Bãi than nguyên liệu của nhà máy phơi mưa nắng với tổng mức đầu tư lên đến 3.200 tỷ đồng, Dự án đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất Sô đa Chu Lai có công suất 200.000 tấn/năm được kỳ vọng tạo ra nhiều việc làm và góp phần phát triển kinh tế xã hội tỉnh Quảng Nam. Thế nhưng, sau khi vận hành thử nghiệm, gần 10 năm nay nhà máy này phải dừng hoạt động kéo theo nhiều hệ luỵ. UBND tỉnh Quảng Nam đã ban hành văn bản yêu cầu chủ đầu tư khắc phục những tồn tại để sớm đưa nhà máy hoạt động trở lại. Tuy nhiên, đến nay, nhà máy không thể hoạt động vì rất nhiều lý do.
Toàn cảnh Nhà máy Sô đa Chu Lai đang dừng hoạt động.
Lãnh đạo tỉnh Quảng Nam, ông Hồ Quang Bửu, Quyền Chủ tịch UBND tỉnh cho biết: Nhà máy Sô đa Chu Lai khởi công đã lâu. Đây là nhà máy được tỉnh Quảng Nam kỳ vọng sản xuất nguyên liệu hoá chất đầu vào cho nhiều ngành quan trọng không những của địa phương mà cho cả Việt Nam. Nhưng rất không may là hiện nay nhà máy không hoạt động được vì vướng nhiều thứ. Hiện nay cơ quan chức năng cũng đang vào xử lý: "Chúng tôi mong muốn nhà máy sớm vào hoạt động. Đầu tiên là đem lại sản phẩm đầu vào cho nhiều ngành không những ở Việt Nam mà còn ở một số nước Đông Nam Á khác, đem lại nguồn thu cho tỉnh. Việc thứ 2 là nhà máy vào thì giải quyết ít nhất việc làm cho nhiều nhân công, ổn định đời sống bà con quanh vùng. Cái thứ 3 tôi nghĩ là khi nhà máy dừng lâu quá rồi thì đây là thông tin không tốt cho địa phương cũng như nhiều hệ lụy sau này mà chúng tôi không thể đo đếm được"- ông Bửu chia sẻ.
Lãnh đạo tỉnh Quảng Nam cũng cho rằng: Đã là một nhà máy không hoạt động thì bản thân nó đã ảnh hưởng đến môi trường rồi và đây không phải là môi trường đơn thuần mà kể cả là "môi trường đầu tư" của tỉnh.
Theo đại diện Công ty Sô đa Chu Lai, đây là nhà máy sản xuất Sô đa duy nhất của Việt Nam cho đến thời điểm này. Chỉ tính riêng các khoản tín dụng mà Sô đa Chu Lai đã vay của các ngân hàng, cộng với vốn của nhà đầu tư mới thì tổng mức đầu tư của nhà máy này đã lên đến 3.200 tỷ đồng. Gần 10 năm nhà máy dừng hoạt động kéo theo nhiều nguy cơ tiềm ẩn về môi trường, chưa kể đến sự lãng phí nguồn lực.
Đặc thù là nhà máy hoá chất nên nhiều nguyên vật liệu phục vụ sản xuất của nhà máy Sô đa Chu Lai tiềm ẩn các yếu tố nguy hại với môi trường. Đơn cử như bãi nguyên liệu trong khuôn viên nhà máy được cho là than, bụi rất dễ phát tán ra môi trường. Theo đơn vị kiểm nghiệm độc lập Vinacontrol Dung Quất, trong thành phần than này có chứa hơn 25% là cao su dạng bột, gần 1% là lưu huỳnh và một số chất chưa xác định khác. Đáng chú ý, đây là một phần tài sản thế chấp cho hợp đồng tín dụng vay hơn 200 tỷ đồng để bảo đảm cho các khoản vay tại ngân hàng và là tài sản đã bị Cục Thi hành án dân sự tỉnh Quảng Nam kê biên, vậy nhưng nguyên liệu này hiện vẫn để ngoài trời, mặc cho mưa nắng.
Mới đây nhất, ngày 10/6 vừa qua, Công ty trách nhiệm hữu hạn Sản xuất và Thương mại Tân Tiến- đơn vị đang quản lý và vận hành nhà máy đã gửi văn bản tới các cơ quan chức năng của tỉnh Quảng Nam xin tiếp tục vận hành để duy trì thiết bị để tránh việc ô nhiễm cũng như bị hư hỏng thiết bị nặng nề do việc dừng sản xuất.
Bãi than nguyên liệu của nhà máy phơi mưa nắng.
Phía doanh nghiệp cũng kiến nghị, nếu không được chấp thuận, đơn vị này đề nghị giao nhà máy cho cơ quan Thi hành án dân sự tỉnh Quảng Nam xử lý, do việc duy trì hệ thống dây chuyền, bảo vệ an ninh phát sinh chi phí hơn 1 tỷ đồng mỗi tháng của doanh nghiệp. Đại diện Công ty Tân Tiến cũng đã gửi đơn đến các cơ quan chức năng nhằm giải quyết dứt điểm những vướng mắc sớm đưa nhà máy Sô đa Chu Lai đi vào hoạt động trở lại.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!