Nguyễn Gia Trí được suy tôn là 1 trong 10 họa sĩ đương đại có công xây dựng nền nghệ thuật tạo hình hiện đại Việt Nam. Ông cũng là người đi đầu trong việc đưa sơn ta từ một chất liệu làm đồ mỹ nghệ cổ truyền phương Đông trở thành chất liệu hội họa nghệ thuật độc đáo của riêng Việt Nam. Tác phẩm "Vườn xuân Trung Nam Bắc" là một trong những bức họa đắt giá bậc nhất của họa sĩ Nguyễn Gia Trí và cũng là tuyệt phẩm có số phận long đong.
Họa sỹ Nguyễn Gia Trí đã lên phác thảo cho "Vườn xuân Trung Nam Bắc" từ năm 1969, khi chiến tranh còn đang ác liệt. Ông bền bỉ giữ mạch cảm xúc vẽ tranh dù các biến cố liên tiếp xảy đến: Vợ ông phải bán dần vóc và son trong nhà để mua từng thếp vàng cho tranh, trận tai biến mạch máu não khiến sức khỏe ông giảm sút. 20 năm sau, tuyệt tác sơn mài gồm 9 tấm được ra đời. Đây cũng là bức tranh cuối cùng của bậc thầy sơn mài Việt Nam.
Nếu như UBND TP.HCM đã bỏ ra 600 triệu đồng thời đó để mua tranh, hiện nay kiệt tác này được định giá khoảng 240 tỉ đồng. Dù trải qua nhiều khó khăn, biến cố, họa sĩ Nguyễn Gia Trí vẫn một lòng cống hiến cho nghệ thuật và để lại một di sản đồ sộ. Ông đã tâm sự: "Để sống tự do và lương thiện, để được sáng tạo nghệ thuật, tôi có thể chỉ sống đạm bạc qua ngày mà vẫn vui lòng".
Có thể nói, bảo vật quốc gia "Vườn xuân Trung Nam Bắc" là một di sản vô giá của Việt Nam. Tuy nhiên, mới đây một sự việc đau lòng đã xảy ra, kiệt tác này đã bị hư hỏng sau khi làm vệ sinh do sử dụng nước rửa chén, bột chu, giấy ráp.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!