Sau hơn 5 tháng chống dịch, TP Hồ Chí Minh tiếp tục đương đầu với một thách thức mới: chăm sóc sức khỏe cho những người mắc COVID-19 khỏi bệnh có các triệu chứng hậu COVID-19. Tính đến giữa tháng 1, TP Hồ Chí Minh có hơn 300.000 F0 được xuất viện. Và theo thống kê của Hội đồng Đông y thành phố, có tới hơn 80% trong số này xuất hiện hội chứng hậu COVID-19. Trước thực trạng này, ngành y tế thành phố đã đặt ra mục tiêu trọng tâm trong năm là thăm khám và chăm sóc sức khỏe F0 bị "hậu COVID-19".
500 người đầu tiên đã được thăm khám và điều trị miễn phí tại Viện Y dược học dân tộc của TP Hồ Chí Minh vào Chủ nhật vừa rồi. Nhiều người cho biết, khi mắc COVID-19, họ chỉ bị ho nhẹ, mất mùi tầm 4 đến 5 ngày và đã hồi phục. Thế nhưng, sau khi khỏi bệnh, dù 2 tháng trôi qua nhưng sức khỏe vẫn chưa thể trở lại như trước. Theo các bác sĩ điều trị hậu COVID-19, các bệnh nhân thường gặp những tổn thương mang tính chất hệ thống toàn thân, trong đó tập trung tổn thương ở các cơ quan chính như phổi, tim mạch,... việc phục hồi rất chậm và điều trị khá tốn kém.
Các bác sĩ thăm khám cho người dân
Dự kiến, trong khoảng từ ngày 16/1 đến 29/4, chương trình Chung tay chăm sóc sức khỏe nhân dân hậu nhiễm COVID-19 sẽ hỗ trợ và thăm khám cho khoảng 12.000 người dân. Và từ ngày 2/5/2022 trở đi, hoạt động này sẽ được tiếp tục mỗi ngày khi có bệnh nhân đến.
Nhằm phát hiện sớm tình trạng bệnh nhân mắc di chứng hậu COVID-19, nhiều bệnh viện tại TP Hồ Chí Minh khuyến cáo bệnh nhân sau khi xuất viện và có kết quả âm tính cần quay lại bệnh viện để tái khám trong khoảng thời gian từ 2-4 tuần để kiểm tra định kỳ xét nghiệm, thực hiện chụp X-quang chuyên sâu tim để đánh giá tổng quát, tầm soát. Hiện nhiều bệnh viện, cả bệnh viện tuyến Trung ương và bệnh viện của thành phố, đã thành lập các khoa điều trị hậu COVID-19 như Bệnh viện Lê Văn Thịnh, Viện Y dược học dân tộc, Chợ Rẫy, Thống Nhất, Bệnh viện Đại học Y dược TP Hồ Chí Minh. Mới đây, trường Đại học Y dược TP Hồ Chí Minh đã xây dựng cẩm nang phục hồi sau COVID-19 với 11 chuyên đề, do 20 chuyên gia đầu ngành biên soạn.
Theo các bác sĩ, các triệu chứng hậu COVID-19 rất đa dạng và khó lường. Việc phát hiện sớm để điều trị không phải lúc nào cũng dễ dàng và thuận lợi. Tuy nhiên, có một điểm chung cho các F0 khỏi bệnh là sau từ 1 tháng đến 2 tháng, nếu các triệu chứng về mệt mỏi, khó thở, ho hay các triệu chứng nặng hơn vẫn còn thì nên đến bác sĩ ngay. Lúc này, sự chủ động của F0 trong việc phát hiện các triệu chứng sẽ có tác dụng vô cùng lớn trong việc điều trị và chăm sóc sức khỏe của chính mình.
Cũng theo các bác sĩ, ngoài những ảnh hưởng đến thể chất, người bị hậu COVID-19 thường bỏ qua các vấn đề về tâm lý. Trong khi đó, sang chấn tâm lý luôn mất nhiều thời gian điều trị. Việc trị liệu có hiệu quả không còn phụ thuộc rất lớn vào nhận thức người bệnh. Đồng thời hỗ trợ rất nhiều cho các bác sĩ chữa trị các vấn đề về thể chất.
Trước tình hình trên, TP Hồ Chí Minh hiện đã lên kế hoạch tiếp cận sớm, chăm sóc, điều trị bệnh nhân hậu COVID-19 theo mô hình tháp 3 tầng. Tương ứng với phân tuyến điều trị và nhóm bệnh nhân từ nhẹ đến nặng. Việc chủ động theo dõi, sớm phát hiện và chăm sóc không chỉ giúp các F0 sớm hồi phục, mà còn giúp họ nhanh chóng hòa nhập với công việc và cuộc sống đời thường.
Hậu COVID-19 không chỉ xảy ra ở bệnh nhân nặng hay lớn tuổi, mà còn ghi nhận ở người trẻ tuổi, thậm chí với cả trẻ em dù mắc bệnh nhẹ. Có trường hợp F0 không nhập viện cũng gặp triệu chứng dai dẳng. Trong khi đó, trẻ nhỏ đối mặt với hội chứng viêm đa hệ thống. Đây là hội chứng chỉ gặp ở trẻ em sau nhiễm COVID-19 với phản ứng viêm rất mạnh trong cơ thể.
Chỉ tính riêng tại phòng khám hậu COVID-19, Bệnh viện Nhi đồng TP Hồ Chí Minh, các bác sĩ cho biết trung bình mỗi ngày bệnh viện tiếp nhận và điều trị cho 5-10 bé mắc hậu COVID-19. Và có khoảng 1% số trẻ mắc COVID-19 sẽ có nguy cơ mắc hội chứng hậu COVID-19. Các triệu chứng thường sẽ xuất hiện từ 2-6 tuần sau khi mắc COVID-19. Có 3 nhóm mắc hậu COVID-19 có triệu chứng về hô hấp, não, thậm chí là viêm đa toàn thân. Theo các chuyên gia, các triệu chứng của hội chứng hậu COVID-19 ở mỗi trẻ khác nhau và có thể kéo dài đến 120 ngày hoặc lâu hơn tùy theo tình trạng sức khỏe. Sau khi trẻ nhiễm COVID-19 và khỏi bệnh, gia đình vẫn nên tiếp tục theo dõi sức khỏe của trẻ trong vài tháng sau đó để kịp thời xử lý nếu có bất thường.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!