Hiểm họa thuốc lá điện tử: Cần có hàng rào pháp lý

Ban Thời sự-Thứ sáu, ngày 01/12/2023 19:32 GMT+7

VTV.vn - Thực trạng gia tăng người hút thuốc lá điện tử đặt ra vấn đề cần có hàng rào pháp lý để quản lý đối với sản phẩm này.

Nhiều trường hợp ngộ độc thuốc lá điện tử

Hiện Việt Nam vẫn là 1 trong 15 nước có số lượng nam giới trưởng thành hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới. Đặc biệt, thuốc lá điện tử đang dần thay thế cho thuốc lá truyền thống, nhất là trong giới trẻ. Nguyên nhân là do nhiều người tin vào những lời quảng cáo của các nhà sản xuất rằng các loại thuốc lá này không gây nghiện và cũng không độc hại bằng thuốc lá truyền thống.

Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã chứng minh loại thuốc lá thế hệ mới này còn nguy hiểm hơn thuốc lá điếu. Chỉ tính từ năm 2022 đến nay, Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai đã tiếp nhận 120 trường hợp ngộ độc do sử dụng thuốc lá điện tử.

Hiểm họa thuốc lá điện tử: Cần có hàng rào pháp lý - Ảnh 1.

Một người nhà bệnh nhân cho biết, người thân của mình đã sử dụng thuốc lá điện tử nhiều năm. Nhưng gần đây, được người bạn rủ rê sử dụng một loại thuốc lá điện tử mới. Sau 1 tuần, bệnh nhân có biểu hiện ảo giác, cáu gắt, có xu hướng bạo lực, sức khỏe giảm sút, mất ngủ. Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị suy đa tạng buộc phải chỉ định lọc máu.

Một bệnh nhân khác mới đây cũng nhập viện trong tình trạng xuất hiện ảo giác, mê sảng. Trước đó bệnh nhân đã thử nghiệm một loại thuốc lá điện tử được rao bán trên mạng.

Với thành phần có chứa nicotine, thuốc lá điện tử đã được chứng minh là có khả năng gây nghiện và độc hại không kém thuốc lá truyền thống. Tuy nhiên, còn một yếu tố khác khiến thuốc lá điện tử nguy hiểm hơn thuốc lá truyền thống nhiều lần đó là người dùng có thể tự phối trộn nhiều chất khác nhau cả ma túy để sử dụng.

Trong mẫu tinh dầu thuốc lá điện tử do các bệnh nhân trên sử dụng đã phát hiện từ 3 - 5 loại ma túy tổng hợp thế hệ mới.

Hiểm họa thuốc lá điện tử: Cần có hàng rào pháp lý - Ảnh 2.

Gần đây, trên thị trường xuất hiện một loại thuốc lá điện tử có hình dạng hộp sữa được nhiều thanh niên ưa chuộng bởi có thể dễ dàng qua mặt được phụ huynh. Một học sinh 17 tuổi đã sử dụng loại này và phải nhập viện trong tình trạng kích động, co giật, vã mồ hôi - biểu hiện của ngộ độc.

Hiểm họa thuốc lá điện tử chứa ma túy

Thuốc lá điện tử, thuốc lá sợi... nhưng bị các đối tượng bơm tinh dầu có ma túy, rồi rao bán trên mạng xã hội. Việc này đang gây lo lắng cho rất nhiều người nhất là các bậc phụ huynh. Bởi đa phần người sử dụng thuốc lá điện tử là học sinh, sinh viên.

Một người sử dụng thuốc lá điện tử cho biết, việc mua bán giao dịch hoàn toàn qua mạng xã hội và rất dễ dàng khiến em dần dần bị lệ thuộc. Các loại thuốc lá điện tử có ma túy có giá cao gấp đôi, gấp 3 so với loại bình thường, trung bình 500.00 đồng/lọ tinh dầu thuốc lá điện tử có ma túy.

Những lời quảng cáo trên mạng xã hội của các đối tượng về thuốc lá điện tử và thuốc lá điếu là không gây nghiện chỉ có chất kích thích. Thế nhưng thực chất theo điều tra của công an, các đối tượng đã bơm vào đây tinh dầu ma túy cần sa tổng hợp để hướng trực tiếp đến học sinh sinh viên.

Một xưởng sản xuất thuốc lá điện tử nằm trên một con ngõ sâu thuộc huyện Thanh Trì, Hà Nội. Theo điều tra của công an, đối tượng lên mạng tìm kiếm công thức, sau đó qua mạng xã hội liên hệ với các đối tượng ở nước ngoài đặt mua tinh dầu và các nguyên liệu cần thiết. Các đối tượng pha chế, bơm tinh dầu có ma túy, sau đó chạy máy để thành thuốc lá điện tử, điếu thuốc lá sợi có chứa ma túy.

Các đối tượng hoạt động ngày càng tinh vi, khi các hội nhóm trên mạng có dấu hiệu lộ thì các đối tượng xóa nhóm, xóa tài khoản ảo và lập tài khoản mới. Địa chỉ kho xưởng cũng thường xuyên thay đổi

Đề xuất cấm lưu hành thuốc lá điện tử

3 năm trở lại đây, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh đã gia tăng một cách đáng kể. Năm 2019, tỉ lệ hút thuốc lá điện tử ở nhóm tuổi 13 - 17 tuổi chiếm 2,6%, thì đến 2022, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở nhóm tuổi này là 3,5%. Trước thực trạng này, nhiều đại biểu Quốc hội đề xuất cấm lưu hành thuốc lá điện tử ở Việt Nam.

Theo các chuyên gia nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng một bộ phận học sinh, sinh viên và thanh niên sử dụng thuốc lá điện tử do cho rằng không gây hại đến sức khỏe và không có mùi khó chịu.

GS.TS Phạm Như Hiệp - Đại biểu Quốc hội tỉnh Thừa Thiên - Huế, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế cho hay: "Thuốc lá điện tử cũng được xem như là hút thuốc lá thường. Mặc dù gần đây có một số quan điểm cho rằng là hút thuốc lá điện tử có vẻ sẽ ít nguy hại hơn và ít ảnh hưởng đến cơ thể hơn. Nhưng về mặt bản chất đó là cùng liều là một loại thuốc thuốc lá và gây ảnh hưởng đến sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch".

"Điều này báo động một nguy cơ sẽ gia tăng tỷ lệ thanh niên nghiện thuốc lá điện tử hay thuốc lá thế mới. Chính vì những tác hại rất khôn lường của thuốc lá điện tử mà nhiều nước trên thế giới đã có những quy định rất chặt chẽ, rất nghiêm ngặt về việc ai được sử dụng, nghĩa là lứa tuổi sử dụng sử dụng ở đâu và nơi nào mới được hút thuốc lá điện tử", ông Lê Văn Khảm - Ủy viên Thường trực Ủy ban Xã hội của Quốc hội cho biết.

Hiểm họa thuốc lá điện tử: Cần có hàng rào pháp lý - Ảnh 3.

Các chuyên gia y tế cũng cho biết, việc sử dụng ma túy được đưa vào thuốc lá điện tử khó kiểm soát và phát hiện hơn các cách sử dụng ma túy trước đây do chưa có quy định nào hạn chế việc hút thuốc lá điện tử.

Ông Lê Văn Khảm - Ủy viên Thường trực Ủy ban Xã hội của Quốc hội cho rằng: "Tôi nghĩ rằng là Chính phủ cần phải có những chỉ đạo nghiên cứu một cách thấu đáo, toàn diện các phương diện về mặt y tế, về mặt sức khỏe, về mặt quản lý để đưa ra biện pháp hợp lý nhất. Tôi nghĩ rằng cấm hoàn toàn cũng là một giải pháp có cơ sở".

Bộ Y tế cho biết, hiện nay tỷ lệ hút thuốc lá điện tử trong thanh thiếu niên đang gia tăng. Theo quy định thì các sản phẩm như thuốc lá điện tử chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành tại thị trường trong nước.

Lào và Thái Lan cấm thuốc lá điện tử

Hiện nhiều quốc gia trong khu vực Đông Nam Á như Lào và Thái Lan đã sớm nhận diện những nguy cơ từ thuốc lá điện tử và có biện pháp mạnh khi cấm thuốc lá điện tử trên toàn quốc.

Luật kiểm soát thuốc lá sửa đổi của Lào năm 2022 với những biện pháp nghiêm khắc hỗ trợ công tác quản lý thuốc lá trong nước đạt hiệu quả và phù hợp với nội dung Hiệp ước của Tổ chức Y tế Thế giới về kiểm soát thuốc lá mà Lào là thành viên.

Theo đó, luật đã điều chỉnh nhiều điểm như định nghĩa về sản phẩm thuốc lá nhằm kiểm soát các loại thuốc lá điện tử, đồng thời quy định khu vực không khói thuốc ở trong các tòa nhà và ngoài trời một cách cụ thể.

Trong bối cảnh, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ đang có chiều hướng gia tăng, Bộ Y tế Lào kêu gọi tăng cường tuyên truyền, nâng cao vai trò, trách nhiệm của gia đình và nhà trường trong việc ngăn chặn học sinh hút thuốc lá điện tử.

Tại Thái Lan, lệnh cấm nhập khẩu, xuất khẩu, bán, sở hữu và sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử đã được áp dụng từ tháng 11/2014. Bất cứ ai vi phạm quy định này sẽ bị tịch thu sản phẩm, bị phạt tiền, thậm chí có thể phải ngồi tù từ 5 - 10 năm.

Bộ Y tế Thái Lan khẳng định nước này sẽ không bao giờ đồng ý việc hợp pháp hóa thuốc lá điện tử bởi việc sử dụng thuốc lá điện tử tiềm ẩn nhiều tác hại nguy hiểm đối với sức khỏe của người dân; kêu gọi cần phải tiếp tục đẩy mạnh các chiến dịch tuyên truyền, giáo dục trong người dân, đặc biệt là giới trẻ về vấn đề này.

Ước tính có khoảng 9,1% thanh thiếu niên Thái Lan sử dụng thuốc lá điện tử. Nghiên cứu của giới chức Thái Lan cho thấy trẻ vị thành niên hút thuốc lá điện tử sẽ gặp nhiều vấn đề đáng lo ngại về sức khỏe nhanh hơn và nguy cơ phát triển bệnh nặng hơn so với người lớn, do các em vẫn còn đang trong giai đoạn phát triển.

Những con số thống kê cụ thể và chính xác từ những trường họp bị ảnh hưởng bởi thuốc lá điện tử sẽ là cơ sở quan trọng để Việt Nam có những điều chỉnh về luật pháp và phương thức quản lý với các loại thuốc lá thế hệ mới, với mục tiêu bảo vệ sức khỏe cho toàn dân.

Cảnh báo trẻ ngộ độc thuốc lá điện tử Cảnh báo trẻ ngộ độc thuốc lá điện tử

VTV.vn - Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An vừa tiếp nhận cấp cứu, điều trị cho một bệnh nhi nam bị ngộ độc và phơi nhiễm hóa chất có hại - nicotine trong thuốc lá điện tử.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV OnlineVTVGo!

Cùng chuyên mục

TIN MỚI

    X

    ĐANG PHÁT

    Bản tin thời tiết chào buổi sáng 3 phút trước