Dù các phương tiện truyền thông liên tục đưa ra cảnh báo về tác hại khi sử dụng thuốc lá điện tử thế nhưng vẫn có nhiều người, nhất là lứa tuổi thanh thiếu niên sử dụng mặt hàng này. Hiện nay, thuốc lá điện tử vẫn đang được bày bán tràn lan dưới nhiều hình thức, từ cửa hàng truyền thống đến các nền tảng trực tuyến. Làm sao để kiểm soát hiệu quả thị trường thuốc lá điện tử đang là câu hỏi được đặt ra với nhiều cơ quan quản lý, nhất là khi Bộ Y tế đã trình Quốc hội xem xét thông qua quy định cấm thuốc lá điện tử.
Từ đầu năm đến nay, đội Quản lý thị trường số 2, Cục quản lý thị trường Hà Nội đã kiểm tra và xử phạt 15 vụ việc liên quan đến thuốc lá điện tử không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ hàng hoá.
Tuy nhiên số tiền xử phạt các vụ việc này chỉ hơn 100 triệu đồng, tức là trung bình mỗi vụ việc vi phạm chủ hàng chỉ bị xử phạt gần 7 triệu đồng. Với mức phạt này, nhiều chủ hàng sẵn sàng nộp phạt để tiếp tục kinh doanh mặt hàng này.
Ông Lý Trần Hợp, Phó Đội trưởng Đội quản lý thị trường số 2, Cục Quản lý thị trường Hà Nội cho biết: "Lợi nhuận mà thuốc lá điện tử đem lại quá lớn nên với quy định như hiện nay thì người ta sẵn sàng kinh doanh mà không sợ gì cả, xử lý cũng khó mà triệt để được. Các cửa hàng bày bán không khác gì thuốc lá bình thường, nên cần phải có quy định cấm cụ thể, như vậy lực lượng quản lý thị trường mới có thêm các khung pháp lý để làm việc hiệu quả hơn..."
Không chỉ thị trường nội địa, nếu lệnh cấm thuốc lá điện tử được ban hành thì việc ngăn chặn buôn lậu thuốc lá điện tử qua biên giới, không chính ngạch sẽ được kiểm soát chặt chẽ hơn. Việc hình sự hóa hành vi buôn bán và sử dụng trái phép thuốc lá điện tử có thể sẽ được cân nhắc để tạo hiệu quả răn đe cho mặt hàng này trong thời điểm hiện tại.
Ông Lý Trần Hợp nhận định thêm, khi hình sự hoá hành vi buôn bán trái phép thuốc lá điện tử thì chắc chắn tình trạng buôn bán mặt hàng này sẽ giảm đi rất nhiều, khi có khung hình phạt cụ thể thì lực lượng chức năng cũng sẽ dễ làm việc hơn rất nhiều.
Về phía người tiêu dùng, đặc biệt là giới trẻ, cấm thuốc lá điện tử chắc chắn sẽ gây ra nhiều tác động. Nhiều người dùng có thể chuyển sang các sản phẩm thay thế như thuốc lá truyền thống hoặc sử dụng các hình thức chui để tiếp tục sử dụng. Tuy nhiên đây sẽ là bước tiến quan trọng để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ, là cơ hội để tạo ra một môi trường sống an toàn và lành mạnh hơn cho thế hệ tương lai.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!