Khi con bạn đang xem các video trên mạng xã hội rất có thể sẽ gặp phải nhân vật hình thù kì dị được gọi là Momo. Đây là một nhân vật thường được chèn vào các đoạn phim hoạt hình nổi tiếng và phổ biến. Người có động cơ xấu chèn Momo vào giữa với mục đích là nói chuyện với trẻ em, điều khiển các em làm những trò "thử thách" thường là dẫn đến việc tự sát.
Đừng chủ quan với "thử thách Momo"
Chỉ trong vòng chưa đầy 2 tháng đã có 2 trường hợp trẻ tử vong nghi do học theo các thử thách độc hại trên Youtube. Mặc dù liên tục được cảnh báo về việc cho trẻ tiếp xúc quá sớm với Youtube hoặc điện thoại thông minh, tránh để trẻ xem phải những video độc hại như thử thách Momo nhưng các bậc phụ huynh dường như vẫn còn chủ quan khi các sự việc thương tâm vẫn liên tiếp xảy ra.
"Nó xem cái chương trình Momo gì đó, trong đó có người chỉ dẫn trong nhà tắm nhảy từ đâu qua đâu, xong rồi dập người, nó cứ tưởng là không đau..." - người mẹ đau đớn kể lại những gì con mình đã xem sau khi con chị tử vong trong tư thế treo lơ lửng trong phòng tắm.
Cho đến nay vẫn chưa tìm ra ai là người đã sáng tạo ra Momo, tuy nhiên Internet và sự phát triển mạnh mẽ của nó đã khiến thử thách Momo lan rộng khắp nơi trên thế giới. Nhiều trẻ em hoảng sợ vì nhân vật này, cũng có trẻ em bị kích thích trí tò mò. Momo có thể xuất hiện khi trẻ đang xem các video hoạt hình thông thường hoặc liên hệ qua Whatsapp, Messenger bởi sự không lường trước này mà các bậc phụ huynh cần phải cẩn trọng hơn bao giờ hết.
Bên cạnh "thử thách momo" cũng xuất hiện một hiện tượng tài khoản mang tên Jonathan Galindo - hình ảnh người mặt chó, tiếp cận lứa tuổi vị thành niên bằng cách gửi lời mời kết bạn đến các tài khoản trên mạng xã hội rồi sau đó gửi một dòng liên kết và yêu cầu truy vào link. Bước tiếp theo, Jonathan Galindo sẽ đe dọa nạn nhân phải làm theo 2 lựa chọn hoặc thực hiện thử thách cá voi xanh nguy hiểm từng gây xôn xao hồi năm 2016 hoặc cả gia đình nạn nhân sẽ gặp nguy hiểm.
Xây dựng các công cụ bảo vệ trẻ em trên mạng Internet
Nhiều trẻ em đã và đang phải đối mặt với những nguy cơ tiềm ẩn từ môi trường mạng như tiếp xúc với nội dung bạo lực, xúi giục tự tử, bắt nạt trực tuyến, xâm hại tình dục, hình ảnh bị xâm hại được quay, chụp và phát tán trên mạng. Chỉ riêng trong năm qua đã có 1.800 trẻ bị xâm hại trên môi trường mạng. Tuy nhiên, cha mẹ không thể cấm đoán con em mình bởi đối với trẻ em việc sử dụng Internet đã trở thành thói quen và là nhu cầu cần thiết phục vụ cho việc học tập, tra cứu thông tin.
Cách đây 1 năm, khi Youtube xuất hiện những clip về công chúa Elsa hay người nhện Spider man có nội dung bạo lực, thô tục, chị Đinh Thu Dung (Hà Nội) đã kiên quyết "cai nghiện" cho con. Nhưng sau một thời gian, con quấy khóc không tài nào dỗ được, chị đành thỏa hiệp và chọn cách trông chừng con khi xem.
Không thể cấm đoán, chị Nguyễn Ngọc Tuyến (Hà Nội) phải quản lý việc sử dụng mạng Internet của con theo hình thức kiểm soát với hy vọng có thể phần nào ngăn ngừa được các mối nguy có thể xảy đến.
Tuy nhiên, thực tế lại chứng minh điều ngược lại. Việc theo dõi của các hoạt động Internet của con không chỉ khiến các bậc phụ huynh có tâm lý chủ quan khi cho rằng mình đã kiểm soát được mọi việc, mà còn tạo ra tâm lý ngược ở trẻ, đóng lại cánh cửa sẻ chia của các em với cha mẹ khi có chuyện xảy ra với mình.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới và Quỹ Phòng chống bạo lực toàn cầu, tại mỗi thời điểm có khoảng 750.000 người đang cố gắng tiếp cận trẻ em qua mạng vì mục đích tình dục, 75% trẻ có tiếp xúc với nội dung phản cảm trên mạng xã hội. Việc kiểm soát của cha mẹ sẽ là bất thành nếu như trẻ không được xây dựng ý thức tự sử dụng và bảo vệ mình an toàn trên môi trường mạng.
Các bậc cha mẹ có một vai trò quan trọng nhưng bản thân những nhà cung cấp dịch vụ cũng đang xây dựng những công cụ giúp các bậc phụ huynh quản lý việc truy cập Internet của con. Bảo vệ sức khỏe tinh thần, tạo môi trường sáng tạo an toàn là điều mà các nhà phát triển nội dung đặt lên hàng đầu.
Công cụ đắc lực nhất để bảo vệ trẻ em chính là việc gần gũi của cha mẹ với con cái khi sử dụng mạng xã hội, luôn chia sẻ cùng con những gì nên hay không nên làm trên mạng xã hội, có nội dung bất thường gì xuất hiện thì trẻ cũng sẽ tâm sự ngay với cha mẹ, sự đối thoại sẽ giúp những thông tin xấu độc không gây hại cho con trẻ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!