Những năm qua, ngành chăn nuôi lợn ở nước ta phát triển mạnh cả về số lượng lẫn quy mô, mang lại hiệu quả kinh tế đáng kể. Tuy nhiên, đi cùng lợi ích này là lượng phát thải lớn, đặc biệt là nước thải, gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến đời sống người dân xung quanh. Bên cạnh ý thức của chủ trang trại, những bất cập trong các quy định, quy chuẩn đánh giá tác động môi trường cũng khiến công tác kiểm soát còn nhiều khó khăn.
Tại một trang trại chăn nuôi của Thanh Hóa, công tác kiểm tra độ pH của nước thải đầu vào và đầu ra là quy trình bắt buộc, dù hệ thống xử lý đã được vận hành tự động, khép kín.
Ông Nguyễn Văn Thắng, phụ trách điều hành trang trại, cho biết: "Hàm lượng các chỉ tiêu cao, quy trình xử lý nghiêm ngặt thì mới đạt được tiêu chuẩn theo quy định. Nước thải từ chuồng nuôi được thu gom, tách phân, qua hệ thống biogas và sục giảm NH₃ trước khi tái sử dụng".
Với quy mô 5.600 nái và 150.000 lợn thịt mỗi năm, lượng nước thải của trang trại lên tới khoảng 800 m³/ngày đêm. Dù đã được thiết kế để tuần hoàn sử dụng nội bộ, nhưng thực tế, lượng nước tái dùng không tương ứng với lượng phát thải, buộc đơn vị phải xin cấp giấy phép xả thải ra môi trường.
Ông Thắng nói thêm: "Hiện tại, chúng tôi sử dụng nước tuần hoàn để vệ sinh chuồng trại, khử khuẩn... và đang xin cấp phép để được xả thải một phần nước đã đạt tiêu chuẩn".
Không chỉ có trang trại này, nhiều cơ sở khác cũng gặp vướng mắc tương tự – khi thì chưa sử dụng hết lượng nước tái tuần hoàn, khi lại đang xả thải nhưng chưa đủ điều kiện hợp quy.
Ông Nguyễn Quốc Chính, chủ một trang trại ở huyện Cẩm Thủy (Thanh Hóa), cho biết, tháng 8 vừa qua, trang trại của ông bị xử phạt hơn 1 tỷ đồng vì nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật. Sau sự việc, ông chuyển sang phương án tuần hoàn nước thải phục vụ tưới tiêu, với lượng khoảng 150 m³/ngày để giảm áp lực xả thải.
Tuy nhiên, theo bà Nguyễn Thị Thủy, Phó Trưởng phòng Môi trường – Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Thanh Hóa, việc áp dụng mô hình này hiện chưa có hướng dẫn rõ ràng: "Chưa có quy định cụ thể về tần suất tưới, lượng nước phù hợp để cây trồng hấp thụ mà không gây thấm ngấm ra môi trường. Các trang trại được phép tưới trong khuôn viên nhưng quy định vẫn chưa thật chặt chẽ, nên rất khó kiểm soát".
Cũng theo bà Thủy, việc quản lý ô nhiễm môi trường từ hoạt động chăn nuôi lợn hiện còn nhiều khó khăn – không chỉ do vi phạm từ phía các trang trại mà còn bởi những bất cập trong quy định pháp lý và cơ chế giám sát.
Hoàn thiện quy chuẩn, tăng cường kiểm tra song song với nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của chủ cơ sở được xem là giải pháp then chốt để “xanh hóa” ngành chăn nuôi, hướng tới phát triển bền vững và tránh nguy cơ “chuồng trại trắng vật nuôi” vì ô nhiễm.
Bình luận (0)