Bước sang tuần làm việc thứ 2 của kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV, ngày 30/5, Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về công tác quy hoạch.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh trình bày Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh
Sau đó, Quốc hội xem video clip về kết quả giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành và thảo luận về công tác quy hoạch.
Phiên thảo luận của Quốc hội được truyền hình trực tiếp trên kênh VTV1 từ 8h00 đến 11h30 và từ 14h00 đến 17h00 ngày 30/5 để cử tri và Nhân dân cả nước theo dõi.
Trước đó tại phiên họp thứ 10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nghe trình bày báo cáo và cho ý kiến về báo cáo kết quả giám sát chuyên đề "Việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành".
Theo đó, công tác lập, thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch và lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch đã được triển khai tích cực. Trong tổng số 111 quy hoạch được lập theo quy định của Luật Quy hoạch có 108/111 quy hoạch đã được phê duyệt nhiệm vụ, trong đó 40/42 quy hoạch cấp quốc gia, 6/6 quy hoạch vùng, 62/63 quy hoạch tỉnh. Đến nay, có 07/111 quy hoạch đã được quyết định hoặc phê duyệt, bao gồm: Quy hoạch sử dụng đất quốc gia, 04 quy hoạch ngành quốc gia trong lĩnh vực giao thông vận tải, Quy hoạch vùng đồng bằng sông Cửu Long và Quy hoạch tỉnh Bắc Giang. Ngoài ra, nhiều quy hoạch các cấp cũng đang trong quá trình tiếp tục đẩy nhanh tiến độ triển khai.
Ngoài ra, kinh phí lập quy hoạch đã được quan tâm bố trí. Nhiều cơ quan, đơn vị, tổ chức, chuyên gia tư vấn về quy hoạch trên cả nước đã được huy động, cơ bản các Bộ, ngành và địa phương đã lựa chọn được đơn vị tư vấn lập quy hoạch và chủ yếu theo hình thức liên danh tư vấn. Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch đã được đưa vào vận hành gắn với hệ thống cơ sở dữ liệu nền địa lý quốc gia từ năm 2018; hiện đang được vận hành, quản lý, khai thác trên cổng thông tin của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, được kết nối, liên thông với Cổng thông tin Chính phủ và của Bộ, ngành, địa phương.
Chính phủ ban hành Danh mục các quy hoạch về đầu tư phát triển hàng hóa, dịch vụ, sản phẩm cụ thể, ấn định khối lượng, số lượng hàng hóa, dịch vụ, sản phẩm được sản xuất, tiêu thụ hết hiệu lực, 04 Bộ đã ban hành quyết định bãi bỏ 61 quy hoạch và 51 địa phương đã ban hành quyết định bãi bỏ 507 quy hoạch sản phẩm, đã góp phần giải quyết tình trạng chồng chéo, trùng lặp giữa các quy hoạch ngành, lĩnh vực.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội nghe báo cáo kết quả giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành”
Đoàn giám sát cũng chỉ rõ những tồn tại, hạn chế trong các quy định pháp luật và trong thực thi pháp luật. Luật Quy hoạch trong quá trình triển khai còn khó khăn, vướng mắc, một số quy định còn bất cập. Tồn tại cách hiểu khác nhau, chưa thống nhất ở các cấp, các ngành về một số nội dung trong Luật Quy hoạch như nội hàm quy hoạch tổng thể quốc gia; khái niệm "tích hợp quy hoạch"; việc lập đồng thời các quy hoạch gặp khó khăn; quy định về kinh phí trong hoạt động quy hoạch chưa phù hợp; chưa quy định thời hạn để hoàn thành các quy hoạch. Việc ban hành văn bản hướng dẫn Luật Quy hoạch rất chậm và còn bất cập.
Quy định của pháp luật có liên quan đến quy hoạch còn bất cập, chưa bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ như một số quy định của Luật Xây dựng, Luật Quy hoạch đô thị, Luật Đất đai và văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành về quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị và quy hoạch sử dụng đất còn chưa thống nhất về phạm vi, đối tượng dẫn đến sự thiếu đồng bộ về nội dung của các loại quy hoạch này trên cùng một đơn vị lãnh thổ.
Một số Bộ đã ban hành văn bản hướng dẫn không đúng thẩm quyền, chưa thống nhất với quy định của Luật Quy hoạch, thêm thủ tục, trình tự hoặc thêm nội dung ngoài Luật gây ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ lập quy hoạch.
Trên cơ sở chỉ rõ nguyên nhân khách quan và chủ quan, Đoàn giám sát đã nêu trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức và cá nhân có liên quan của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ như Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng, Bộ Tư pháp… và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố. Đoàn giám sát đề nghị các cơ quan, tổ chức và cá nhân nêu trên nghiêm túc rút kinh nghiệm, đề ra những giải pháp tháo gỡ khó khăn đẩy nhanh tiến độ, bảo đảm chất lượng việc lập và phê duyệt các quy hoạch.
Đoàn giám sát kiến nghị Quốc hội ban hành Nghị quyết giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch và một số giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nâng cao chất lượng và đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành. Trong đó, có các giải pháp cần thiết phải triển khai ngay để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc lập quy hoạch thời kỳ 2021 – 2030 như cho phép Chính phủ thực hiện các giải pháp thúc đẩy công tác lập quy hoạch cho đến khi Luật Quy hoạch được sửa đổi; nghiên cứu, sửa đổi các văn bản pháp luật về công tác quy hoạch còn mâu thuẫn, chồng chéo để tháo gỡ kịp thời những vướng mắc. hính phủ chỉ đạo khẩn trương hoàn thành lập, phê duyệt hoặc quyết định các quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia.
Đồng thời, đề xuất các giải pháp trong dài hạn như tổng kết toàn diện tình hình triển khai thực hiện Luật Quy hoạch, Luật Xây dựng, Luật Quy hoạch đô thị, Luật Đất đai, Luật Đấu thầu và các luật, pháp lệnh có liên quan đến quy hoạch; tiếp tục rà soát các quy định pháp luật hiện hành có liên quan đến công tác quy hoạch bảo đảm đồng bộ thống nhất với Luật Quy hoạch sau khi đã được sửa đổi, bổ sung.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!