Việt Nam hiện có khoảng 7.300 đập và hồ chứa thủy lợi, với 6.700 hồ đang đảm nhiệm vai trò quan trọng trong việc điều tiết nước và xả lũ. Tuy nhiên, đa phần các hồ được xây dựng trước năm 2003, khiến cho việc quản lý và vận hành gặp nhiều khó khăn, đặc biệt khi có mưa lớn hoặc lũ lụt.
Hồ thủy lợi Núi Cốc, với dung tích 176 triệu m³, là một ví dụ điển hình. Trong cơn bão số 3, mực nước hồ đã tăng cao, gây nguy cơ xảy ra sự cố. Ông Trần Văn Khánh, Cụm trưởng Cụm Quản lý bảo vệ đầu mối Núi Cốc tại Công ty Khai thác thủy lợi tỉnh Thái Nguyên, cho biết rằng nhờ chuẩn bị sẵn sàng các phương án xả lũ và vật lực, hồ đã an toàn qua đợt lũ.
Hiện nay, cả nước có 408 hồ chứa bị hư hỏng nặng. GS.TS. Đào Xuân Học, Chủ tịch Hội Thủy lợi Việt Nam, nhấn mạnh rằng các hồ chứa cần có hệ thống tràn sự cố để chủ động xả lũ, tránh thảm họa vỡ đập.
Để nâng cao hiệu quả quản lý hồ thủy lợi, hệ thống vận hành thông minh đang được đề xuất. Ông Hà Ngọc Tuấn, Phó Giám đốc Công ty KIV, chia sẻ về việc áp dụng kỹ thuật Nhật Bản trong dự báo mưa và tính toán lưu lượng nước về hồ theo thời gian thực, giúp chuẩn bị trước khi lũ đến.
Ông Nguyễn Tùng Phong, Cục trưởng Cục Thủy lợi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho biết cần rà soát lại quy trình vận hành, đánh giá dung tích các hồ chứa lâu năm để bảo đảm an toàn trước tình hình biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!