Tại Hội nghị tăng cường công tác đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy trong quản lý, sử dụng điện trên địa bàn của UBND TP Hà Nội chiều 19/4, theo báo cáo của Công an Hà Nội, từ năm 2018 đến hết ngày 14/3/2023, trên địa bàn thành phố xảy ra 2.044 vụ cháy. Trong đó, 35 vụ cháy lớn, 37 vụ cháy nghiêm trọng, 10 vụ cháy lớn gây thiệt hại nghiêm trọng, 660 vụ cháy trung bình, 1240 vụ cháy nhỏ, 62 vụ cháy rừng.
Đặc biệt, đáng lưu ý, trong số 2.044 vụ cháy, nổ có 1.562 vụ liên quan đến hệ thống điện, chiếm 76,4% tổng số vụ cháy. Ngoài ra, còn có hàng nghìn vụ chập điện.
Nguyên nhân cháy, nổ của hệ thống điện bên trong nhà, công trình là do việc thiết kế lựa chọn dây dẫn lắp đặt, thiết bị bảo vệ trong nhà, thiết bị sử dụng điện không được kiểm soát, tính toán và lựa chọn phù hợp đúng theo các quy định về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật điện hạ áp.
Quang cảnh hội nghị tăng cường công tác đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy trong quản lý, sử dụng điện trên địa bàn TP Hà Nội (Ảnh: Hà Nội mới)
Hệ thống điện sử dụng tại các cơ quan, nhà máy, xí nghiệp, nhà ở hộ gia đình phần lớn chủ hộ, chủ đầu tư không nắm được các yêu cầu về quy định sử dụng điện an toàn, tiêu chuẩn kỹ thuật trong thiết kế lắp đặt nên không có kiểm soát cho người tư vấn thiết kế, thậm chí không thiết kế, lắp đặt theo chủ quan.
Thiết bị bảo vệ nguồn điện (aptomat) đặc biệt quan trọng không được tính toán kỹ, lựa chọn phù hợp với khả năng cắt dòng điện nên khi có sự cố chập điện, thiết bị bảo vệ không cắt được nguồn dẫn đến duy trì dòng điện phát nhiệt cao sinh ra cháy.
Sự phát triển thiết bị sử dụng điện trong nhà tăng liên tục do điều kiện, đòi hỏi nhu cầu sử dụng, sinh hoạt, sản xuất ngày càng cao trong khi hệ thống điện đã lắp đặt trước đó chưa được hoặc khó nâng cấp, đã xuống cấp dẫn đến quá tải gây chập, gây cháy.
Công an TP Hà Nội cũng nhận định, ý thức một bộ phận người dân còn chủ quan, thiếu ý thức, không ngắt các thiết bị điện không cần thiết ra khỏi nguồn điện khi không ở nhà hoặc quên không ngắt thiết bị sử dụng điện đang vận hành công suất cao khi ra khỏi nhà gây ra nhiều vụ hỏa hoạn liên quan đến sử dụng điện.
Đối với hộ gia đình và các cơ sở kinh doanh nhỏ, lẻ xen cài trong khu dân cư, tình trạng mất an toàn trong sử dụng điện là rất phổ biến. Tuy nhiên, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH không quản lý trực tiếp, không kiểm tra thường xuyên, trong khi đó quy định của ngành điện lực không quản lý, kiểm tra việc sử dụng điện an toàn của cơ sở, hộ gia đình (sau công tơ). Đây là nguyên nhân tiềm ẩn tiềm ẩn nguy cơ gây chập, cháy đường dây dẫn điện, các thiết bị tiêu thụ, bảo vệ điện.
Đối với cơ sở vi phạm quy định về PCCC đã ra quyết định tạm đình chỉ, đình chỉ hoạt động, Trưởng Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH nêu, trước đây thành phố đã có thông báo yêu cầu đơn vị điện lực dừng cấp điện đối với cơ sở này, tuy nhiên việc thực hiện gặp khó khăn do liên quan đến Luật chuyên ngành điện không quy định cụ thể; vấn đề này đã từng đưa ra Quốc hội để xin ý kiến nhưng còn nhiều ý kiến trái chiều, chưa thống nhất và không được thông qua, dẫn đến việc thực hiện giải pháp này không hiệu quả.
Đối với cơ sở thuộc diện quản lý về PCCC, cơ quan chức năng qua kiểm tra đã tiến hành xử lý vi phạm, kiến nghị khắc phục các lỗi vi phạm về an toàn PCCC, an toàn trong sử dụng điện nhưng nhìn chung không có sự chuyển biến. Như vụ cháy kho ở Gia Lâm vừa qua, đây là cơ sở đã xảy ra cháy năm 2022, đã bị đình chỉ nhưng vẫn lén lút hoạt động, nguyên nhân cháy ban đầu vẫn là do điện.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!