Cách đây đúng 75 năm, hiệu lệnh toàn quốc kháng chiến chống thực dân Pháp được phát động. Cuộc chiến mà Chủ tịch Hồ Chí Minh và người dân Việt Nam không mong muốn vẫn xảy ra.
Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến đã huy động sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và niềm tin chiến thắng, thể hiện mong muốn hòa bình cho đến phút cuối cùng trước khi đất nước bước vào cuộc trường kỳ kháng chiến. Hòa bình là khát vọng của dân tộc Việt Nam trong suốt chiều dài lịch sử của mình.
75 năm trước, Bác Hồ đã viết lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến chống thực dân Pháp đang muốn cướp nước ta một lần nữa: "Chúng ta muốn hòa bình, chúng ta phải nhân nhượng. Nhưng chúng ta càng nhân nhượng, thực dân Pháp càng lấn tới, vì chúng quyết tâm cướp nước ta một lần nữa…Chúng ta thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ. Hỡi đồng bào! Chúng ta phải đứng lên!".
(Ảnh: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch)
20 giờ ngày 19/12/1946, tiếng đại bác hiệu lệnh toàn quốc kháng chiến được phát ra từ Pháo đài Láng. Cuộc kháng chiến chống xâm lược bùng nổ trên phạm vi cả nước.
Một tuần trước khi nổ ra sự kiện Toàn quốc kháng chiến, trong lá thư gửi Chính phủ Pháp, Người viết: "Đồng bào tôi và tôi thành thực muốn hòa bình. Chúng tôi không muốn chiến tranh. Cuộc chiến tranh này chúng tôi muốn tránh bằng đủ mọi cách…Nhưng cuộc chiến tranh ấy, nếu người ta buộc chúng tôi phải làm thì chúng tôi sẽ làm".
Khát vọng hòa bình của Chủ tịch Hồ Chí Minh là kết tinh từ truyền thống hòa hiếu của dân tộc, từ tinh thần của Bình Ngô đại cáo: "Lấy đại nghĩa để thắng hung tàn, lấy chí nhân, thay cường bạo".
Đã từng tìm hiểu và chứng kiến sự khổ đau của con người trên toàn thế giới, Chủ tịch Hồ Chí Minh không bao giờ muốn chiến tranh xảy ra: "Than ôi, trước lòng bác ái, thì máu Pháp hay máu Việt cũng đều là máu, người Pháp hay người Việt cũng đều là người".
Năm 1947, trong thư gửi Sainteny, một người bạn và cũng là đối phương trong các cuộc đàm phán, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết: "Chỉ cần nước Pháp công nhận nền độc lập và thống nhất của Việt nam, lập tức những cuộc xung đột sẽ ngừng, hòa bình và niềm tin cậy lẫn nhau sẽ trở lại".
9 năm sau Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến ra đời, hòa bình mới chỉ xuất hiện trên một nửa đất nước Việt Nam và chỉ bằng một chiến thắng quân sự lẫy lừng của chúng ta: Điện Biên Phủ. Vì chính nghĩa và lẽ phải, chúng ta còn phải đi tiếp hơn 20 năm cuộc trường chinh để hoàn thành khát vọng hòa bình, độc lập, thống nhất đất mước.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!