Tại Kỳ họp thứ 16 (Kỳ họp chuyên đề) Hội đồng nhân dân (HĐND) TP Hà Nội khóa XVI, Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội đã trình Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội về hồ sơ Đề án sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 của thành phố Hà Nội, trong đó có việc sắp xếp các quận, huyện.
Theo tờ trình, số lượng ĐVHC cấp huyện tại Hà Nội là 30, gồm 12 quận, 17 huyện và 1 thị xã. Trong đó quận Hoàn Kiếm là ĐVHC duy nhất thuộc diện sắp xếp nhưng có yếu tố đặc thù nên không thực hiện sắp xếp.
Lý giải việc này, UBND TP Hà Nội cho biết, quận Hoàn Kiếm là trung tâm hành chính, chính trị, kinh tế và văn hoá của thành phố Hà Nội. Quận có địa giới hành chính ổn định, hình thành trước năm 1945, có bề dày truyền thống lịch sử, văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán, vị trí địa lý, gắn với truyền thống lịch sử hình thành của thành Đại La, Thăng Long, Đông Đô, của Thủ đô Hà Nội ngàn năm văn hiến. Khu phố cổ gồm 10 phường có truyền thống lịch sử, văn hóa lâu đời cần được bảo tồn, gìn giữ bao gồm: Hàng Đào, Hàng Bạc, Hàng Gai, Hàng Bồ, Hàng Bông, Hàng Buồm, Hàng Mã, Cửa Đông, Đồng Xuân, Lý Thái Tổ gắn với lịch sử hình thành lâu đời của khu 36 phố phường, có 5 cửa Ô từ đầu thế kỷ XX.
Quy hoạch xung quanh hồ Hoàn Kiếm là một chỉnh thể có yếu tố đặc thù, kế thừa lịch sử, văn hóa, kiến trúc được chia ra làm 3 khu vực chính: khu phố cổ, khu vực hồ Gươm và phụ cận, khu phố cũ đã giữ hình thái ổn định từ năm 1990 đến nay. Từ năm 1995, Trung ương và Thành phố đã phê duyệt 4 Đề án quy hoạch dành riêng cho khu vực này (1 quy hoạch của Bộ Xây dựng; 1 quy hoạch của Thành phố; 1 Quy chế quản lý và 1 quy hoạch phân khu) để khẳng định tầm quan trọng vị trí đặc biệt cần bảo tồn, gìn giữ đối với khu phố cổ Hà Nội thuộc quận Hoàn Kiếm.
"Nếu thực hiện sắp xếp quận sẽ mất đi các giá trị lịch sử văn hóa, truyền thống và quá trình hình thành đô thị văn hóa lâu đời của Thăng Long - Hà Nội, đồng thời sẽ ảnh hưởng tới hiệu quả phát triển kinh tế - xã hội của thành phố trong thời gian tới" - UBND TP Hà Nội nêu rõ.
Ngoài việc thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện theo Kết luận số 48-KL/TW của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Nghị quyết số 117/NQ-CP của Chính phủ, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội hiện đang thực hiện Nghị quyết số 15-NQ/TW của Bộ Chính trị và Chương trình hành động số 16-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội với nhiệm vụ "Phấn đấu đến năm 2025 có ít nhất 03 - 05 huyện và đến năm 2030 có thêm 01 - 02 huyện phát triển thành quận", xây dựng đồng thời các đề án:
- Thành lập quận Đông Anh và các phường thuộc quận Đông Anh, thành phố Hà Nội đã được Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội thông qua tại Nghị quyết số 11/NQ-HĐND ngày 4/7/2023.
- Thành lập quận Gia Lâm và các phường thuộc quận Gia Lâm, thành phố Hà Nội đã được Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội thông qua tại Nghị quyết số 29/NQ-HĐND ngày 22/9/2023. Tuy nhiên, việc sắp xếp đơn vị hành chính trên địa bàn huyện Gia Lâm sẽ được thực hiện trong đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 của thành phố Hà Nội.
Các huyện Thanh Trì, Hoài Đức, Đan Phượng đang triển khai công tác xây dựng đề án thành lập quận và các phường thuộc quận.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!