng, suy hô hấp. 

Trẻ bị nhiễm RSV có thể diễn tiến nặng với các biểu hiện như thở nhanh, khò khè, tím tái. Nhiều trường hợp cần nhập viện, vào đơn vị chăm sóc đặc biệt (ICU) để theo dõi và điều trị. Không chỉ dừng lại ở các biểu hiện cấp tính, nhiễm RSV trong những năm đầu đời có thể để lại di chứng lâu dài như hen suyễn, khò khè mạn tính và suy giảm chức năng phổi, ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và chất lượng sức khỏe tương lai. 

GS.BS Nguyễn Thị Ngọc Phượng, Chủ tịch Hội Nội tiết sinh sản và Vô sinh TP Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch Hội Phụ sản Việt Nam, chia sẻ: "Mối nguy này càng đáng lo ngại khi RSV chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và miễn dịch sau nhiễm không bền do đặc tính virus làm suy giảm đáp ứng miễn dịch,dẫn đến nguy cơ tái nhiễm nhiều lần. Việc bảo vệ trẻ từ những ngày tháng đầu đời là rất cần thiết".

Ở nhóm người lớn tuổi, đặc biệt từ 60 tuổi trở lên, RSV thường biểu hiện nhẹ ở giai đoạn đầu nhưng tiềm ẩn nguy cơ tiến triển nặng. Tại hội thảo, PGS.TS.BS Lê Khắc Bảo, Phó Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh, chia sẻ: "Người cao tuổi mắc RSV có thể khiến khởi phát hoặc làm trầm trọng thêm các bệnh nền như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) hay các biến cố tim mạch như rối loạn nhịp tim, suy tim, thiếu máu cục bộ, nguy cơ độ quỵ cao hơn. Dữ liệu quốc tế ước tính, cứ 10 người lớn tuổi nhiễm RSV thì có 1 người phải vào khoa hồi sức tích cực, đồng thời tỷ lệ trở nặng tăng cao ở những người có bệnh lý mạn tính kèm theo".

Ảnh hưởng lâu dài của RSV ở người lớn tuổi cũng rất đáng lưu ý. Một nghiên cứu trên những người từ 60 tuổi trở lên nhập viện vì RSV cho thấy virus có thể ảnh hưởng khả năng tự chăm sóc bản thân. Sau khi xuất viện, khoảng 1/3 người gặp khó khăn hơn trong việc thực hiện các sinh hoạt hàng ngày, bao gồm mặc quần áo, đi vệ sinh và các hoạt động cơ bản khác. Ngoài ra, di chứng nhiễm RSV ở người lớn còn bao gồm suy giảm chức năng hô hấp, tái nhập viện.

Các chuyên gia thống nhất: để vận hành "vòng lặp bảo vệ", cần đồng thời kết hợp biện pháp dự phòng cá nhân như rửa tay, che miệng khi ho/hắt hơi, vệ sinh bề mặt, chăm sóc y tế chủ động và nâng cao nhận thức cộng đồng.