Đã nhiều năm, người dân trên địa bàn tỉnh Đồng Nai nói chung và huyện Vĩnh Cửu nói riêng không còn lạ gì hình ảnh những đoàn xe chuyên chở đất đá di chuyển rầm rộ trên các tuyến đường dân sinh nối thẳng tới các nhà máy sản xuất gạch, các xưởng đá và vật liệu xây dựng trên địa bàn.
Phá đồi, khai thác đất, đá trái phép
Ngày 7/12/2022, bám theo các phương tiện này, phóng viên đã tiếp cận hiện trường khu khai thác tại ấp 3 xã Vĩnh Tân, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai. Tại đây, nguyên một quả đồi cao hàng chục mét đã bị cắt xẻ, đào sâu tới tận chân để khai thác đất đá từ cả hai mặt. Một vạt rừng lớn đã biến thành bình địa. Ngay cạnh đó, một đội ngũ máy xúc, xe tải sẵn sàng chờ tới lượt để vận chuyển đi khỏi "công trường". Đây được xem là một điểm nóng của nạn khai thác trái phép đất, đá và các vấn đề liên quan đến xây dựng.
Tại đây, phóng viên ghi nhận cứ trung bình 5 phút lại có một chuyến xe chở vật liệu đất di chuyển từ các điểm khai thác trên địa bàn tới khu vực cụm nhà máy sản xuất gạch tuy-nen thuộc thị trấn Vĩnh An và nhiều điểm san lấp trên địa bàn huyện Vĩnh Cửu.
Trao đổi với phóng viên của VTV News, ông Nguyễn Quang Quyền – Phó Chủ tịch phụ trách Văn hoá, Kinh tế UBND xã Vĩnh Tân khẳng định, khu vực này không được cấp phép khai thác và thừa nhận việc khai thác đất đá như phóng viên đã phản ánh là vi phạm pháp luật. Tại trụ sở UBND xã Vĩnh Tân, một phương tiện xe tải chuyên chở đất khai thác trái phép cũng đang bị tạm giữ.
Ông Quyền cũng cho biết thêm, trong thời gian vừa qua, trên địa bàn xã Vĩnh Tân nói riêng và huyện Vĩnh Cửu nói chung, do tính chất địa bàn rộng, lực lượng tuần tra kiểm soát còn mỏng, nên tình trạng các đối tượng lợi dụng sơ hở của lực lượng chức năng tiến hành khai thác trái phép có tồn tại. Điểm khai thác trái phép mà phóng viên VTV News đã phản ánh do ông Ngô Quốc Vinh (thường trú xã Vĩnh Tân, huyện Vĩnh Cửu) là chủ thuê, đã nhiều lần bị bắt quả tang, lập biên bản xử lý vi phạm, xử phạt hành chính.
Có hay không "tiêu cực" trong công tác quản lý của địa phương
Một số người dân sống quanh khu vực khai thác đất, đá bất hợp pháp cho biết, việc khai thác này diễn ra cả ngày lẫn đêm, không ngừng nghỉ. Nhóm phóng viên cũng ghi nhận thái độ "đối phó" rất thận trọng của những đối tượng khai thác đất đá ở đây. Họ luôn bố trí người cảnh giới, theo dõi các phương tiện lạ ra vào khu vực.
Trong vai người dân có nhu cầu san lấp mặt bằng đất nông nghiệp để xây dựng trái phép, phóng viên đã tiếp xúc với ông Ngô Quốc Vinh - chủ thuê của các phương tiện đang tiến hành khai thác, vận chuyển đất đá nói trên. Không hề dè dặt, người này tự tin giới thiệu là có các mối quan hệ "thân thiết" với lãnh đạo các cấp trên địa bàn. Trong cuộc nói chuyện, ông Vinh cũng cho biết đã "chung chi" với các hạn ngạch cụ thể cho từng cấp.
Theo ông Nguyễn Quang Quyền – Phó Chủ tịch phụ trách Văn hoá, Kinh tế UBND xã Vĩnh Tân, mặc dù xã Vĩnh Tân đã thường xuyên thành lập các đội phản ứng nhanh, khi nhận được tin báo của quần chúng nhân dân thì lập tức có mặt tại điểm khai thác, nắm tình hình để ngăn chặn và xử lý, tuy nhiên sau khi bị xử lý hành chính, được thả ra thì đối tượng vẫn tiếp tục thực hiện hành vi phạm pháp. Ông Quyền cam kết, dựa trên những tư liệu hình ảnh phóng viên VTV News cung cấp, UBND xã Vĩnh Tân sẽ tăng cường công tác tuần tra, kiểm tra, tổ chức cắm mốc, biển bảng cảnh báo tại các khu vực thường xuyên diễn ra tình trạng khai thác trái phép. Riêng đối với tình tiết ông Ngô Quốc Vinh nói đã có sự chung chi cho cán bộ lãnh đạo các cấp trên địa bàn, ông Quyền khẳng định không có việc này và đề nghị các cơ quan chức năng làm rõ.
UBND xã sẽ tổ chức cùng lực lượng công an, phối kết hợp với các ban ngành đoàn thể, tăng cường công tác tuyên truyền trong quần chúng nhân dân về vấn đề khai thác trái phép. Đồng thời, xã sẽ chỉ đạo lực lượng công an rà soát tất cả các địa điểm có dấu hiệu khai thác trái phép, xây dựng phương án xử lý kịp thời. Trong trường hợp vượt quá thẩm quyền giải quyết, UBND xã sẽ có báo cáo lên UBND huyện Vĩnh Cửu để đề nghị phối hợp, hỗ trợ nhằm sớm kiểm soát tình trạng khai thác đất đá trái phép trên địa bàn, bảo vệ nguồn tài nguyên khoáng sản.
Theo ông Lăng Trung Hữu – cán bộ địa chính xã Vĩnh Tân, khu vực khai thác trên thuộc các thửa đất số 98, 99, 100 và 123 tờ bản đồ số 36. 3 thửa 98, 99, 100 thuộc quản lý của tư nhân, riêng thửa 123 là khu vực rừng sản xuất do Công ty Cổ phần Tập đoàn Tân Mai quản lý, khai thác.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!