Việt Nam đang nằm trong top những quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới. Nếu như 10 năm trước, cứ 11 người dân mới có 1 người cao tuổi (tỷ lệ 11/1) thì theo dự báo đến năm 2029 tỷ lệ này là 6/1. Ước tính, đến năm 2036, Việt Nam bước vào thời kỳ dân số già
Như vậy Việt Nam chỉ có 20 năm để chuyển từ xã hội "già hóa" sang xã hội "già", trong khi đó Nhật Bản là 26 năm, Mỹ là 65 năm, Thụy Điển có tới 85 năm. Điều này cho thấy việc chuẩn bị cho thời kỳ dân số già sắp tới là điều cần tính toán. Nhất là khi kết quả Điều tra Quốc gia về người cao tuổi còn cho thấy, hơn 60% số người cao tuổi có tình trạng sức khỏe yếu hoặc rất yếu cần người chăm sóc. Các bệnh mãn tính thường gặp ở người cao tuổi thường phải điều trị suốt đời.
Dân số Việt Nam gần chạm mốc 100 triệu người và bước vào giai đoạn già hóa dân số từ năm 2011. Chỉ khoảng 20 năm nữa, Việt Nam sẽ chuyển sang giai đoạn cấu trúc dân số già. Khi ấy, tỷ lệ dân số cao tuổi càng lớn, gánh nặng đè lên vai những người chăm sóc như con, cháu càng nhiều. Đặc biệt trong bối cảnh hiện nay, các gia đình đều có ít con, thậm chí nhiều gia đình chỉ có một con. Những người con này chỉ trong 15-20 năm tới sẽ phải gánh trên vai trách nhiệm chăm sóc cho nhiều người cao tuổi và lo cho tương lai tuổi già của mình. Điều đáng lo ngại là rất nhiều người trong số họ chưa có kế hoạch cho điều đó.
Theo bà Naomi Kitahara, Trưởng đại diện Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) tại Việt Nam: "Điều chúng ta phải làm ngay là cung cấp cho thế hệ trẻ những công cụ và kỹ năng để hoạch định tương lai. Thế hệ trẻ cần nhận thức vấn đề già hóa dân số đang diễn ra ở Việt Nam. Phải lên kế hoạch cho tương lai, đặc biệt là về mặt tài chính cho bản thân, gia đình và xã hội".
Nhiều người trung niên xác định tương lai sau này sẽ vào viện dưỡng lão ở nếu con cái không có điều kiện chăm sóc. Nhưng muốn thế, họ phải chuẩn bị về tài chính trong nhiều năm. Đây là vấn đề không chỉ của cá nhân mà là cả xã hội. Nhà nước cũng cần vào cuộc để chuẩn bị cho quá trình già hóa dân số sắp tới.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!