Bố mẹ có biết, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ cũng có những "ngôn ngữ" riêng, báo hiệu về tình trạng sức khỏe và sự phát triển của mình trong giai đoạn này. Để đánh giá sự phát triển của trẻ, bên cạnh theo dõi chiều cao, cân nặng so với mức trung bình ở từng độ tuổi, các kỹ năng vận động và nhận thức... còn có những "tín hiệu" về sức khỏe có thể dễ dàng quan sát được hằng ngày ở trẻ mà các bậc phụ huynh không nên bỏ qua.
Cho con bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, chị Trần Thị Quỳnh Trang, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội chia sẻ, vấn đề vệ sinh của con khá ổn định. Tuy nhiên, khi chuyển sang ăn dặm, vấn đề này lại có chút khó khăn. Chị cho biết, hơn 1 tháng nay, kể từ khi ăn dặm, con hay bị táo bón. Chị cũng tham khảo nhiều cách như xoa bụng hay ngâm nước ấm khi tắm để con giảm bớt tình trạng này.
Gia đình quan tâm đến giấc ngủ, vệ sinh ở trẻ nhỏ.
Ngoài theo dõi việc vệ sinh, giấc ngủ cũng được chị Trang chú trọng. Theo chị Trang, con vẫn ngủ đủ giấc, ban ngày chơi ngoan. Tuy nhiên, hai mẹ con mất không ít thời gian để vào giấc. Chị rất băn khoăn, không biết con có thiếu chất hay không.
Bác sĩ Phạm Lê Anh Vy, Trưởng khoa Dinh dưỡng Bệnh viện quốc tế Mỹ chia sẻ, với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, thời gian một ngày chủ yếu xoay quanh việc ăn, ngủ và táo tiêu. Do đó đặc biệt trong khoảng thời gian này, bố mẹ có thể lưu ý quan sát và nhận biết các dấu hiệu sau đây:
Thứ nhất, "ngôn ngữ" không lời đầu tiên chính là phân của trẻ. Theo dõi màu sắc và kết cấu phân của trẻ có thể giúp cha mẹ "đọc vị" dấu hiệu các bất thường ở trẻ, đặc biệt là các vấn đề tiêu hóa để biết liệu con đã êm bụng hay chưa.
Đọc vị ngôn ngữ không lời của trẻ nhỏ
Thứ hai, theo dõi tiếng quấy khóc của trẻ. Tiếng khóc đi kèm với những biểu hiện khác nhau ở trẻ thể hiện những vấn đề khác nhau, như trẻ đang đói bụng, khó chịu vì bỉm, hay đơn giản trẻ đang muốn được ôm ấp. Đây là những vấn đề bố mẹ có thể nhanh chóng khắc phục cho trẻ. Tuy nhiên, nếu trẻ thường xuyên quấy khóc hoặc quấy khóc theo chu kỳ trong ngày, đây có thể là dấu hiệu chỉ ra các vấn đề có ảnh hưởng tới sức khỏe và sự phát triển lâu dài của con.
Nếu trẻ quấy khóc kèm biểu hiện co chân, co thắt vùng bụng, vã mồ hôi...., vấn đề của trẻ có thể là chưa êm bụng. Khi gặp các vấn đề tiêu hóa thường gặp như táo bón, tiêu chảy, khó tiêu... cơ thể khó chịu khiến trẻ dễ gắt gỏng, hay quấy khóc. Ngoài ra, nếu tình trạng quấy khóc thường xuyên diễn ra trước hoặc trong khi ngủ, kèm với biểu hiện cáu gắt hoặc mệt mỏi khi thức dậy, trẻ có thể đang gặp vấn đề về giấc ngủ dẫn đến chưa êm giấc. Đây là một vấn đề quan trọng, bởi trẻ cần ngủ đúng - đủ để đảm bảo sự phát triển toàn diện, nhưng cũng trong giai đoạn này, thói quen ngủ và nhịp sinh học của trẻ lại chưa được hình thành.
Bác sĩ Phạm Lê Anh Vy cho biết, để con vừa êm bụng, vừa êm giấc, cha mẹ cần chú trọng giúp trẻ xây dựng hệ tiêu hoá khoẻ mạnh. Với trẻ nhỏ, thời gian một ngày chủ yếu xoay quanh việc bú và ngủ. Do đó, một yếu tố rất quan trọng, nhưng lại thường bị bỏ quên, chính là dòng sữa bổ sung cho trẻ. Khi nhắc đến sữa, khoa học đã không ngừng tìm hiểu và phân tích dòng sữa mẹ mát lành, bởi nhiều nghiên cứu chỉ ra, trẻ được bú sữa mẹ không chỉ ít gặp các vấn đề tiêu hóa như táo bón, mà đồng thời cũng có giấc ngủ ngon và dài hơn, ít quấy khóc khi ngủ hơn.
Nghiên cứu chỉ ra nhóm trẻ bú sữa mẹ có tần suất táo bón, và quấy khóc đêm thấp
Dưỡng chất có trong sữa mẹ hầu như không có trong các nguồn thực phẩm thông thường. Do đó, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng quan trọng cung cấp dưỡng chất thiết yếu cho trẻ. Dòng sữa mẹ mát lành còn là nguồn cung cấp lợi khuẩn giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột còn non nớt của trẻ.
Có thể thấy, trong hành trình chăm bé vừa êm bụng, vừa êm giấc, bên cạnh những lưu ý về nhịp sinh học, thói quen, môi trường... cha mẹ đừng quên việc xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học cho trẻ, đảm bảo trẻ được bú mẹ trong 6 tháng đầu đời.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!