Mưa to liên tục trút xuống khu vực vùng núi phía Bắc gây ngập lụt sâu tại Lào Cai và Hà Giang từ hai ngày qua. Đặc biệt là tại Hà Giang, mưa lũ và sạt lở đất đã khiến 5 người thiệt mạng, 2 người bị thương.
Hiện diễn biến mưa đã giảm nhưng người dân Hà Giang vẫn chưa hết bàng hoàng về những gì đã xảy ra. Một trong những yếu tố khiến thiệt hại lớn như vậy là do thói quen của xây dựng nhà ven sông suối.
Địa hình khu dân cư gồm vài chục hộ bám dọc suối đã được hình thành hàng chục năm nay vì đây không phải là vùng có nguy cơ cao bị lũ ống lũ quét. Bình thường vào mùa mưa, người dân cũng chỉ coi đây là một khe nước vô hại. Những bước tường cao hơn 1 m được xây chủ yếu để ngăn cách giữa suối và nhà.
Nhiều ngôi nhà ở thành phố Hà Giang bị sạt lở nghiêm trọng sau mưa lũ (Ảnh: TTXVN)
Nhưng khi khe nước biến thành dòng lũ ống cuồn cuộn, tường cũng bị phá nát. Sự việc của Hà Giang cho thấy rõ ràng những quy hoạch về khu dân cư an toàn trước thiên tai đã không còn phù hợp.
Cũng vào mùa mưa lũ cách đây hơn 1 năm, cơn lũ dữ xuất phát từ con suối nhỏ đã quét sạch cả bản Sa Ná, Quan Sơn Thanh Hóa. Hai ví dụ gần nhất về lũ ống lũ quét đã cho thấy rõ sự khó lường của thiên tai. Nếu như người dân không được biết nơi nào là nơi an toàn để định cư và có kế hoạch ứng phó thì chuyện bảo vệ tính mạng mỗi mùa mưa lũ sẽ vẫn tiếp tục là bài toán thời vụ, đến hẹn lại lên.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!