Tàu điện ngầm, còn được gọi là metropolitan hay ngắn hơn là metro, là hệ thống vận tải lớn trong đô thị chạy trên đường ray và thường có một phần lớn chiều dài tuyến đi ngầm dưới lòng đất.
Dù được hiểu là đi ngầm dưới mặt đất, nhưng hiện nay, chỉ có 10 trên tổng số 60 đường tàu điện ngầm trên thế giới nằm hoàn toàn dưới lòng đất. Số còn lại là kết hợp giữa trên và dưới mặt đất, ở nơi sầm uất phải làm dưới mặt đất, còn lại dùng cầu vượt hoặc đi trên mặt đất để giảm bớt khó khăn và giá thành thi công.
Ở các quốc gia đang phát triển như Việt Nam, Thái Lan, Philippines, tàu điện nhanh nội đô (MRT) thường được đặt trên cao để tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, đi cùng đó là tính thẩm mỹ sau một thời gian sử dụng sẽ không cao.
Ngược lại các quốc gia như Nhật, Singapore hay Anh, ngoài lý do quỹ đất hạn chế, họ thường chọn MRT ngầm dưới đất để tiết kiệm diện tích sử dụng và tạo mỹ quan cao nhất cho thành phố.
Ở Thái Lan, metro hoạt động ở khu vực thủ đô Bangkok với 18 ga tàu, chuyên chở 240.000 hành khách mỗi ngày trên quãng đường dài 20km.
Hệ thống Metrostar Express ở Philippines phục vụ hơn 600.000 hành khách mỗi ngày. Nó được trang bị khả năng lên xuống trực tiếp tàu không cần rào chắn và dùng thẻ từ để tiện quản lý khách.
Tại Singapore, metro dài hơn 150km với 113 ga tàu, vận chuyển 3 triệu lượt khách mỗi ngày. Và chỉ có duy nhất một ga Bishan nổi trên mặt đất. Các ga tàu có khả năng chịu được bom và sử dụng như một boongke trú ẩn.
Metro ở London thường được gọi là London Tube, là hệ thống tàu điện nhanh lâu đời nhất thế giới, với 11 đường ray, chuyên chở gần 1.300 tỷ lượt hành khách mỗi năm, và cũng là hệ thống tàu điện đông đúc thứ 11 trên thế giới.
Hệ thống tàu điện ở thủ đô Washington (Mỹ) thường được gọi là metro, phục vụ hành khách trong khu vực nội đô. Với mạng lưới 6 đường ray, 91 nhà ga và 188km toàn tuyến. Đây là hệ thống đông đúc thứ 2 tại Mỹ. Và kỉ lục đạt được vào tháng 6/2008 khi nó chuyên chở tới gần 20 triệu lượt hành khách.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!