Hoạt động thu phí tự động không dừng là để công khai, minh bạch nguồn thu của các trạm BOT giao thông. Đây cũng là cách tốt nhất để giải đáp những thắc mắc, bức xúc của người dân trong thời gian qua. Tuy nhiên, tiến độ triển khai lắp đặt hệ thống này hiện còn khá chậm.
Theo Tổng cục Đường bộ Việt Nam, dự án thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ tự động không dừng giai đoạn 1 áp dụng cho Quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên (BOO giai đoạn 1) với 44 trạm/620 làn. Đến nay, 29 trạm với 161 làn đã được triển khai. Tình hình thực hiện dự án còn chậm mặc dù đã trải qua hơn 2 năm thử nghiệm. Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT đã yêu cầu các trạm BOT có kế hoạch triển khai chi tiết và kiên quyết dừng thu phí nếu không lắp đặt từ ngày 31/12/2019.
Trong giai đoạn 1, có 2 nhà cung cấp dịch vụ thu phí tự động không dừng. Xung quanh việc chỉ định các doanh nghiệp tham gia vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều. Trong quá trình vận hành, một số hạn chế, vướng mắc đã bộ lộ rõ như: ngoài nhân viên kiểm soát, tại làn thu phí không dừng lúc nào cũng phải có người cảnh giới từ xa bởi xe không dán thẻ lạc vào làn này buộc phải lùi lại, chuyển sang làn khác. Tình trạng này hiện diễn ra khá phổ biến. Theo các tài xế, dịch vụ thu phí tự động hiện còn mắc nhiều lỗi như: không quét được thẻ, barie không mở, trừ tiền sai. Riêng xe container chỉ tính một mức phí do không phân biệt được xe 20 feet với 40 feet. Do vậy, nhiều tài xế bỏ thẻ quay lại trả phí bằng tiền mặt.
Thu phí tự động không dừng mới được triển khai trong một thời gian ngắn. Do đó, việc hệ thống chưa hoàn thiện, có nhiều trục trặc là đương nhiên. Để nâng cao chất lượng dịch vụ, các trạm BOT đề xuất mở rộng nhà cung cấp dịch vụ theo hướng cạnh tranh, đảm bảo quyền lợi cho cả người dân và nhà đầu tư.
Có thể nói, tâm lý của nhà đầu tư BOT vẫn thích thu phí thủ công hơn nên tìm cách trì hoãn thu phí tự động không dừng, do đó tiến độ triển khai chưa được như mong muốn. Trong đó, phần lớn chủ phương tiện vẫn chưa biết cũng như chưa ủng hộ sử dụng dịch vụ thu phí tự động, thể hiện rõ nhất ở tỷ lệ đăng ký còn khá thấp.
Ở nhiều nước trên thế giới, thu phí tự động không dừng đã được thực hiện cách đây hơn 20 năm. Trong khi đó, tới nay nước ta vẫn chưa có quy chuẩn chung của các thiết bị này, dẫn tới khó khăn cho các đơn vị, rườm rà cho chủ phương tiện. Nếu những khúc mắc này được tháo gỡ, hình thức thu phí tự động không dừng mới được mở rộng và đạt hiệu quả cao.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!