Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đã có báo cáo giám sát về việc thực hiện nghị quyết số 31/2016/QH14 của Quốc hội về việc dừng thực hiện chủ trương đầu tư Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận giai đoạn 2016-2021. Theo đó, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đề nghị Chính phủ xem xét tạm giữ quy hoạch các vị trí dự kiến xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2 đến khi cấp có thẩm quyền có quyết định chính thức để tránh ảnh hưởng đến khả năng phát triển điện hạt nhân trong tương lai.
Cụ thể, theo đánh giá của Uỷ ban Kinh tế, mặc dù tỉnh Ninh Thuận đã có phát triển vượt bậc, nhưng một bộ phận đời sống người dân vùng dự án vẫn gặp khó khăn, chưa an tâm ổn định sản xuất, dẫn tới lãng phí nguồn lực đất đai. Một số vướng mắc thuế, chi phí của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) liên quan đến quá trình triển khai dự án chưa được xử lý triệt để, ngoài ra còn có nhiều khó khăn vướng mắc do cơ chế, chính sách hỗ trợ cho người dân, đầu tư cơ sở hạ tầng, hoàn thuế, hạch toán chi phí, đền bù giải phóng mặt bằng. Trong khi đó, phát triển điện hạt nhân hiện chưa có chủ trương chính thức, các quy hoạch liên quan đến khu vực dự kiến xây dựng các nhà máy điện hạt nhân cũng chưa rõ định hướng, nên chưa có căn cứ để tiếp tục xây dựng, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử.
Đại diện Ban quản lý dự án điện hạt nhân Ninh Thuận giới thiệu mặt bằng thực hiện dự án. (ảnh: TTXVN)
Tuy nhiên, trong bối cảnh ngành điện ngày càng tăng về tỉ trọng năng lượng tái tạo, và các nguồn điện này như thuỷ điện, điện than, điện khí, điện mặt trời… còn chưa bảo đảm khả năng phát triển bền vững và ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường thì điện hạt nhân là nguồn điện ít phát thải khí nhà kính sẽ góp phần quan trọng trong việc giảm nhẹ biến đổi khí hậu.
Báo cáo của Uỷ ban Kinh tế nói rõ: "Để bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia và phát triển kinh tế độc lập, tự chủ của đất nước, bảo đảm an ninh cho hệ thống điện với nhu cầu đa dạng nguồn phát, đặc biệt là bảo đảm nguồn phát nền cho nguồn điện tái tạo đang bùng nổ trong thời gian gần đây, theo lộ trình giảm phát thải tiến tới đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, điện hạt nhân là vấn đề cần được nghiên cứu, xem xét trong quá trình phát triển ngành năng lượng nước ta giai đoạn tiếp theo".
Ủy ban Kinh tế cũng cho rằng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận mới được dừng thực hiện, nếu hủy bỏ sẽ ảnh hưởng đến khả năng phát triển điện hạt nhân trong tương lai, đồng thời ảnh hưởng đến quan hệ với các nước đối tác, nên đề nghị Chính phủ xem xét tạm giữ quy hoạch đối với các vị trí dự kiến xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2 cho đến khi cấp có thẩm quyền có quyết định chính thức về vấn đề này; đồng thời đề nghị Chính phủ và các đơn vị liên quan nghiên cứu, đánh giá một cách đầy đủ, toàn diện, khách quan, khoa học, chính xác thực trạng và dự báo cung cầu năng lượng trong thời gian tới; nhanh chóng có đề xuất hợp lý về việc phát triển điện hạt nhân trong tương lai để trình các cấp có thẩm quyền.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!