Người ta thường nói: Mọi con đường đều tiến tới thành Rome. Có rất nhiều cách để chúng ta tiến tới thành công, không nhất thiết và không thể bám vào 1 triết lý mà mình không phù hợp. Tim Duncan và Shaquille O’Neal là đại diện cho những ví dụ thành công sau thời đại Jordan mà không hề đi theo con đường của cầu thủ mang áo số 23 huyền thoại.
Tim Duncan - Tiền phong chính vĩ đại nhất
Có thể nói, ngay từ khi ra đời, bóng rổ đã được mặc định là môn thể thao dành cho những cầu thủ cao to. Dù thực tế đã có nhiều sự thay đổi nhưng về cơ bản, những cầu thủ có vóc dáng to lớn vẫn có lợi thế nhất định. Vị trí trung phong được coi là dành riêng cho những cầu thủ cao trên 2m, thậm chí con số đó càng ngày càng được nâng lên trong bóng rổ hiện đại. Trung phong cũng đóng vai trò quyết định tới việc phòng thủ, tấn công và ở những thời khắc quan trọng, khi những vị trí gần rổ luôn dễ ghi điểm hơn cả, thì sứ mệnh của trung phong càng được nâng lên. Thập kỷ 50 và 60 chứng kiến cuộc đối đầu của 2 huyền thoại Bill Russell và Wilt Chamberlain. Kareem Adbul Jabbar đại diện cho trường phái trung phong gọn gàng và khéo léo của thập kỉ 70 và 80. Nhưng phải chờ đến khi Shaquille O’Neal xuất hiện thì hình mẫu 1 trung phong tiêu biểu cho bóng rổ hiện đại mới được hoàn thiện.
Shaq sở hữu 1 thân hình lý tưởng cho 1 trung phong là 2m11 và nặng gần 140kg. Anh không quá nhanh nhẹn nhưng biết cách sử dụng sức mạnh của mình và hạn chế tối đa nhược điểm về tốc độ. Ở thời kỳ đỉnh cao, ngay cả khi có Kobe Bryant trong đội hình, thì các HLV của Lakers như Phil Jackson hay Rudy Tomjanovich vẫn khuyên các học trò đưa bóng cho Shaq nhiều hơn. Chỉ cần có bóng, anh sẽ làm chủ được bảng rổ. 3 chức vô địch liên tiếp mà Lakers có được từ năm 2000 – 2002 mang đậm dấu ấn của cầu thủ số 32. Tuy bị Ben Wallace và Detroit Pistons bất ngờ khóa chặt tại NBA Finals 2004 nhưng chỉ 2 năm sau, Shaq lại có được vinh quang lần thứ 4 cho riêng mình khi gia nhập Miami Heat. Cùng với 1 Dwyane Wade trẻ tuổi và những cầu thủ dày dặn kinh nghiệm khác như James Posey, Jason Williams, Miami Heat đã đăng quang chức vô địch lần đầu tiên.
Shaquille O'Neal - người định nghĩa lại vị trí Trung phong
Shaquille O’Neal là hình mẫu của 1 trung phong điển hình, nhưng anh cũng có những điểm yếu cố hữu ở vị trí này. Đó là khả năng ném phạt rất kém. Chính từ phát hiện này mà HLV Gregg Popovich đã yêu cầu các cầu thủ Spurs chủ động phạm lỗi với Shaq để cầu thủ trung phong này đứng trước vạch ném phạt. Popovich khó có thể tự tin thực hiện chiến thuật ấy nếu như trong đội hình của ông không có những học trò đẳng cấp. Dù đã có được David Robinson vào năm 1987 nhưng phải chờ đến 10 năm sau, lịch sử của Spurs mới thay đổi khi họ có được Tim Duncan ở vị trí số 1 NBA Draft 1997. Shaq là ngôi sao của khu vực dưới rổ, còn Tim Duncan lại là 1 tiền phong chính mẫu mực. Khi cần, Timmy có thể lùi vào sâu hơn chơi như 1 trung phong nhưng thực tế vị trí của anh là ở bán kính 2,5m quanh rổ. Tại những vị trí này, Tim có thể lùi ra ngoài 1 chút để yểm hộ hoặc ném mà không gặp quá nhiều sự truy cản. Dù không phải là người quá quan tâm tới các chỉ số trong sự nghiệp nhưng xét 1 số mặt, Tim Duncan là người gần với Jordan nhất về mặt thành tích. Anh có 5 chức vô địch NBA, 3 lần giành giải cầu thủ xuất sắc nhất loạt trận chung kết, 2 lần giành giải cầu thủ xuất sắc nhất mùa, 1 danh hiệu Tân binh xuất sắc, 15 lần được gọi vào đội hình Allstar. Nếu như Kobe Bryant, Shaquile O Neal hay Lebron James cần phải chuyển đội hoặc yêu cầu ban lãnh đạo mua thêm ngôi sao thì mới có thể vô địch thì Tim Duncan và Spurs không làm như vậy. Spurs là 1 CLB có tiềm lực tài chính không quá dồi dào, và họ đã quen với việc chi tiêu đúng theo luật từ nhiều năm qua. Điều đó gây ra nhiều hạn chế nhưng cũng là cách mà toàn đội chơi ăn ý hơn. Ngoài việc cùng David Robinson giành chức vô địch năm 1999 thì ở phần còn lại của sự nghieejpm Tim Duncan sát cánh với Manu Ginobili, Tony Parker đến nay đã 13 mùa giải, họ cùng có với nhau 4 chức vô địch chung. Những cầu thủ này là hạt nhân của đội bóng gồm rất nhiều những cái tên bị đánh giá thấp ở các CLB khác nhưng vụt sáng khi khoác áo Spurs.
Tim Duncan và Shaquille O’Neal
Shaquile O’Neal có vai trò như người đặt nền móng cho hình mẫu 1 trung phong hiện đại – vị trí đóng vai trò vô cùng quan trọng trong 1 trận đấu. Đã có nhiều cầu thủ của thời điểm hiện nay ít nhiều chịu ảnh hưởng từ lối chơi của anh như Dwight Howard, DeAndre Jordan hay Al Jefferson. Tim Duncan thì là bậc thầy của kỹ thuật cơ bản, những gì anh làm là thứ mọi HLV đều muốn dạy học trò của mình để có thể chơi tốt hơn. Cả 2 đều không đi theo con đường mà Michael Jordan chọn, nhưng vẫn có thể giành được những thành công đáng để cho thế hệ sau học tập.