Kể từ khi Đạo luật dân quyền được cố Tổng thống John Kenedy ban hành cách đây 50 năm với mục tiêu bãi bỏ toàn bộ mọi hành vi phân biệt chủng tộc, chính sách bình đẳng cho mọi chủng tộc, cộng đồng người da màu đã có nhiều cơ hội phát triển và vươn lên trong xã hội Mỹ. Người da màu giờ đây đã được hưởng quyền công dân bình đẳng như người da trắng, đó là đi bầu cử. Việc Thượng nghị sỹ Barack Obama trở thành vị tổng thống da màu đầu tiên cũng đã đánh dấu một bước ngoặt lịch sử trong lịch sử 232 năm tồn tại của nước Mỹ,
Tuy nhiên, vẫn có rất nhiều câu hỏi đặt ra xung quanh vấn đề sắc tộc tại Mỹ, khi chủ nghĩa phân biệt chủng tộc vẫn đang len lỏi trong mọi mặt của đời sống xã hội và là nỗi ám ảnh đối với nước Mỹ.
Từ Ferguson tới Balimore - những "điểm nóng" về căng thẳng sắc tộc ở Mỹ trong thời gian qua, làn sóng biểu bình phản đối nạn phân biệt chủng tộc đã bùng phát trở lại, lan rộng trên khắp nước Mỹ. Nỗi ám ảnh mang tên phân biệt chủng tộc dường như vẫn còn đeo bám nước Mỹ để rồi dễ dàng bùng nổ khi có mồi lửa nhỏ.
Tổng thống Mỹ Barack Obama phát biểu: "Những căng thẳng chúng ta đã chứng kiến không chỉ là xuất phát từ một sự kiện đơn lẻ. Từ tận sâu bên trong, nhiều cộng đồng da màu nhận thấy rằng luật pháp Mỹ không phải lúc nào cũng được thực thi một cách đồng đều và công bằng."
Số liệu thực tế là minh chứng rõ nhất cho sự không công bằng này:
- Từ đầu năm 2015, đã có 24 trường hợp người da màu không có vũ khí bị bắn chết, chiếm 60% tổng số các vụ tương tự ở Mỹ.
- Người Mỹ gốc Phi chiếm tới 40% số tù nhân, dù đối tượng này chỉ chiếm 13% dân số Mỹ.
- Với cùng một tội trạng, người da màu chịu án tù nhiều hơn 19,5 năm so với người da trắng.
- 1/15 trẻ em người Mỹ gốc Phi có cha mẹ từng ở tù, trong khi tỷ lệ này ở trẻ em da trắng là 1/111.
- Tài sản trung bình của một hộ gia đình da trắng là 265.000 USD, trong khi con số đó của người da màu chỉ là 28.500 USD. Chênh lệnh thu nhập đã tăng gần gấp 3 lần trong 25 năm qua.
- Trong quá trình nộp đơn xin việc, 17% người da trắng từng có tiền án tiền sự sẽ nhận được cuộc gọi phỏng vấn. Con số này đối với người da màu chỉ là 5%.
Bảy năm sau khi nước Mỹ có Tổng thống da màu đầu tiên trong lịch sử, đã có những điều chỉnh chính sách nhằm hạn chế nạn phân biệt chủng tộc. Gần đây nhất là việc tăng số người da màu vào lực lượng cảnh sát và thực thi pháp luật để tạo sự tương ứng tốt hơn với cơ cấu dân số mỗi địa phương. Thế nhưng vấn đề chủng tộc vẫn chưa thể được giải quyết một cách triệt để.
Mặc dù không còn diễn ra cảnh bạo lực sắc tộc như tại Los Angeles hồi thập niên 1990, khiến 53 người thiệt mạng và hơn 2.000 người bị thương, nhưng rõ ràng phân biệt chủng tộc vẫn là nỗi ám ảnh đối với nước Mỹ.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam tại TV Online!