Nghị quyết 27-NQ/TW Hội nghị Trung ương 6 khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới có yêu cầu giảm hợp lý số lượng các bộ, cơ quan ngang bộ và cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện; đồng thời nghiên cứu thí điểm sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh phù hợp với quy hoạch tổng thể các đơn vị hành chính của quốc gia và từng địa phương.
Trao đổi tại họp báo chiều 26/12, ông Vũ Hải Nam, Vụ trưởng Vụ Tổ chức biên chế (Bộ Nội vụ) cho biết, sau khi có Nghị quyết của Trung ương, Chính phủ sẽ xây dựng chương trình hành động, Bộ Nội vụ sẽ phối hợp với các bộ, ngành thực hiện các nhiệm vụ được giao theo phân công của Chính phủ.
Theo ông Vũ Hải Nam, trong Nghị quyết có nêu chủ trương tiếp tục đổi mới tổ chức hoạt động của Chính phủ, trong đó tiếp tục hoàn thiện mô hình bộ quản lý đa ngành, đa lĩnh vực và có lộ trình giảm hợp lý số lượng các bộ, cơ quan ngang bộ. Đây là chủ trương lớn.
Cũng theo chương trình thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 khóa XII (về một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả), hiện Ban Tổ chức Trung ương đang chủ trì xây dựng đề án hoàn thiện mô hình tổng thể của hệ thống chính trị, trong đó có tổ chức bộ máy thuộc khối Chính phủ quản lý.
Đây là đề án cấp Nhà nước, Bộ Nội vụ sẽ phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương nghiên cứu vấn đề này, trong đó Bộ Nội vụ sẽ đánh giá tổng thể cơ cấu tổ chức của Chính phủ từ khóa XII đến khóa XV, với quá trình khoảng 20 năm qua. Đây là nhiệm vụ Bộ tập trung thực hiện trong thời gian tới theo chỉ đạo của Bộ Chính trị.
Liên quan đến việc sắp xếp đơn vị hành chính, Vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương (Bộ Nội vụ) Phan Trung Tuấn cho hay, văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã đề cập đến việc tiếp tục sắp xếp đơn vị hành chính các cấp, trong đó có việc nghiên cứu sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh. Nghị quyết 06 của Bộ Chính trị về Quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045 cũng đã đề cập đến vấn đề này.
Mới đây nhất, Nghị quyết 27 của Trung ương đã cụ thể thêm một bước nội dung văn kiện Đại hội XIII của Đảng, trong đó có nội dung nghiên cứu thí điểm sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh.
"Nội dung này đã có chủ trương của Đảng. Tới đây, Bộ Nội vụ sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét cho chủ trương, trình Chính phủ, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính trong giai đoạn 2023 – 2030. Trên cơ sở Nghị quyết này của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ Nội vụ sẽ tham mưu cho Chính phủ ban hành kế hoạch cụ thể kèm lộ trình chi tiết về sắp xếp đơn vị hành chính trong giai đoạn tới", ông Phan Trung Tuấn thông tin.
Ông Phan Trung Tuấn cũng cho biết, lộ trình dự kiến đề xuất chia thành hai giai đoạn 2023 – 2025 và 2026 - 2030. Bộ Nội vụ đề xuất nghiên cứu cả hai giai đoạn này vì liên quan đến đại hội đảng bộ các cấp và bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ mới. Bộ Nội vụ cũng đề xuất trong giai đoạn 2023 - 2025 tập trung vào tiếp tục sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã chưa đạt tiêu chuẩn theo quy định.
Về việc nghiên cứu, đề xuất các cấp có thẩm quyền thí điểm sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh theo tinh thần Nghị quyết 27, Bộ Nội vụ sẽ nghiên cứu kỹ lưỡng để báo cáo cấp có thẩm quyền cho chủ trương thực hiện vào thời điểm thích hợp. Bởi như giai đoạn vừa qua, việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã đạt kết quả tích cực nhưng bên cạnh đó, để giải quyết các vấn đề liên quan cũng tác động rất lớn, không chỉ các đơn vị hành chính phải sắp xếp bộ máy, tổ chức nhân sự mà còn ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân.
Với cấp tỉnh, vấn đề này sẽ tác động rất nhiều mặt, cả về tâm tư, tình cảm của đội ngũ cán bộ, công chức và nhân dân trên địa bàn một tỉnh, tác động nhiều chiều nên phải nghiên cứu kỹ lưỡng, thận trọng và đánh giá tác động trên nhiều mặt trước khi đề xuất cấp có thẩm quyền cho chủ trương thực hiện thí điểm vào thời điểm thích hợp.
Thông tin thêm, Thứ trưởng Nội vụ Nguyễn Duy Thăng nhấn mạnh, Nghị quyết 27 của Trung ương ghi rất rõ là "nghiên cứu thí điểm", phải có đề án nghiên cứu rất kỹ lưỡng, phù hợp với quy hoạch đơn vị hành chính các cấp, quy hoạch đô thị, nông thôn và phải có đủ căn cứ chính trị, pháp lý và thực tiễn. Việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh phải báo cáo Bộ Chính trị, Hội nghị Trung ương, Quốc hội, thuộc thẩm quyền Quốc hội quyết định. Hiện Bộ Nội vụ chưa có đề xuất cụ thể sắp xếp tỉnh nào với tỉnh nào mà phải nghiên cứu rất kỹ lưỡng, trình cấp có thẩm quyền.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!